شرکت با مسئولیت محدود ، همانطور که از نام آن پیدا است ، شرکتی است که در آن مسئولیت هر یک از شرکاء محدود به همان مقدار سرمایه ای است که در شرکت سهیم می باشد و بیشتر از سرمایه خود مسئولیتی نداشته و متعهد به پرداخت دیون و قروض شرکت نخواهد بود.

این شرکت در حقوق ایران اولین بار با تصویب قانون تجارت مصوب 1311 وارد قانون گذاری شد و از تاریخ تصویب این شرکت در حقوق ایران ، از این نوع شرکت استقبال فراوانی به عمل آمد.
شرکت با مسئولیت محدود این امتیاز عمده را برای شرکا دارد که در صورت ورشکسته شدن شرکت، الزاماَ خود شریک ورشکسته اعلام نمی شود ؛ امری که در مورد شرکت های دیگر تجاری صدق می کند. علاوه بر این، تشکیل شرکت با مسئولیت محدود بسیار ساده تر از تشکیل شرکت سهامی و حتی شرکت سهامی خاص است و کافی است که دو نفر شریک وجود داشته باشد تا شرکت ، با جمع شرایط دیگر تشکیل شود.
برای درک دقیق این شرکت ، در این مقاله به خصایص عمده تشکیل و ثبت شرکت اعم از تعداد شرکا، موضوع شرکت ، اسم شرکت و سرمایه ثبت شرکت می پردازیم. علاقه مندان در این رابطه می توانند مقالات ذیل را نیز مورد مطالعه قرار دهند :
- شرکت های با مسئولیت محدود برای چه فعالیت هایی مناسبند ؟
- شرکت با مسئولیت محدود چیست و چگونه تشکیل می شود ؟

• نحوه تشکیل شرکت با مسئولیت محدود

تشکیل شرکت با مسئولیت محدود به موجب قراردادی که ( شرکتنامه ) نامیده می شود به عمل می آید. در این نوع شرکت ، تنظیم شرکتنامه ضروری است ولی تنظیم اساسنامه ضروری نیست. در صورت عدم تنظیم اساسنامه ، نکات و مقررات لازم نسبت به اداره امور شرکت در شرکتنامه درج می شود.
توجه داشته باشید که شرکتنامه باید به ثبت برسد وگرنه در هیچ یک از ادارات و دادگاه ها پذیرفته نخواهد بود. نشر خلاصه شرکتنامه نیز ضروری است و ضمانت اجرایی آن جواز ابطال عملیات شرکت است.
در این نوع شرکت باید سه عنصر آورده و قصد تشکیل و تداوم شرکت و همکاری همگانی برای تحصیل منفعت و تقسیم سود و زیان ، وجود داشته باشد. علاوه بر عناصر تشکیل دهنده شرکت قرارداد شرکت باید ازشرایط صحت مندرج در ماده 190 قانون مدنی برخوردار باشد. در این ماده آمده است : برای صحت هر معامله شرایط ذیل اساسی است :
1) قصد طرفین و رضای آن ها
2) اهلیت طرفین
3) موضوع معین که مورد معامله باشد.
4) مشروعیت جهت معامله
علاوه بر شرایط عمومی برای تشکیل شرکت با مسئولیت محدود ، شرایط اختصاصی زیر هم ضروری است :

 شرایط راجع به سرمایه :

این شرکت با هر میزان سرمایه قابل ثبت است و حداقل و یا حداکثری برای سرمایه شرکت با مسئولیت محدود تعیین نشده است ولی بر شکل سرمایه محدودیت هایی تحمیل شده است. در این شرکت سرمایه بدون سهام یا قطعات سهام تقسیم شده است و به صورت سهم الشرکه است.
هر گاه قسمتی از سرمایه شرکت نقد و قسمتی غیرنقدی باشد سرمایه نقدی تسلیم می شود و ارزش سرمایه غیرنقدی نیز باید معلوم گردد که به آن تقویم سرمایه می گویند و سپس تسلیم بشود.
سهم الشرکه شرکت به صورت اوراق تجاری بی نام یا بانام در نمی آید و قابل انتقال به سایر افراد نیست مگر اینکه ، عده ای ازشرکاء که حداقل سه چهارم سرمایه متعلق به آن ها است و دارای اکثریت عددی نیز می باشند در این خصوص موافقت کرده باشند.
در شرکت با مسئولیت محدود تقویم آورده غیرنقدی با شرکاء شرکت بوده و نیازی به جلب نظر کارشناس رسمی نیست اما شرکاء درباره تقویمی که انجام می دهند در مقابل اشخاص ثالث مسئولیت تضامنی دارند.
لازم به ذکر است، در تقویم آورده های غیرنقد باید توجه داشت که در صورت تغییر شرکا، شرکای جدید نسبت به بهای آورده غیرنقد مسئول اند و با خروج شرکای سابق از شرکت ، آن ها دیگر در این خصوص، مسئولیتی ندارند.
هم چنین در این شرکت لازم نیست که سهم الشرکه به صورت مساوی بین تمام شرکاء تقسیم شود بلکه هر کدام از شرکاء می توانند سهم معینی را تقبل نمایند . نقل و انتقال سهم الشرکه باید به موجب سند رسمی باشد.
زمان تشکیل شرکت با مسئولیت محدود زمانی است که :
- تمام سهم الشرکه های نقدی تادیه شود ؛ بنابراین در این شرکت باید تمام سرمایه از همان ابتدا پرداخت شود.
- تمام سهم الشرکه های غیرنقدی تقویم شده باشد و آن نیز از همان ابتدا تسلیم شود ؛ مانند شرکت های سهامی که در آن ها نیز تسلیم آورده های غیرنقد باید از همان ابتدا انجام شود.
در این شرکت نیز مانند شرکت سهامی تشکیل منوط به ثبت نیست و قبل از ثبت ، شرکت تشکیل می شود.

 شرایط راجع به شرکاء :

حداقل تعداد شرکاء دو نفر پیش بینی شده است البته در قانون اخیرالتصویب مجلس شورای اسلامی سال 1392 که هنوز به تایید شورای نگهبان نرسیده است امکان تشکیل شرکت با مسئولیت محدود با یک نفر هم میسر گردیده است.
لازم به توضیح است ، تشکیل شرکت با مسئولیت محدود ، عموماَ بر پایه شناخت شرکا از یکدیگر و اعتماد و اطمینانی که آنان به یکدیگر دارند صورت می گیرد. از این رو، مادامی که تعداد شرکا از 12 نفر تجاوز نکرده است قانوناَ خود آن ها در امور شرکت نظارت دارند ، در عین حالی که از تعیین ناظر و بازرس ممنوع نشده اند ولی هر گاه عده شرکا بیش از12 نفر باشد ، تعیین هیات نظارت – که به جای بازرس شرکت سهامی است – ضروری است. تعداد هیات نظار ، حداقل باید 3 نفر باشد و از طرف مجمع عمومی شرکا انتخاب شوند.

• موضوع شرکت با مسئولیت محدود

شرکت با مسئولیت محدود ، شرکت موضوعاَ تجاری است و به عبارت دیگر ، موضوع فعالیت آن نمی تواند چیزی جز امور تجاری باشد. از این نظر ، شرکت با مسئولیت محدود با شرکت سهامی متفاوت است . زیرا شرکت سهامی می تواند برای امور تجاری یا غیرتجاری تشکیل شود و به اصطلاح یک شرکت شکلاَ تجاری است.
• اسم شرکت با مسئولیت محدود
اسم شرکت، در شرکتنامه یا اساسنامه معین می شود. در اسم شرکت با مسئولیت محدود مانند اسم هر شرکت دیگر دو جزء وجود دارد . در قسمت اول ، شرکت از انواع مختلف شرکت ها متمایز می شود. در قسمت دوم اسم خاص شرکت آن را از سایر شرکت های هم نوع ممتاز می نماید. اسم شرکت با مسئولیت محدود باید تعیین شود زیرا اسم تجاری شرکت غیر از اسم تجاری کسانی است که شرکت را تشکیل داده اند. افزون بر این اسم شرکت نباید متضمن اسم هیچ یک ازشرکاء باشد والا شریکی که اسم او در اسم شرکت قید شده در مقابل اشخاص ثالث حکم شریک ضامن در شرکت تضامنی را خواهد داشت.
در اسم شرکت باید عبارت ( با مسئولیت محدود ) قید شود. هدف از ذکر این عبارت آگاهی و اطلاع دادن به اشخاص ثالثی است که قصد معامله با شرکت دارند. اشخاص ثالث با ملاحظه تابلو و سربرگ و اوراق شرکت می توانند تمایز شرکت و میزان مسئولیت آن را در قبال خود درک و با علم و آگاهی اقدام به معامله با شرکت نمایند. اگر عبارت ( مسئولیت محدود ) در اسم شرکت قید نشده باشد، حدود مسئولیت شرکاء مشخص نیست.
در قانون جدید راجع به اسم شرکت با مسئولیت محدود مقررات خاصی وجود ندارد و به این علت مقررات کلی اسم شرکت ها در مورد آن اجرایی می شود.
طبق اصول کلی اسم شرکت نباید متضمن اسم هیچ یک از شرکاء باشد والا شریکی که اسم او در اسم شرکت قید شده است در مقابل اشخاص ثالث حکم شریک ضامن در شرکت تضامنی را خواهد داشت. لازم به یادآوری است که ذکر نام شریک در نام شرکت از خصوصیات شرکت تضامنی است. حال اگر شرکت با مسئولیت محدود اسم شریک را در اسم شرکت بیاورد در واقع وارد حریم شرکت تضامنی می شود و برای اشخاص ثالث این توهم را پیش می آورد که شرکت شرکت تضامنی است و مسئولیت شریک مندرج در اسم شرکت مطلق و غیرمحدود است. قانون گذار همین توهم را ملاک قرار داده است و مسئولیت کسی که اسم شرکت متضمن اسم او باشد را مسئولیت تضامنی شناخته است.
از همراهیتان سپاسگزاریم.
جهت کسب اطلاعات بیشتر با ما تماس حاصل فرمایید.