شرکت مختلط غیرسهامی شرکتی است که برای امور تجاری در تحت اسم مخصوصی بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود بدون انتشار سهام تشکیل می شود. شریک ضامن مسئول کلیه قروضی است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود. شریک با مسئولیت محدود کسی است که مسئولیت او فقط تا میزان سرمایه ای است که در شرکت گذارده و یا بایستی بگذارد. در اسم شرکت باید عبارت ( شرکت مختلط ) و لااقل اسم یکی از شرکای ضامن قید شود.
این شرکت به صورت همزمان و توامان از یک سو و برای عده ای، برخی از اوصاف و مزیت های شرکت تضامنی را داراست و از سوی دیگر و برای عده ای دیگر، برخی از اوصاف و مزیت های شرکت با مسئولیت محدود را.

• مسئولیت هر شریک :

قبل از انحلال شرکت، دیون شرکت از خود شرکت مطالبه می گردد اما در صورتی که شرکت مختلط غیرسهامی منحل گردد و دارایی خود شرکت برای تادیه دیونش کافی نباشد، هر شریک ضامن مسئول تادیه کلیه دیون است، ولی مسئولیت شریک با مسئولیت محدود، فقط به میزان سرمایه ای است که در شرکت آورده است و طلبکاران شرکت حق رجوع به شریک با مسئولیت محدود را ندارند جز در موارد ذیل :
1- اگر اسم شرکت متضمن اسم یکی از شرکاء باشد، شریک مزبور در مقابل طلبکاران حکم شریک ضامن را خواهد داشت. هر قراری که برخلاف این ترتیب بین شرکاء گذاشته شود، فقط در بین خود شرکاء قابل استناد است و در برابر اشخاص ثالث کان لم یکن یا به عبارت بهتر غیرقابل استناد است. ( ماده 143 ق. ت )
2- اگر شرکت منحل گردد و شریک با مسئولیت محدود، تمام یا بخشی از سرمایه خود را نپرداخته باشد یا مسترد نموده باشد، طلبکاران می توانند معادل قسمت باقیمانده از سهم الشرکه به او رجوع کنند و اگر شرکت ورشکسته شده باشد، مدیر تصفیه می تواند به شریک با مسئولیت محدود رجوع کند. ( ماده 152 ق. ت )

• وضعیت حقوق و تکالیف شریک با مسئولیت محدود در شرکت مختلط غیرسهامی :

1- حق اداره شرکت را ندارد. ( ماده 145 ق. ت )
2- تکلیف اداره شرکت را ندارد. ( ماده 145 ق. ت )
3- اگر شریک با مسئولیت محدود 1/ در معامله ای از معاملات شرکت وارد شود و 2/ تصریح به این منعقد شود و این حق را محدود کند، از درجه اعتبار ساقط است. ( ماده 147 ق. ت )
4- شریک با مسئولیت محدود حق نظارت در امور شرکت را دارد، و هر قراردادی که بین شرکاء منعقد شود و این حق را محدود کند، از درجه اعتبار ساقط است. ( ماده 147 ق. ت )
5- شریک با مسئولیت محدود می تواند از روی دفاتر و اسناد شرکت برای اطلاع شخصی خود صورت برداری کند، و هر قراردادی که بین شرکاء منعقد شود و این حق را محدود کند، از درجه اعتبار ساقط است. ( ماده 147 ق. ت )
6- شریک با مسئولیت محدود نمی تواند بدون رضایت سایر شرکاء تمام یا بخشی از سهم الشرکه خود را به دیگری منتقل کند، و اگر چنین کند شخص مزبور نه حق دخالت در اداره شرکت را دارد و نه حق نظارت و صورت برداری از حساب های شرکت را ( ماده 149، 148 ق. ت )
7- اگر شرکت قبل از ثبت شرکت تعهداتی نموده باشد، نسبت به آن تعهدات شریک با مسئولیت محدود در مقابل اشخاص ثالث در حکم شریک ضامن است، مگر این که ثابت کند که اشخاص مزبور از محدود بودن مسئولیت او آگاه بوده اند. ( ماده 150 ق. ت )
8- اگر در نتیجه قراردادی در شرکت یا بر اثر برداشت قبلی، شریک با مسئولیت محدود از سهم الشرکه خود بکاهد، این تقلیل مادام که به ثبت نرسیده است و منتشر نشده است در مقابل طلبکاران شرکت معتبر نیست. ( ماده 153 ق. ت )
9- اگر شخصی به عنوان شریک با مسئولیت محدود در یک شرکت مختلط غیرسهامی وارد شود، تا معادل سهم الشرکه اش مسئول دیون قبلی شرکت نیز می باشد، اعم از اینکه نام شرکت تغییر کرده باشد یا تغییر نکرده باشد و هر ترتیبی برخلاف آن در برابر اشخاص ثالث کان لم یکن و غیرقابل استناد است. ( ماده 155 ق. ت )

• رابطه طلبکاران با شرکت مختلط غیرسهامی و شرکاء آن :

1- قبل از انحلال : مطالبه دیون شرکت از خود شرکت صورت می گیرد. ( ماده 141 ق. ت )
2- بعد از انحلال : اگر دارایی شرکت کفاف مطالبات طلبکاران را ندهد، طلبکاران می توانند بابت تمام یا بخشی از طلب خود به یک یا هر چند نفر از شرکاء تضامنی مراجعه کنند، چرا که شرکاء تضامنی در مقابل طلبکاران شرکت، مسئولیت تضامنی دارند. ( ماده 151 ق. ت )
3- هر شریک تضامنی در ازاء تمام دیون شرکت مدیون است، هر چند که میزان دیون از سرمایه ای که او با خود شرکت آورده است ، تجاوز کند. ( ماده 141 ق. ت )
گرچه شرکاء تضامنی در برابر دیان، نسبت به دیون شرکت مسئولیت تضامنی دارند، اما در روابط بین شرکاء مسئولیت هر یک از آن ها در تادیه دیون بدین صورت است : ( ماده 160 ق. ت )
1- به نسبتی که در شرکت نامه درج شده است.
2- اگر شرکت نامه نسبت به این امر ساکت باشد به نسبت سرمایه ای که هر شخص با خود به شرکت آورده است.
بنابراین هر شریک پس از جبران خسارت می تواند بابت سهم سایر شرکاء به آن ها رجوع نماید.
توجه داشته باشید، که در مطالبه طلبکاران از شرکت، سهم الشرکه شرکاء با مسئولیت محدود نیز جزء دارایی شرکت تلقی می گردد. ( ماده 151 ، 156 ق. ت )

• رابطه طلبکاران شرکت با طلبکاران شرکاء :

در صورت انحلال شرکت مختلط غیرسهامی : ( ماده 157 ق.ت )
1- اموال شرکت ابتدا به مصرف تادیه دیون خود شرکت می رسد و قبل از تادیه دیون خود شرکت، طلبکاران شخصی خود شرکاء حقی بر آن اموال ندارند.
2- اگر دارایی شرکت کفایت دیون را نکند، طلبکاران شرکت می توانند به شرکاء تضامنی رجوع کنند و در این صورت طلبکاران شرکت و طلبکاران شخصی خود شرکاء حق تقدمی بر یکدیگر ندارند.