همان طور که در مقالات پیشیم گفتیم، از جمله حقوق و مزایای ثبت طرح صنعتی این است که صاحب طرح می تواند مالکیت بر طرح صنعتی خود را به شخص ثالث واگذار کند. این طریق انتقال برای صاحب طرح مزایا و منافعی به شرح ذیل می تواند داشته باشد :
1- در انتقال مالکیت، صاحب طرح صنعتی مبلغی را که مورد توافق او و شخص ثالث است یکباره دریافت می کند و مجبور نیست تا انقضای مدت اعتبار طرح صبر کند تا سود مورد نظر را دریافت نماید.
2- انتقال مالکیت طرح موجب می گردد که صاحب طرح صنعتی از خطر اینکه فناوری جدیدتر از طرح صنعتی او پیشی گیرد و رونق تجاری آن را از بین ببرد، در امان باشد.
3- در این فرض به ویژه اینکه اگر طرح صنعتی به شخص حقیقی تعلق داشته باشد انتقال مالکیت طرح صنعتی به یک شرکت تازه تاسیس می تواند پیش شرطی برای تامین منابع مالی باشد.
البته علیرغم مزایای فوق، انتقال مالکیت طرح به طور کلی توصیه نشده است و مالکین طرح های صنعتی عموماَ ترجیح می دهند مالکیت خود را نسبت به طرح صنعتی از دست ندهند و بیشتر در قالب قرارداد اجازه بهره برداری کسب درآمد و منابع نمایند.
ماده 48 قانون مصوب 1386، انتقال مالکیت مربوط به طرح صنعتی را به شخصی ثالث در دو قالب انتقال مالکیت طرح صنعتی ثبت شده و انتقال حق مالکیت ناشی از تسلیم اظهارنامه پذیرفته است. به موجب ماده یادشده، هرگونه تغییر در مالکیت اختراع، ثبت طرح صنعتی یا ثبت علائم تجاری یا علامت جمعی یا حق مالکیت ناشی از تسلیم اظهارنامه مربوط به درخواست کتبی هر ذی نفع از اداره مالکیت صنعتی انجام شده و به ثبت می رسد و جز در مورد تغییر مالکیت اظهارنامه، توسط اداره مزبور آگهی می شود. تاثیر این گونه تغییر نسبت به اشخاص ثالث، منوط به تسلیم درخواست مذکور است.
آیین نامه مصوب 1387 رئیس قوه قضاییه، شرایط و نحوه انتقال طرح صنعتی را تعیین نموده است.
با توجه به ماده 93 آیین نامه، مالک طرح صنعتی مکلف شده است مراتب انتقال طرح را کتباَ و همراه با مدارک مربوط جهت ثبت در سوابق به مرجع ثبت اعلام نماید.
ماده 95 آیین نامه، ضرورت ثبت انتقال گواهینامه طرح صنعتی را در مرجع ثبت بیان نموده است.
بر اساس ماده یادشده، هر نوع انتقال گواهینامه طرح صنعتی باید در مرجع ثبت به ثبت برسد. درخواست کتبی برای ثبت انتقال باید همراه با مدارک ذیل تسلیم مرجع ثبت گردد :
1- آخرین گواهینامه معتبر طرح صنعتی ؛
2- سند رسمی حاکی از انتقال ؛
3- مدارک نمایندگی قانونی ؛
4- رسید مربوط به پرداخت هزینه ها ؛
ماده 96 آیین نامه، آگهی مراتب تغییر مالکیت را ضروری دانسته است. آگهی تغییر مالکیت باید حاوی موارد ذیل باشد :
1- عنوان طراح ؛
2- تاریخ ثبت انتقال ؛
3- شماره ثبت طرح در ایران ، با ذکر کالا یا کالاهایی که طرح ثبت شده مربوط به آن می باشد ؛
4- اسم و تابعیت مالکان جدید و قدیم ؛
5- اسم و نشانی نماینده قانونی مالک جدید در ایران، در صورت وجود .
بر اساس ماده 98 آیین نامه، در صورت انتقال در خارج از کشور انجام شده باشد اصل یا رونوشت مصدق سند مربوط که در آن شماره و تاریخ ثبت طرح صنعتی در ایران قید و به تایید نمایندگی جمهوری اسلامی ایران رسیده باشد، دلیل انتقال برای ثبت آن در ایران خواهد بود.
همان طور که در ماده 99 آیین نامه آمده است، کلیه تغییرات و انتقالات، در صفحه مخصوص مربوط به طرح صنعتی، ثبت و در ظهر گواهی نامه طرح صنعتی درج می گردد و به هزینه ذینفع ظرف 30 روز از تاریخ ثبت در روزنامه رسمی آگهی می شود. موارد مذکور تا زمانی که به ثبت نرسیده اند، در مقابل اشخاص ثالث قابل استناد نمی باشند. ثبت آن ها منوط به پرداخت هزینه های مقرر در جدول هزینه ها و در صورت لزوم هزینه انتشار آگهی مربوط خواهد بود.
با توجه به جدول هزینه ها، حق ثبت انتقال اظهارنامه برای شخص حقیقی 50.000 ریال و برای اشخاص حقوقی 150.000 ریال است. همچنین حق ثبت انتقال قراردادی و قهری برای اشخاص حقیقی 300.000 ریال و برای اشخاص حقوقی 900.000 ریال تعیین شده است.
با توجه به مجموع مواد قانون مصوب 1386 و آیین نامه مرتبط ذکر نکات ذیل ضروری به نظر می رسد :
1- انتقال دائمی طرح صنعتی در دو قالب انتقال طرح صنعتی و ثبت شده و انتقال حق مالکیت ناشی از تسلیم اظهارنامه امکان پذیر می باشد.
2- تغییر در مالکیت اعم از اینکه در قالب انتقال طرح صنعتی ثبت شده یا حق مالکیت ناشی از تسلیم اظهارنامه باشد، با درخواست کتبی هر ذی نفع باید در اداره مالکیت صنعتی به ثبت برسد.
3- تغییر در مالکیت طرح صنعتی چنانچه بعد از ثبت باشد باید آگهی شود، به عبارت دیگر تغییر در مالکیت چنانچه در قالب انتقال حق مالکیت ناشی از تسلیم اظهارنامه باشد، نیازی به انتشار آگهی ندارد.
4- چنانچه انتقال در خارج از کشور انجام شده باشد، اصل یا رونوشت مصدق سند مربوط باید به تایید نمایندگی جمهوری اسلامی ایران رسیده باشد، و سندی که به شرح فوق به تایید نمایندگی جمهوری اسلامی ایران می رسد، دلیل انتقال تلقی می شود.
5- کلیه انتقالات باید در صفحه مخصوص مربوط به ثبت طرح صنعتی ثبت و در ظهر گواهی نامه طرح صنعتی درج گردد.
6- چنانچه انتقال در اداره ثبت طرح صنعتی به ثبت نرسد، در مقابل اشخاص ثالث قابل استناد نمی باشد. به عبارت دیگر، انتقال دهنده ای که مراتب انتقال طرح را جهت ثبت به اداره مالکیت صنعتی اعلام نکرده است ، آن را مجدداَ به شخص دیگری انتقال دهد و او نسبت به ثبت آن در اداره مالکیت صنعتی اقدام کند، شخص اخیر نسبت به انتقال گیرنده اولی اولویت و برتری دارد و انتقال گیرنده اولی فقط می تواند برای جبران خسارت از انتقال دهنده اقدام کند و حق دیگری از این حیث برای او متصور نمی باشد.
7- در قانون و آیین نامه مرتبط در رابطه با تغییر مالکیت در غیر قالب انتقال مالکیت مقرره ای نیامده است و در خصوص مورد باید به قواعد و مقررات کلی استناد نمود.
8- اینکه انتقال یادشده باید به صورت کتبی باشد در قانون و آیین نامه به صراحت مطلبی نیامده است؛ اگر چه از مجموع قانون و آیین نامه می توان کتبی بودن قرارداد را استنباط نمود.
9- در قانون و آیین نامه در رابطه با نحوه انتقال مالکیت مشاعی طرح صنعتی به صراحت مطلبی نیامده است و در رابطه با این فرض می توان سوالات ذیل را مطرح کرد :
الف- آیا هر یک از مالکین مشاعی می توانند به صورت مستقل نسبت به انتقال حق خود نسبت به گواهینامه طرح صنعتی یا اظهارنامه مربوط اقدام کنند.
ب- در فرض نقض حق طرح صنعتی، آیا طرح شکایت همه مالکین شرط است یا اینکه هر یک از آن ها به تنهایی می توانند نسبت به طرح شکایت اقدام کنند.
در خاتمه لازم به ذکر است که در حقوق ایران با توجه به سکوت قوانین و مقررات در خصوص مورد ، باید به استناد عمومات قانون مدنی راجع به اموال مشاع رفع مشکل نمود.
در برخی از نظام های حقوقی، در صورتی که قراردادی بین مالکین مشاع وجود نداشته باشد، هر کدام از مالکین مشاع حق واگذاری و انتقال سهم خود و همچنین استفاده و اجرای حقوق انحصاری ناشی از ثبت را بدون اجازه از بقیه مالکین دارا می باشند و فقط انعقاد قرارداد با شخص ثالث جهت استفاده و بهره برداری از طرح صنعتی باید با اجازه همه مالکین مشاع باشد.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره با ما تماس حاصل فرمایید.
همکاران ما در ثبت شرکت فکر برتر، با افتخار در خدمت شما خواهند بود.