روابط تجاری ایران و افغانستان به دلیل همسایگی ایران و افغانستان برای هر دو کشور اهمیت دارد. کشور دوست و همسایه افغانستان ، در حال حاضر دومین شریک تجاری ایران محسوب می شود. به طوری که با توجه به تنوع محصولات و بازار پسندی محصولات ایرانی سالانه بیش از سه میلیارد دلار کالا از کشورمان به افغانستان صادر می شود.

محصولاتی نظیر صنایع غذایی ، ماشین آلات و مصالح ساختمانی ، خدمات فنی و مهندسی و مخابراتی ، حمل و نقل ، لوازم خانگی ، دکوراسیون ، مبلمان و مصنوعات چوبی، مصنوعات پلاستیکی ، موکت و کف پوش ، تجهیزات پزشکی و آزمایشگاهی ، الیاف و مسنوجات ، پوشاک ، پوست و چرم ، محصولات آرایشی و بهداشتی ، تابلو فرش و صنایع دستی ، فرش دستباف و ماشینی ، زیور آلات و نقره ، خشکبار و ... از جمله ظرفیت های اصناف برای حضور در بازار افغانستان می باشد .
از آن جا که افغانستان یکی از بازارهای عمده برای کالاهای ایرانی است، ثبت علامت تجاری یا برند در این کشور از اهمیت بسزایی برخوردار است. ثبت برند در افغانستان ، باعث جلوگیری از سوء استفاده از برندهای ایرانی در کشور افغانستان شده و از عرضه ی کالاهای مشابه توسط اشخاص ثالث تحت علائم تجاری که عین یا به طریق گمراه کننده ای مشابه علامت تجاری دیگری هستند جلوگیری به عمل می آورد.
از طریق ثبت برند، محصولات منحصر به فرد و اختصاصی شده و ارزش نام و شرکت افزایش پیدا می کند. با انجام این کار، شرکت ها در خصوص محصولات و خدمات خود حق انحصاری پیدا می کنند و طبق قانون هیچ شرکت ثانویه ای نمی تواند تا تاریخ اعتبار این علامت تجاری از آن به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم استفاده نماید.
نظر به اهمیت ثبت علامت تجاری ، در این مطلب به بررسی مهم ترین نکات این مبحث می پردازیم. علاقه مندان می توانند مقالات ذیل را نیز مورد مطالعه قرار دهند :
- ثبت برند بین المللی
- تقاضانامه ثبت برند بین المللی
- نحوه ی ثبت شرکت بین المللی

• علائم قابل ثبت و غیرقابل ثبت در افغانستان

به موجب بند 1 ماده سوم قانون ثبت علامت تجاری افغانستان، علامت تجاری عبارت است از : علامت یا ترکیبی از علایمی که بتواند کالاها یا خدمات را از کالاها یا خدمات دیگر متمایز گرداند.
در قوانین افغانستان، علامت تجاری می تواند شامل یک یا بیشتر از یک اسم ، کلمه ، امضا، حرف، شکل ، نقشه ، عنوان ، مهر ، تصویر ، نوشته ، اعلان ، نمونه با سایر علایم یا ترکیبات مربوط به آن ها باشد.
به موجب ماده 5 قانون ثبت علامت تجاری افغانستان، استعمال علایم تجاری اختیاری می باشد مگر اینکه وزارت تجارت و صنایع یا دفتر ثبت مرکزی بخش ثبت علایم تجاری استعمال آن را اجباری نماید.
وفق ماده 8 ، علائم زیر را نمی توان به عنوان علامت تجاری اختیار نمود :
1- بیرق ملی ، نشان دولتی و سایر نشان های دولتی ، سازمان ها و موسسات داخلی و بین المللی یا کشورهای خارجی مگر اینکه استعمال آن کتباَ مجاز دانسته شده باشد .
2- محراب و منبر یا هر گونه علامتی که با نشان ها یا علامات دارای ماهیت کاملاَ مذهبی یکسان یا مشابه باشد.
3- تصاویر زعمای دولتی و مقامات عالیه دولتی
4- کلمات و عباراتی که از آن نسبت به ادارات دولتی، اشتباه شده بتواند .
5- علایم موسسات رسمی مانند هلال احمر، صلیب سرخ با سایر علایم مشابه و تقلید از آن ها
6- علایمی که منافی عفت ، اخلاق و نظم عامه باشد.
7- علایم که در کیفیت یا خاصیت غیر مشخص یا شامل اسامی باشند که معمولاَ از طریق عرف و سنن به اجناس، محصولات یا خدمات داده شده باشد یا اسامی های مانوس و تصاویر معمولی اجناس و محصولات، چنین علامات به طور عام استعمال شده ، نمی توانند ثبت و مورد حمایت قرار گیرند.
8- اشتهارت جغرافیایی که استعمال آن باعث مغشوش شدن منشا یا منبع اجناس، محصولات یا خدمات گردد.
9- اسم ، اسم خانوادگی ، عکس یا نشان شخص ثالث ، مگر اینکه موافقه قبلی وی یا ورثه اش حاصل گردیده باشد.
10- علایمی که سبب اغفال مردم گردد یا معلومات کاذب در مورد منشاء ، منبع یا سایر مشخصات اموال باشد.
11- علایمی که شامل نام تجاری خیالی ، تقلیدی یا جعلی باشد.
12- علایمی که متعلق به اشخاص حقیقی یا حکمی بوده و کاربرد آن ممنوع گردیده باشد.
13- علایم کمپینی های که در افغانستان انتشار و ترویج یافته است ، مگر با اجازه مالک آن
14- علایم یا نشان های تجاری ثبت شده مربوط به اجناس یا خدمات یکسان یا دارای مشابهت باشد.
15- علایمی که استعمال آن به مقاصد خاص تشخیص گردد.
در حالت ذیل درخواست ثبت علامت تجاری رد می گردد :
الف) در صورتی که مغایر با موارد گفته شده در فوق باشد.
ب) در صورتی که علامت تجاری قبلاَ به اسم شخص دیگری ثبت یا با یکی از علامات تجاری ثبت شده قبلی شباهت داشته باشد.

• مدارک لازم برای ثبت علامت تجاری در افغانستان :

اشخاص حقیقی و حکمی شخصاَ یا از طریق نماینده یا وکیل قانونی خود می توانند جهت ثبت علامت تجاری مراجعه و درخواست ارائه نمایند. لازم به ذکر است مدارک مورد نیاز برای ثبت برند شخص حقیقی و ثبت برند شخص حقوقی / شرکت ها تا حدودی با هم متفاوت است که در ادامه این مدارک را با هم بررسی می نماییم.

مدارک لازم برای ثبت برند شخص حقیقی :
1- کپی شناسنامه و کارت ملی مالک
2- کپی علامت یا نام تجاری
3- کپی جواز یا پروانه کسب
4- کپی کارت بازرگانی شرکت
5- کپی گواهینامه علامت ثبت شده در ایران و دیگر کشورها ( در صورت وجود )
6- آدرس دقیق برای درج در گواهینامه ثبت علامت تجاری
مدارک لازم برای ثبت برند شخص حقوقی / شرکت :
1- کپی شناسنامه و کارت ملی صاحبین امضا
2- کپی علامت یا نام تجاری
3- کپی مدارک مربوط به فعالیت شرکت در زمینه مربوطه ( جواز تاسیس، پروانه بهره برداری و غیره )
4- کپی اساسنامه شرکت
5- کپی آگهی تاسیس شرکت
6- کپی کارت بازرگانی شرکت
7- کپی گواهینامه علامت ثبت شده در ایران و دیگر کشورها ( در صورت وجود )
8- کپی آخرین آگهی تغییرات شرکت
9- آدرس دقیق برای درج در گواهینامه ثبت
تمامی مدارک فوق الذکر بایستی در دفتر اسناد رسمی برابر اصل شود.

• مدت اعتبار ثبت علامت تجاری در افغانستان

مدت اعتبار ثبت علامت تجاری در افغانستان ده سال می باشد که این مدت می تواند برای دوره های ده ساله متوالی دیگر با تقاضای مالک تجدید شود. مالک علامت تجاری مکلف است در خلال مدت شش ماه قبل از انقضای مدت، درخواست تجدید را به دفتر ثبت مرکزی ( بخش ثبت علامت تجاری ) ارائه نماید.
اضافه می گردد، علامت تجاری از تاریخ ارائه درخواست به دفتر ثبت مرکزی ( بخش علامت تجاری ) مورد حمایت قرار می گیرد.
از انتخابتان متشکریم.
جهت ثبت علامت تجاری در افغانستان ، با کارشناسان مجرب ما در فکربرتر تماس حاصل فرمایید.