شرکت مختلط به شرکتی گفته می شود که دارای یک یا چند شریک ضامن و یا بامسئولیت محدود و یا شرکاء سهامی باشد و به همین جهت مختلط نامیده می شوند. زیرا مسئولیت شرکاء با هم فرق داشته و متفاوت می باشد که خود شرکت های مختلط به دو قسم تقسیم گردیده اند :
1- شرکت مختلط سهامی
2- شرکت مختلط غیرسهامی
اول : شرکت مختلط سهامی
این شرکت در حقیقت به منزله ترکیبی است از شرکت تضامنی و شرکت سهامی که در آن تعدادی شریک ضامن و تعدادی شریک دارای سهم می باشد .
الف- شرکاء سهامی
کسانی هستند که سرمایه آن ها به صورت سهام یا قطعاتی که دارای ارزش مساوی است و مسئولیت آنان تا میزان همان سرمایه آن هاست که در شرکت به کار اندوخته اند و مازاد بر سرمایه خود مسئولیت و تعهدی ندارند.
ب- شرکاء ضامن
کسانی هستند که سرمایه آنان به صورت سهام درنیامده بلکه به صورت سهم الشرکه می باشد و مسئول کلیه قروضی هستند که شرکت ممکن است علاوه بر دارایی خود پیدا نماید و در صورتیکه شرکاء ضامن متعدد باشند روابط آن ها با یکدیگر تابع مقررات و ضوابط مربوط به شرکت های تضامنی خواهد بود. در شرکت های مختلط سهامی چند مطلب حایز اهمیت است .
1- اسم شرکت
برابر ماده 162 قانون تجارت شرکت مختلط سهامی شرکتی است که در تحت اسم مخصوصی بین یک عده شرکاء سهامی و یک یا چند نفر شریک ضامن تشکیل می شود.
2- مجمع عمومی شرکت مختلط سهامی
مرکب است از کلیه سهامداران شرکت که با رعایت مقررات مجمع عمومی عادی شرکت های سهامی تشکیل می شود و در حقیقت هر شرکت مختلط مانند شرکت سهامی عام دارای سه نوع مجمع عمومی می باشد که عبارتند از :
1- مجمع عمومی موسس
2- مجمع عمومی عادی
3- مجمع عمومی فوق العاده
الف : مجمع عمومی موسس
از موسسین شرکت تشکیل می شود که وظیفه اش تنظیم اساسنامه و همین طور شرکتنامه و تنظیم تقاضانامه ثبت شرکت و به ثبت رسانیدن اساسنامه آن می باشد و وقتی دارای رسمیت می باشد که حداقل کسانی که نصف سرمایه شرکت را تعهد نموده اند حضور داشته باشند از وظایف دیگر این مجمع انتخاب هیئت نظارت می باشد.
ب: مجمع عمومی عادی
که به طور عادی و معمولی سالی یک مرتبه تشکیل می شود و وظایف آن عبارتست از :
1- رسیدگی به گزارش مدیران و حساب ها و وضعیت مالی شرکت
2- انتخاب هبئت نظار برای نظارت بر کار انتخابات
3- بحث و بررسی لازم در امور مختلفه شرکت
4- رسیدگی به سود و زیان شرکت
ج: مجمع عمومی فوق العاده
همان طوری که از اسم آن پیدا است در مواقع غیرعادی و بحرانی که شرکت دچار بحران و نوسانات اقتصادی شده باشد برای اموری مانند تغییر اساسنامه یا ادامه فعالیت شرکت و یا انحلال آن تشکیل می شود. نتیجه بحث اینست که مجامع عمومی سه گانه وظایفی مشتبه وظایف مجامع شرکت های سهامی عام برعهده داشته که از بحث بیشتر پیرامون آن ها خودداری می گردد.
3. هیئت نظارت
در هر یک از شرکت های مختلط سهامی هیئتی به نام هیئت نظار یا هیئت نظارت حداقل مرکب از سه نفر وسیله مجمع عمومی شرکاء تشکیل می شود که مهم ترین وظایف آن به قرار ذیل است :
1- نظارت و اطمینان بر اینکه آیا شرکت به ثبت رسیده است یا خیر.
2- رعایت حد نصاب مبلغ اسمی هر سهم که از ده هرار ریال بیشتر نباشد.
3- نظارت بر تنظیم سهام بی نام به صورت سند در وجه حامل.
4- نظارت بر حضور مجدد دارندگان سهامی که قبل از فروش سهام بدهی خود را بابت اصل و خسارت و هزینه ها به شرکت مسترد نمایند.
5- دقت در دفاتر و صندوق و کلیه اسناد شرکت .
6- گزارش موارد سوء و بی نظمی در تنظیم محاسبات و صورا دارایی شرکت در صورت مشاهده.
7- دعوت مجمع عمومی برای انحلال شرکت .
4. انحلال شرکت مختلط سهامی

• شرکت مختلط سهامی در موارد ذیل منحل می گردد :

1- وقتی که شرکت مقصودی را که برای آن تشکیل گردیده است انجام دهد یا انجام آن غیرمقدور باشد.
2- وقتی که شرکت برای یمدت معینی تشکیل گردیده و آن مدت متقضی گردیده و درباره تمدید آن اقدامی صورت نگرفته باشد.
3- در صورتی که شرکت ورشکسته شده باشد.
4- برحسب تصمیم مجمع عمومی و در صورتی که این حق برای مجمع مذکور در اساسنامه پیش بینی گردیده باشد.
5- در صورت فوت یا محجوریت یکی از شرکاء با توجه به اساسنامه شرکت.
6- برحسب تصمیم مجمع عمومی و رضایت همه شرکاء ضامن .
دوم : شرکت مختلط غیرسهامی
این شرکت برای امور تجاری با نام مخصوصی بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک بامسئولیت محدود بدون انتشار سهام تشکیل می گردد و در حقیقت به منزله نرکیبی است از شرکت های تضامنی و با مسئولیت محدود که دارای دو نوع شریک ضامن و شریک بامسئولیت محدود می باشد و شریک ضامن مسئول تادیه کلیه قروض و تعهدات شرکت خواهد بود. همان طوری که ماده 41 قانون تجارت در مورد شرکت مزبور چنین تصریح دارد :
" شرکت مختلط غیرسهامی شرکتی است که برای امور تجاری در تحت اسم مخصوص بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک بامسئولیت محدود بدون انتشار سهام تشکیل می شود، شریک ضامن مسئول کلیه قروضی است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود شریک بامسئولیت محدود کسی است که مسئولیت او فقط تا میزان سرمایه ای است که در شرکت گذارده و یا بایستی بگذارد در اسم شرکت باید عبارت ( شرکت مختلط ) و لااقل اسم یکی از شرکاء قید شود ".
الف : تشکیل شرکت
در تشکیل شرکت مختلط غیرسهامی نکات ذیل حائز اهمیت است :
1- اسم شرکت که با عبارت شرکت مختلط و لااقل نام یکی از شرکاء ضامن باید قید شود.
2- تشکیل شرکت با تنظیم شرکتنامه انجام می گیرد.
3- روابط شرکاء بر طبق اساسنامه و شرکتنامه می باشد.
4- اداره شرکت با شرکاء ضامن است و حدود مسئولیت آن ها همانست که در شرکت های تضامنی مقرر گردیده است.
5- شریک بامسئولیت محدود در اداره شرکت دخالتی ندارد.
6- هر یک از شرکاء بامسئولیت محدود که برای شرکت معامله ای بنماید در مورد تعهدات مربوط به آن معامله به منزله شریک ضامن خواهد بود مگر اینکه تصریح نموده باشد، این معامله را به عنوان وکالت از طرف شرکت انجام داده است.
7- هر یک از شرکاء با مسئولیت محدود حق نظارت بر امور شرکت داشته و می تواند از روی دفاتر و اسناد شرکت برای اطلاع خود صورت خلاصه ای تهیه نماید.
8- هیچ شریک بامسئولیت محدود بدون رضایت سایر شرکاء نمی تواند تمام یا قسمتی از سهم الشرکه خود را به شخص ثالثی داده او را وارد شرکت نماید.
9- هر گاه یک یا چند نفر از شرکاء با مسئولیت محدود بدون اجازه سایر شرکاء حق خود را به طور کلی یا جزئی به شخص ثالثی واگذار نماید ، آن شخص ثالث حق دخالت و تفحص و بازرسی در امور شرکت را نخواهد داشت.
ب: نحوه اداره شرکت مختلط غیرسهامی
اداره هر شرکت مختلط غیرسهامی به عهده شرکاء ضامن است و حدود اختیارات آن ها همان مواردی است که در شرکت های تضامنی بیان گردیده و مسئولیت آن ها به همین نحو است و شرکاء با مسئولیت محدود در اداره شرکت نقش و دخالتی ندارند ، همان طوری که ماده 145 قانون تجارت می گوید :
" شرکت بامسئولیت محدود نه به عنوان شریک حق اداره کردن شرکت را دارد و نه اداره امور شرکت از وظایف او است "
و ماده 144 قانون مزبور چنین تصریح دارد :
" اداره شرکت مختلط غیرسهامی به عهده شریک یا شرکاء ضامن و حدود اختیارات آن ها همانست که در شرکت های تضامنی مقرر گردیده است ."
ج: انحلال شرکت
موارد انحلال شرکت های مختلط غیرسهامی عیناَ همان مواردی است که در شرکت های مختلط سهامی توضیح داده شده و از تکرار مجدد آن خودداری می گردد و سایر مسائل و امور مربوط به شرکت های مزبور تابع همان قواعد و ضوابطی است که در مورد شرکت سهامی مختلط گفته شده است.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره با ما تماس حاصل فرمایید.
همکاران ما در ثبت شرکت فکر برتر، با افتخار در خدمت شما خواهند بود.