ماده 94 قانون تجارت، شرکت با مسئولیت محدود را چنین معرفی می کند : " شرکت با مسئولیت محدود شرکتی است که بین دو یا چند نفر برای امور تجاری تشکیل شده و هر یک از شرکا بدون اینکه سرمایه به سهام یا قطعات سهام تقسیم شده باشد، فقط تا میزان سرمایه خود در شرکت مسئول قروض و تعهدات شرکت است " .
مطالعه مواد قانون تجارت ایران نشان می دهد که قانون گذار در تردید است که شرکت با مسئولیت محدود را جزء شرکت های اشخاص قرار دهد یا شرکت های سرمایه ؛ اما مطالعه خصایص این شرکت و مواد راجع به شخصیت حقوقی آن ، آشکار می کند که این نوع شرکت ساختار خاص خود را دارد و جزء این یا آن دسته از شرکت ها قرار نمی گیرد.
از نظر خصایص شرکت با مسئولیت محدود ، باید گفت این شرکت ، شرکتی موضوعاَ تجاری است و به عبارت دیگر، موضوع فعالیت آن نمی تواند چیزی جز امور تجاری باشد. از این نظر، شرکت با مسئولیت محدود با شرکت سهامی متفاوت است ؛ چه شرکت سهامی می تواند برای امور تجاری یا غیرتجاری تشکیل شود و به اصطلاح یک شرکت شکلاَ تجاری است.
به جز این ویژگی که شرکت سهامی را از دیگر شرکت های تجاری متمایز می کند، شرکت با مسئولیت محدود هم به شرکت های سرمایه نزدیک می شود و هم به شرکت های اشخاص . ذیلاَ به بررسی این وجوه مشترک می پردازیم . خوانندگان محترم جهت کسب اطلاعات بیشتر در این باره می توانند به مقالات ذیل نیز مراجعه نمایند :
- مهم ترین تفاوت های شرکت های سرمایه و اشخاص چیست ؟
- انواع شرکت های اشخاص
- ویژگی های شرکت با مسئولیت محدود
- ثبت شرکت با مسئولیت محدود بهتر است یا سهامی خاص
الف) وجوه مشترک شرکت با مسئولیت محدود و شرکت های سرمایه :
وجه مشترک این شرکت با شرکت های سرمایه و به ویژه شرکت سهامی در این است که در آن ، مسئولیت تمامی شرکا محدود به میزان سرمایه آن ها در شرکت است. محدودیت مسئولیت شرکا در این نوع شرکت ، حتی از محدودیت مسئولیت شرکا در شرکت سهامی مطلق تر است ؛ زیرا شریک شرکت با مسئولیت محدود ، حتی اگر مدیر باشد، شخصاَ مسئول پرداخت قروض شرکت نخواهد بود ، ولو آنکه به سبب اعمال او شرکت ورشکسته شده باشد ؛ در حالی که در مورد مدیر شرکت سهامی – اعم از خاص یا عام – چنین نیست و ماده 143 لایحه قانونی 1347 مقرر کرده است که در صورت ورشکستگی شرکتی به سبب اعمال مدیران ، یا در صورتی که پس از انحلال معلوم شود که دارایی شرکت برای تادیه دیون آن کافی نیست و این امر ناشی از تخلف مدیر بوده است ، دادگاه می تواند تمام یا قسمتی از بدهی پرداخت نشده شرکت به اشخاص ثالث را بر عهده مدیران قرار دهد. البته در مورد شرکت با مسئولیت محدود نیز ممکن است مسئولیت مدیران مطرح شود ؛ اما چون قانون تجارت قاعده خاصی برای طرح چنین مسئولیتی پیش بینی نکرده است ، اشخاص ذی نفع در هر مورد باید مطابق قواعد مدنی و به ویژه رژیم مسئولیت مدنی ، علیه مدیر اقدام کنند که مستلزم اثبات خطای مدیر و وجود رابطه علیت میان این خطا و زیان وارد به ذی نفع است.
ب) وجوه مشترک شرکت با مسئولیت محدود و شرکت های اشخاص :
شرکت با مسئولیت محدود و شرکت های اشخاص در مورد زیر از قواعد واحدی پیروی می کنند :
1) برخلاف شرکت های سهامی ، در شرکت با مسئولیت محدود ، سهم الشرکه شرکا به آسانی قابل انتقال نیست ؛ به این معنا که اولاَ حق شرکا که عنوان سهم الشرکه دارد ، نمی تواند به صورت اوراق قابل انتقال درآید ؛ ثانیاَ انتقال سهم الشرکه به اشخاص دیگر باید حتماَ با رضایت اکثر شرکا باشد ، آن هم اکثریتی که لااقل سه ربع سرمایه متعلق به آن ها بوده و اکثریت عددی نیز داشته باشند . با توجه به آمره بودن این قاعده ، شرکا نمی توانند خلاف آن را در اساسنامه شرکت پیش بینی کنند.
2) در مورد شرکت های با مسئولیت محدود ، مقرراتی خاص در قانون پیش بینی شده است که نشان از اهمیت شخص شرکا در این نوع شرکت ها دارد ، امری که در مورد شرکت های سهامی مصداق ندارد ، از جمله اینکه تمام شرکا باید اساسنامه شرکت با مسئولیت محدود را امضا کنند و ممکن است گاه شرکا مسئولیت تضامنی پیدا کنند ؛ مانند موردی که نام شرکت متضمن نام یکی از شرکاست که در این صورت، شریک مزبور مسئولیت تضامنی خواهد داشت . اگرچه ورود اشخاص جدید شرکت با مسئولیت محدود منع نشده است، تصمیم راجع به آن با توجه به اطلاق ماده 106 قانون تجارت با تصمیم اکثریت ( دارندگان ) لااقل نصف سرمایه اتخاذ می شود. علاوه بر این ، تصمیم راجع به تغییر اساسنامه شرکت نیز باید با تصمیم اکثریت عددی شرکایی که لااقل سه ربع سرمایه را دارا هستند به عمل آید، مگر آنکه در اساسنامه ، اکثریت دیگری مقرر شده باشد.
3) مانند دیگر شرکت های اشخاص، قانون گذار حداقل و حداکثری برای ثبت سرمایه شرکت مقرر نکرده است. این نقیصه، موجب تضعیف حقوق طلبکاران این نوع شرکت نسبت به شرکت های سهامی است که در آن ها قانون ، بسته به مورد ، حداقل سرمایه را پیش بینی کرده است. مع ذلک ، در شرکت با مسئولیت محدود ، حقوق اشخاص ثالث ، لااقل از این نظر حفظ می شود که سرمایه شرکت – که البته می تواند مبلغ کمی باشد – باید کلاَ تقویم و تسلیم شود والا شرکت تشکیل نمی شود . این امر در مورد شرکت تضامنی نیز صدق می کند و شرکا نمی توانند برخلاف آن توافق کنند.
بد نیست بدانیم که در حقوق فرانسه، قانون 1966 راجع به شرکت های تجاری، حداقلی برای سرمایه شرکت با مسئولیت محدود مقرر کرده بود که ابتدا 20 هزار فرانک بود . این مبلغ بعداَ به 50 هزار فرانک رسید. قانون تجارت فعلی حداقل سرمایه ای معین نکرده است.
ثبت شرکت فکر برتر را دنبال کنید.