به موجب ماده 1آيين نامه راه اندازي مركز MMT، مركز درمان سوءمصرف مواد به مركزي اطلاق ميگردد كه امكانات ارائه خدمات درماني سم‌زدائي و خدمات پيشگيري از عود و درمان‌هاي غيرداروئي و درصورت اخذ مجوز واحد درمان وابستگي به مواد افيوني با داروهاي آگونيست، درمان سم‌زدائي و نگهدارنده (طولاني‌مدت) را با داروي آگونيست افيوني براي درمان سرپائي معتادان دارا باشد. كليه اين خدمات بايد منطبق با پروتكل درمان سوء مصرف مواد (كه توسط معاونت سلامت ابلاغ ميگردد) باشد.
- شرايط تأسيس و بهره برداري
متقاضییان تاسیس مراکز ترک و درمان اعتیاد، می توانند بر حسب نوع فعالیتی که می خواهند آغاز کنند ، با ارائه درخواست رسمی نسبت به اخذ مجوز از سازمان بهزیستی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت کشور و نیروی انتظامی اقدام کنند.
به موجب ماده 9 آیین نامه ، اجازه تأسيس مطابق با آيين‌نامه تأسيس درمانگاه‌ها خواهد بود.
.تبصره- هر پزشك مي‌تواند به تنهائي نيز متقاضي تأسيس مركز باشد لكن در مورد ديگر متقاضيان مطابق تبصره 1 ذيل ماده 3 آئين‌نامه تأسيس درمانگاه‌ها رفتار خواهد شد.
وفق ماده 10، علاوه بر متقاضيان مشمول مادة 9، همة بيمارستان‌هاي عمومي، بيمارستان‌هاي تخصصي اعصاب و روان، درمانگاه‌هاي عمومي، مراكزجامع توانبخشي و درمانگاه‌هاي تخصصي مغز اعصاب و روان مي‌توانند افزايش بخش درمان سوءمصرف مواد را تقاضا نمايند.
تبصره- مراكز مشاوره بيماريهاي رفتاري دانشگاه (مراكز بهداشتي درماني مرجع يا درمانگاه مثلثي)، درمانگاه‌هاي سازمان زندان‌ها و اقدامات تأميني و تربيتي كشور، مراكز درمان و بازتواني معتادان سازمان بهزيستي كشور (دولتي و خصوصي) و مراكز گذري كمك‌رساني به معتادان خياباني(DIC) معادل مركز ارزيابي شده و نيازي به اخذ پروانه بهره‌برداري مركز ندارند، لكن براي آنها اخذ مجوز راه‌اندازي واحد الزامي است.
- مجوز بهره برداري منوط به تأمين تجهيزات عمومي و ملزومات پزشكي و همچنين رعايت ساير اصول مورد توجه اين آيين‌نامه توسط مؤسس/ مؤسسان (و تأييد وضعيت ساختماني، بهداشتي ، پرسنلي و تجهيزات با توجه به ضوابط و مقررات مربوطه توسط وزارت ) خواهد بود.( ماده 11)
- چنانچه مؤسس/ مؤسسان همزمان متقاضي درمان با داروهاي آگونيست افيوني نيز باشند، مطابق با فصل 8 اين آيين‌نامه بايد مجوز جداگانه‌اي دريافت كند. ( ماده 14)
شرايط مؤسسان
شرايط و وظايف مسئول يا مسئولان فني مركز ( ماده 15. 16. 17)
الف- شرايط:
- مسئول فني مركز علاوه بر شرايط مندرج در آيين‌نامه تأسيس درمانگاه‌ها بايد متخصص روانپزشكي يا پزشك دوره ديده باشد.
- دورة آموزشي مورد نياز پزشكان بشرح زير است :
يك دورة آموزش كارگاهي نظري 3 روزه (مشتمل بر 20 ساعت) وفق برنامه مدون آموزشي مصوب معاونت آموزشي و امور دانشجوئي (كد 3301094 و كد 3301095) يا دوره‌هاي آموزشي مشابه چنانچه توسط معاونت آموزشي و امور دانشجويي معادل كدهاي فوق ارزيابي گردد.-يك دورة آموزش عملي 14 روزه در مراكز آموزشي منتخب درمان سوءمصرف مواد وفق پروتكل درمان وابستگي به مواد افيوني با داروهاي آگونيست (مراكز منتخب جهت آموزش عملي، همه ساله توسط ادارة پيشگيري و درمان سوءمصرف مواد به معاونت درمان دانشگاه معرفي ميگردد). تبصره 1- گواهي دوره‌هاي آموزشي نظري 3 روزه از نظر رعايت سرفصل آموزشي بايد به تأييد معاونت آموزشي دانشگاه محل برگزاري دوره برسد. بديهي است كه گواهي صادره معاونت آموزشي هر دانشگاه براي معاونت درمان دانشگاه‌هاي سراسر كشور قابل پذيرش خواهد بود. تبصره 2- گذراندن دوره آموزشي 3 روزه نظري براي روانپزشكان الزامي نبوده لكن گذراندن دوره آموزشي عملي 14 روزه براي آنان الزامي است.تبصره 3- گواهي دوره‌هاي آموزشي عملي 14 روزه صادره توسط هريك از مراكز آموزشي منتخب، در معاونت درمان همة دانشگاه‌ها مورد قبول خواهد بود. تبصره 4- پزشك مسؤل فني مركز، در دوره‌هاي بازآموزي 5 سالة خود بايد حداقل 50 امتياز از برنامة مدون بازآموزي را به برنامه‌هاي آموزشي در زمينة اعتياد، روانپزشكي و عفوني (ايدز و هپاتيت) اختصاص دهند.
- شرايط و وظايف كادر نيروي انساني : ( ماده 19، 20، 21)
الف- شرايط:
- پرسنل درماني مركز (به ازاء هر نوبت كاري) بايد حداقل 3 نفر شامل افراد زير باشد. - روانپزشك يا پزشك دوره ديده حداقل يك نفر- روانشناس باليني/ مشاوره(واجد مدرك كارشناسي يا بالاتر)دوره‌ديده حداقل يك نفر - پرستار/بهيارحداقل يك نفر حضور مددكار اجتماعي توصيه مي‌شود ولي الزامي نيست.
- پزشكان شاغل در مركز علاوه بر شرايط كلي مندرج در آيين‌نامه تأسيس درمانگاه‌ها بايد روانپزشك يا پزشك دوره ديده (مطابق ماده 17 ) باشد.
- دوره‌هاي آموزشي مورد نظر براي روانشناس باليني/ مشاوره بشرح زير است:- دورة آموزشي كارگاهي نظري (16 ساعت) وفق برنامه مدون آموزشي معاونت آموزشي و امور دانشجوئي- دورة آموزشي كارگاهي عملي (8 ساعت) وفق برنامه مدون آموزشي معاونت آموزشي و امور دانشجوئي (مراكز منتخب جهت آموزش عملي، همه‌ساله توسط ادارة پيشگيري و درمان سوءمصرف مواد به معاونت درمان دانشگاه‌ها معرفي ميگردد).تبصره- درصورت نداشتن روانپزشك دائمي، جهت مشاوره از روانپزشك قراردادي (حضوري/ غيرحضوري) در مركز استفاده شود (اما در صورت عدم حضور روانپزشك در شبكه بهداشت درمان شهرستان، مي‌توان بيمار را با برگة ارجاع به شهرستان همجوار اعزام نمود.
ب – شرایط ساختمانی :
شرايط ساختماني و تأسيساتي مركز مطابق با آيين‌نامه تأسيس درمانگاه‌ها بوده، لكن حداقل سطح كلي زيربنا 70 مترمربع (و شامل اتاق معاينه پزشك به متراژ حداقل 8 مترمربع، اتاق روانشناس/مشاوره حداقل 8 مترمربع، اتاق دارو حداقل 8 مترمربع، اتاق مراقبت‌هاي پرستاري و احياء حداقل 10 مترمربع، اتاق انتظار با قابليت استفاده جهت گروه‌درماني در ساعات خاص حداقل 16 مترمربع و سرويس‌هاي بهداشتي) محدود خواهد بود
نکته :
- مراكز درمان سوءمصرف مواد و مراكزي كه طبق تبصره ذيل ماده 10 معادل مركز ارزيابي شده‌اند براي درمان سم‌زدائي و نگهدارنده با داروهاي آگونيست افيوني بايد مجوز جداگانه‌اي به نام واحد درمان وابستگي به مواد افيوني با داروهاي آگونيست را اخذ نمايند. ( ماده 30)
- براي درمان با داروهاي آگونيست افيوني كميته‌اي به نام «كميتة منطقه‌اي نظارت بر واحدهاي درمان وابستگي به مواد افيوني با داروهاي آگونيست» (متشكل از معاون درمان دانشگاه بعنوان رئيس، معاون بهداشتي دانشگاه، معاون/مدير داروي دانشگاه، معاون پيشگيري بهزيستي استان، مدير گروه روانپزشكي يا يك روانپزشك با حكم رياست دانشگاه و مدير درمان دانشگاه بعنوان دبير كميته) تشكيل و نظر مشورتي خود را در خصوص صدور مجوز واحد توسط معاونت درمان دانشگاه مطابق برآورد پروتكل درمان وابستگي به مواد افيوني با داروهاي آگونيست به كميسيون قانوني ماده 20 اعلام خواهد كرد. روند نظارت كميته مستمر بوده و در طول سال نيز تداوم خواهد داشت و نتايج آن در تمديد سالانه فعاليت واحدها موثر خواهد بود. تركيب تيم نظارتي و سياست‌هاي مربوطه نيز مطابق مصوبات كميته خواهد بود. كميته مذكور به اختصار كميتة ماده 31 ناميده خواهد شد.تبصره- كميتة ماده 31 مي‌بايست حداقل ماهي يكبار تشكيل جلسه دهد و درخواستهاي متقاضيان واحد را با فرجه زماني حداكثر دوماه بررسي و اعلام نظر نمايد. ( ماده 31)
- در ابتدا واحد با رتبه3 راه‌اندازي مي‌شود و براي ارتقاء به رتبه‌هاي بالاتر (به ترتيب 2 و 1) بايد شرايط مندرج در پروتكل درمان وابستگي به مواد افيوني با داروهاي آگونيست را احراز نمايد. در شرايط خاص (ازجمله در واحدهاي پايلوت فعال فعلي)، مي‌توان با تصويب كميتة ماده 31، مجوز واحد با رتبة 2 و 1 صادر نمود. ( ماده 33)
- جهت ارائه خدمت به معتادان در مناطق سخت‌دسترس از جمله روستاها و حاشية شهرها كه فاقد مراكز دولتي يا متقاضي تأسيس در بخش خصوصي هستند، كميتة مادة 31 مي‌تواند بسته به نياز، از ميان واحدهاي فعال داوطلب، راه‌اندازي يك يا چند واحد قمر را در آن مناطق به كميسيون قانوني ماده 20 پيشنهاد نمايد. ( ماده 36)
- اعتبار مجوز مركز مطابق آيين‌نامه تأسيس درمانگاه‌ها و اعتبار مجوز واحد، يكساله بوده و تمديد آن منوط به اجراي دقيق مفاد پروتكل درمان وابستگي به مواد افيوني با داروهاي آگونيست و رعايت ضوابط اين آيين‌نامه، ازطريق دانشگاه مربوطه خواهد بود. ( ماده 37)
از انتخابتان متشکریم.
خوانندگان عزیز ، می توانند سوالات خود را از طرق ذیل با ما در میان بگذارند :
- شماره تماس:42143-021
- سامانه ی پیامکی: 100042143
- تماس با مشاوران ارشد از طریق شماره های مندرج در سامانه