پذیره نویسی عبارت است از عمل حقوقی که به موجب آن شخص تعهد می کند با تامین قسمتی از سرمایه شرکت در حدود مبلغ برآورده شده در شرکت سهامی عام شریک شود. به عقیده دکتر اسکینی ، " آنچه در مورد شرکت سهامی عام از آن پذیره نویسی تعبیر می گردد، در واقع الحاق به قراردادی است که مفاد آن توسط اندکی از شرکا ( موسسین ) تهیه شده است ".
یادآوری می گردد که :
- طرح اعلامیه پذیره نویسی مخصوص شرکت سهامی عام است . زیرا در سهامی عام برخلاف سهامی خاص، تامین بخشی سرمایه از طریق عموم مردم می باشد.
- به موجب مواد 20 و 22 قانون بازار اوراق بهادار، موسسین ابتدا باید درخواست خود را در قالب بیانیه ثبت و طرح اعلامیه پذیره نویسی به سازمان بورس تقدیم کنند. این طرح به موجب ماده 25 قانون بازار اوراق بهادار، ابتدائاَ باید مورد بررسی و تایید سازمان بورس اوراق بهادار قرار بگیرد. سازمان ظرف یک ماه به درخواست موسسین رسیدگی و در صورتی که به عقیده سازمان بورس اوراق بهادار، طبق ماده 10 لایحه درخواست باید مورد بررسی مرجع ثبت شرکت ها نیز رعایت می شود.
- طرح اعلامیه پذیره نویسی باید به امضای کلیه موسسین برسد.
- طرح اعلامیه پذیره نویسی، در تهران به اداره ثبت شرکت ها و در شهرستان به دایره ثبت شرکت ها و در صورت وجود نداشتن دایره ثبت ، به اداره ثبت اسناد و املاک محل تسلیم می شود.
- طرح اعلامیه پذیره نویسی، پیشنهاد موسسین برای انتشار اعلامیه در جراید است که به موجب آن، عموم مردم دعوت می شوند تا در شرکت سرمایه گذاری کنند و قسمتی از سرمایه شرکت را در کنار موسسین تعهد کنند. مثلاَ سرمایه شرکت 100 میلیون تومان باشد و 30 میلیون را موسسین تعهد و 70 میلیون دیگر را به عموم مردم عرضه کنند.
- در بند 3 ماده 243 لایحه ، در رابطه با عدم اعلام مطالب مورد نیاز قانون به مرجع ثبت شرکت ها و هم چنین اعلام مطالب خلاف واقع به مرجع ثبت شرکت ها ضمانت اجرای جزایی پیش بینی شده است .
- مقررات جزایی پذیره نویسی
به موجب بند 1 ماده 243 لایحه قانون تجارت، تصدیق پذیره نویسی عالماَ برخلاف واقع یا انتشار اعلامیه پذیره نویسی برخلاف قانون و یا تسلیم مدارک خلاف واقع حاکی از تشکیل شرکت به مرجع ثبت شرکت ها یا تقلب در تعیین ارزش آورده غیرنقد، ضمانت اجرای جزایی به دنبال دارد.
به موجب ماده 248 لایحه ، انتشار اعلامیه پذیره نویسی سهام بدون امضاهای مجاز و نام و نشانی موسسین یا مدیران شرکت جرم می باشد.
هم چنین به موجب ماده 249 لایحه، هر کس با سوء نیت برای تشویق مردم به تعهد خرید اوراق بهادار، به صدور اعلامیه پذیره نویسی سهام که متضمن اطلاعات نادرست با ناقص باشد مبادرت نماید و یا از روی سوء نیت جهت تهیه اعلامیه یا اطلاعیه مزبور اطلاعات نادرست یا ناقص داده باشد، به مجازات شروع کلاهبرداری محکوم می شود و هرگاه اثری به اعمال او داده شود به مجازات کلاهبرداری محکوم می شود.
- پذیره نویسی :
- تنظیم طرح اعلامیه : موسسین
- مجوز انتشار اعلامیه : سازمان بورس و مرجع ثبت شرکت ها
- مهلت پذیره نویسی : نظر سازمان بورس و حداکثر 30 روز
- تمدید مهلت پذیره نویسی : نظر سازمان بورس و حداکثر 30 روز
- محل انتشار آگهی پذیره نویسی : 1) جراید 2) بانک مورد تعهد سهام
- اثر انتشار اعلامیه پذیره نویسی : ایجاب به عموم برای تامین سرمایه سهامی عام
- در سهامی خاص پذیره نویسی نداریم.