تغییر در سرمایه شرکت های سهامی اعم از سهامی خاص به علت نوسانات اقتصادی و بحران های مالی ممکن است حاصل شود و ضرورتاً ایجاب نماید که سرمایه اولیه شرکت افزایش نموده یا اینکه تقلیل و کاهش یابد و این در موردی است که گزارش هیئت مدیره مبتنی بر تغییر سرمایه شرکت اعم از کاهش یا افزایش بوده و بازرس یا بازرسان شرکت گزارش مزبور را تایید نمایند. در این صورت بر عهده مجمع عمومی فوق العاده است که درباره هریک از موارد دوگانه یعنی افزایش و یا کاهش سرمایه تصمیم مقتضی اتخاذ نماید.
به موجب ماده 163 لایحه قانونی 1347: "هیات مدیره در هر حال مکلف است در هر نوبت پس از عملی ساختن افزایش سرمایه حداکثر ظرف یک ماه مراتب را ضمن اصلاح اساسنامه در قسمت مربوط به مقدار سرمایه ثبت شده شرکت به مرجع ثبت شرکت ها اعلام کند تا پس از ثبت جهت اطلاع عموم آگهی شود. بدیهی است عدم انعکاس تغییرات مربوطه و یا هر گونه اخفاء اطلاعات که موجب ضرر و زیان و اغفال دیگران شود موجبات پاسخگویی فرد را فراهم نموده و عدم ثبت مراتب، نافی مسئولیت و جبران خسارات وارده و قصور قانونی شخص خاطی نخواهد بود".
تغییرات در سرمایه شرکت سهامی خاص شامل موارد ذیل می شود:
- افزایش سرمایه شرکت
- کاهش اجباری سرمایه شرکت
- کاهش اختیاری سرمایه شرکت
افزایش سرمایه شرکت
وفق ماده 157 قانون تجارت سرمایه شرکت را می توان از طریق صدور سهام جدید و یا از طریق بالا بردن مبلغ اسمی سهام موجود افزایش داد. افزایش سرمایه شرکت سهامی خاص می تواند به یک طریق ذیل که در ماده 158 قانون تجارت احصاء گردیده است صورت پذیرد.
- پرداخت مبلغ اسمی سهم به نقد
- تبدیل مطالبات نقدی حاصل شده اشخاص از شرکت به سهام جدید
- انتقال سود تقسیم نشده یا اندوخته یا عواید حاصله از اضافه ارزش سهام جدید به سرمایه شرکت
- تبدیل اوراق قرضه به سهام
تذکرات ذیل در افزایش سرمایه شرکت ضروری و رعایت آن الزام آور است.
الف) فقط در شرکت های سهامی خاص تادیه مبلغ اسمی سهام جدید به غیر نقد نیزمجاز است.
ب) اندوخته قانونی شرکت قابل انتقال به سرمایه نیست.
ج) اگر سرمایه تعهدی شرکت پرداخت نشده باشد بایستی بدواَ نسبت به پرداخت آن اقدام و سپس افزایش سرمایه صورت پذیرد.
د) در خرید سهام جدید صاحبان سهام شرکت به نسبت سهامی که مالک هستند حق تقدم دارند و این حق قابل نقل و انتقال است که بایستی مراتب به کلیه سهامداران توسط آگهی حق تقدم اعلام گردیده و شرایط و مهلت آن در آگهی ذکر شود.
ه) ذیل کلیه صفحات صورتجلسه و لیست ها بایستی به امضاء هیات رئیسه رسیده و تایید شوند.
لازم به ذکر است که مجمع عمومی فوق العاده با رعایت ماده 162 قانون تجارت می تواند به هیات مدیره اجازه دهد که ظرف مدت معینی سرمایه شرکت را تا میزان مبلغ معینی به یکی از طریق مذکور در فوق افزایش دهد.
مدارک مورد نیاز:
1.دو نسخه اظهارنامه شرکت سهامی خاص که متضمن مبلغ سرمایه جدید بوده و باید به امضای کلیه مدیران شرکت رسیده باشد.
2.گواهی بانکی مبنی بر افزایش سرمایه (در صورتی که افزایش از محل نقدی باشد).
3.وفق ماده 187 قانون تجارت، لیست مطالبات نقدی حال شده بستانکاران پذیره نویس که به سهام شرکت تبدیل شده است به انضمام مدارک و اسناد تصفیه آن مطالبات که بازرسان شرکت صحت آن را تایید کرده باشند.
4.صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده در خصوص افزایش سرمایه
5.صورتجلسه هیات مدیره در اجرای اختیارات تفویضی از مجمع عمومی فوق العاده
6.نسخه اصلی روزنامه حاوی آگهی دعوت سهامداران
7.نسخه اصلی روزنامه حاوی آگهی حق تقدم سهامداران
8.لیست صاحبان سهام حاضر در جلسه با قید نام سهامداران-تعداد سهام و امضاء آنان که به تایید هیات رئیسه جلسه رسیده باشد-
9.لیست صاحبان سهام پس از افزایش سرمایه با قید نام و تعداد و امضاء سهامداران
تذکر: نمونه آگهی دعوت مجمع عمومی فوق العاده که بایستی در روزنامه کثیرالانتشار شرکت درج شود.
کاهش اجباری سرمایه شرکت
سرمایه شرکت در دو مورد بایستی به طور اجباری کاهش یابد:
الف) وفق ماده 34 قانون تجارت: چنانچه سرمایه تعهدی شرکت در مدت مقرر در اساسنامه پرداخت نشود هیات مدیره مکلف است با دعوت از مجمع عمومی فوق العاده نسبت به کاهش سرمایه شرکت تا میزان مبلغ پرداخت شده سرمایه اقدام کند.
ب)وفق ماده 141 قانون تجارت اگر در اثر زیان های وارده حداقل نصف سرمایه شرکت از بین برود هیات مدیره مکلف است با دعوت از مجمع عمومی فوق العاده نسبت به انحلال شرکت یا تقلیل اجباری سرمایه شرکت اقدام نماید.
تذکرات لازم:
1.چنانچه مجمع عمومی با حد نصاب اکثریت تشکیل شود بایستی تشریفات دعوت وفق اساسنامه و قانون تجارت رعایت شود.
2.پس از اعمال کاهش سرمایه،به هر طریق نباید سرمایه شرکت از حد مقرر در قانون کمتر شود.
مدارک مورد نیاز:
1.اصل صورتجلسه مجمع عمومی فوق العاده که تمام صفحات توسط هیات رئیسه امضا شده است.
2.لیست سهامداران حاضر در جلسه که به امضای انان رسیده باشد.
کاهش اختیاری سرمایه شرکت
1.مجمع عمومی فوق العاده شرکت می تواند با پیشنهاد هیات مدیره در مورد کاهش اختیاری سرمایه شرکت سهامی خاص اتخاذ تصمیم نماید مشروط به اینکه:
اولا: بر اثر کاهش سرمایه به تساوی حقوق صاحبان سهام لطمه ای وارد نشود.
ثانیاَ: سرمایه شرکت از حداقل مقرر در قانون (یک میلیون ریال) کمتر نشود.
2.کاهش اختیاری سرمایه از طریق کاهش بهای اسمی سهام به نسبت تساوی و رد مبلغ کاهش یافته در سهم به صاحب آن انجام می گیرد.
3.رعایت مواد 190-191-192-193-194-195-196-197 قانون تجارت برای شرکت الزامی است.
مدارک مورد نیاز:
1.اصل صورتجلسه مجمع که به امضای هیات رئیسه رسیده باشد.
2.لیست سهامداران حاضر در جلسه که به امضای آنان رسیده است.
3.اصل روزنامه کثیرالانتشار شرکت حاوی دعوت و دستور جلسه (اگر مجمع عمومی با حد نصاب اکثریت تشکیل شده باشد)
4.اصل روزنامه رسمی و روزنامه کثیرالانتشار شرکت حاوی تصمیم مجمع عمومی درباره کاهش سرمایه موضوع ماده 192 قانون تجارت
بیشتر بخوانید:
- مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت با مسوولیت محدود
- مدارک مورد نیاز برای ثبت شرکت های سهامی خاص
ثبت شرکت و ثبت برند خود را به کارشناسان مجرب و متخصص ما درفکر برتر بسپارید. 42143-021