شرکت تجاری، قراردادی است که به موجب آن دو یا چند نفر توافق می کنند سرمایه مستقلی را که از جمع آورده های آن ها تشکیل می شود، ایجاد کنند و به موسسه ای که برای انجام مقصود خاصی تشکیل می گردد، اختصاص دهند و در منافع و زیان های احتمالی حاصل از به کارگیری سرمایه سهیم شوند.
از نظر ماده 20 قانون تجارت اقسام شرکت های تجاری عبارتند از :
1) شرکت سهامی
2) شرکت بامسئولیت محدود
3) شرکت تضامنی
4) شرکت مختلط غیرسهامی
5) شرکت مختلط سهامی
6) شرکت نسبی
7) شرکت تعاونی تولید و مصرف
قصد قانون گذار از نام بردن اقسام شرکت های تجاری این است که شرکاء از نظر ثبت شرکت بتوانند با لحاظ نمودن مقررات مربوطه و تطبیق آن مقررات با کمیت و کیفیت اشخاص و آورده های موجود شرکت خود را به یکی از اقسام ذکر شده به ثبت برسانند. ماده 2 قانون راجع به ثبت شرکت ها مصوب 1310 در مورد الزام به ثبت شرکت هایی که فعالیت تجاری می کنند چنین آورده است :
" کلیه شرکت های ایرانی مذکور در قانون تجارت، ( سهامی ، ضمانتی، مختلط ، تعاونی ) که در تاریخ اجرا این قانون موجود و مطابق مقررات قانون تجارت راجع به ثبت و تطبیق تشکیلات خود یا قانون مزبور عمل نکرده اند باید تا آخر شهریور ماه 1310 تشکیلات خود را با مقررات قانون تجارت تطبیق نموده و مطابق قانون مزبور تقاضای ثبت کنند والا به تقاضای مدعی العموم بدایت محلی که ثبت باید در آن جا به عمل آید محکمه، مدیران آن ها را به یکصد الی هزار تومان جزای نقدی محکوم خواهد کرد و در صورت تقاضای مدعی العموم حکم انحلال شرکت متخلف نیز صادر خواهد شد. در صورتی که مدت فوق برای تطبیق تشکیلات با قانون تجارت و تقاضای ثبت کافی نباشد رئیس محکمه ابتدایی محل به تقاضای شرکت تا سه ماه مهلت اضافی خواهد داد ".
برای آنکه شرکتی ثبت شود، رعایت یک سلسله اصول ضروری است. قواعد ثبت شرکت، موضوع این مقاله است. لطفاَ ما را تا انتهای این نوشتار همراهی بفرمایید.
ثبت شرکت در ایران :

• انتخاب نام شرکت :

شرکت مانند اشخاص حقیقی نامی دارد که به آن مرسوم است و قانون تجارت ایران نیز در مورد همه شرکت ها مقرر کرده است که تحت نامی خاص تشکیل می شوند. نام شرکت باید شرایط ذیل را داشته باشد:
الف ) دارای معنا و مفهوم باشد .
ب) دارای ریشه فارسی بوده و خارجی نباشد.
ج) با فرهنگ اسلامی مطابقت داشته باشد
د) سابقه ثبت نداشته باشد. سه سیلابی باشد.
نام شرکت در موارد زیر قابل تایید نمی باشد:
- نام هایی که اختصاص به تشکیلات دولتی و کشوری دارند.
- نام هایی که در آن از اسامی،عناوین و اصطلاحات بیگانه استفاده شده باشد.
- نام هایی که مخالف موازین شرعی،نظم عمومی و یا شامل واژه های بی معنا یا الفاظ قبیحه و مستهجن و خلاف اخلاق حسنه باشند.
- نام یا نام اختصاری یا حروفی که رسماَ متعلق به دولت باشد از قبیل ایران،کشور،ناجا،مگر با ارائه مجوز از مقام صلاحیت دار دولتی.

• مدارک و اطلاعات لازم جهت ثبت شرکت :

1- کپی مدارک هویتی شامل شناسنامه و کارت  ملی ، گواهی عدم سوء پیشینه مدیر عامل و اعضای هیات مدیره، کپی شناسنامه و کارت ملی و گواهی عدم سوء پیشینه بازرس اصلی و علی البدل ( در شرکت های سهامی خاص)
2- تعیین نام شرکت ، موضوع فعالیت شرکت ، میزان سرمایه شرکت ، آدرس شرکت ( می بایست فقط در محدوده منطقه ثبتی باشد )، تعیین سهامداران و میزان سهام آن ها ، تعیین مدیران شرکت و سمت آن ها ( مدیر عامل ، رییس هیات مدیره ، نایب رییس هیات مدیره ) ،  اسامی اشخاصی که حق امضا دارند ، تعیین بازرسین شرکت ( مخصوص شرکت های سهامی خاص)

• مراحل ثبت شرکت :

1- تهیه و تنظیم مدارک لازم
2- مراجعه به سامانه اداره ثبت شرکت ها به نشانی http://irsherkat.ssaa.ir  و پر کردن اطلاعات خواسته شده در سامانه . ( این مراحل شامل تکمیل اطلاعات متقاضی ، نام و اطلاعات شخص حقوقی ، موضوع  و مدت فعالیت شرکت ، اطلاعات مرکز اصلی ، سرمایه شخص حقوقی ، سمت اشخاص و ارتباط بین اشخاص ، شعب و سمت ها در شعب ، اطلاعات سال مالی شرکت، اطلاعات روزنامه شرکت و بارگذاری اساسنامه و شرکتنامه شرکت می باشد ).
3- با طی کردن این مراحل ، کارشناس حقوقی به بررسی اطلاعات وارد شده می پردازد ، اگر دارای نقص باشد برای شما درسامانه ابلاغ رفع نقص ارسال می گردد و باید نقص را رفع نمایید ودر صورت عدم نقص اطلاعات ، آن را تاًیید می کند .
4- بعد از دریافت رسید پذیرش اینترنتی،  می بایست مدارک تأیید شده و پرینت شده از طریق سامانه توسط اعضا امضا شود و نسخ اصلی صورت جلسات تنظیمی و ضمائم آن ها از طریق باجه های پست به صورت سفارشی به آدرس ذکر شده در تاًییدیه ی پذیرش ارسال گردد.
5- با ارسال مدارک به اداره ی ثبت شرکت ها چنانچه صورتجلسه ی شما دارای نقص باشد، برای شما ابلاغ رفع نقص ارسال می شود و باید رفع نقص نمایید و اگر صورتجلسه ی شما تایید شود در نهایت جهت صدور آگهی به روزنامه ارسال می گردد

• چند نکته :

1- برای تشکیل شرکت تجاری، حداقلی از سرمایه الزامی است. حداقل سرمایه جهت ثبت شرکت صد هزار تومان است . با این حال مبلغ سرمایه اولیه تا حدودی نشانه ای از اعتبار شرکت است.
2- حداقل سن برای ثبت شرکت 18 سال است . ( لازم به ذکر است، سهامداران می توانند زیر 18 سال باشند اما نمی توانند عضو هیات مدیره باشند) .
3- حداقل تعداد سهامداران برای ثبت شرکا 2 نفر و در شرکت های سهامی خاص 3 نفر است.
4- اصولاَ مدرک تحصیلی در ثبت شرکت تاثیرگذار نمی باشد مگر فعالیت در موضوعاتی که منوط به ارائه مدرک تحصیلی باشد به عنوان مثال استفاده از عنوان " مهندسی " در نام شرکت مستلزم ارائه مدرک مهندسی می باشد.
5- دارا بودن سوء پیشینه اشخاص مانعی جهت ثبت شرکت نیست فقط نمی توانند جزء هیئت مدیره، مدیر عامل و یا بازرسین شرکت باشند.
6- اعضای هیات مدیره و مدیر عامل نباید هیچ گونه شغل دولتی نداشته باشند .
7- مدیر عامل نباید مدیر عامل شرکت دیگری باشد .
8- محجورین و ورشکستگان و مرتکبین به جنایت، سرقت ، خیانت در امانت ، کلاهبرداری ، اختلاس، تدلیس که به موجب حکم قطعی دادگاه محکوم شده باشند نمی توانند به مدیریت شرکت انتخاب شوند.
ثبت شرکت های خارجی در ایران :
مطابق ماده 1 قانون راجع به ثبت شرکت ها مصوب 1310 هر شرکتی که در ایران تشکیل و مرکز اصلی آن در ایران باشد شرکت ایرانی محسوب می شود. بالعکس هر شرکتی که در ایران تشکیل نشود و یا مرکز اصلی آن در ایران نباشد یا هر دو آن ها، شرکت خارجی محسوب می گردد.
ماده 3 قانون ثبت شرکت ها برای ثبت شرکت خارجی اعم از شعبه یا نماینده شرایطی را مقرر داشته است :
" از تاریخ اجرای این قانون هر شرکت خارجی برای این که بتواند به وسیله شعبه یا نماینده به امور تجاری یا صنعتی یا مالی در ایران مبادرت نماید باید در مملکت اصلی خود شرکت قانونی شناخته شده و در اداره ثبت اسناد تهران به ثبت رسیده باشد ".
همچنین ماده واحده قانون ثبت شرکت های خارجی مصوب 21 / 8 / 1376 اعلام می دارد :
" شرکت های خارجی که در کشور محل ثبت خود، شرکت قانونی شناخته می شوند مشروط به عمل متقابل از سوی کشور متبوع، می توانند در زمینه هایی که توسط دولت جمهوری اسلامی ایران تعیین می شود در چهارچوب قوانین و مقررات کشور به ثبت شعبه یا نمایندگی خود اقدام کنند ."

• مدارک مورد نیاز جهت ثبت شرکت های خارجی در ایران به قرار ذیل است :

1. اظهارنامه ثبت شرکت که به زبان فارسی تنظیم شده باشد.
2. یک نسخه مصدق از اساسنامه شرکت
3. یک نسخه مصدق از اختیارنامه عمده شرکت در ایران و در صورتی که شرکت چند نماینده مستقل در ایران داشته باشد یک نسخه مصدق از اختیارنامه هر یک از آن ها.
4. داشتن مجوز و قرداد قانونی با یکی از وزارتخانه ها یا سازمان های دولتی و یا چنانچه شرکت خارجی باشد شرایط عملیات آن باید به موجب امتیازات صحیح و منظمی مقرر گردیده باشد.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره می توانید با ما تماس حاصل فرمایید.
همواره آماده پاسخگویی به سوالات ثبتی شما عزیزان هستیم.