شرکت سهامی یکی از مهم ترین شرکت های تاثیرگذار در اقتصاد کشور است که به اتکاء سرمایه های تسهیم شده فعالیت اقتصادی خود را رونق می دهد. ماده 1 لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب 24/ 12/ 1347 شرکت سهامی را چنین تعریف کرده است :
" شرکت سهامی، شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی آن هاست".
شرکت سهامی بر دو نوع است : سهامی عام و سهامی خاص.
شرکت سهامی عام شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده است. سرمایه ای که موسسین آن قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین کرده اند. شرکت سهامی کامل ترین نوع از شرکت های سرمایه ای است که شرکا در آن صاحبان سهام یا سهامداران نامیده می شوند.
برای تاسیس شرکت سهامی عام بایستی مراحل چندی طی گردد که هر مرحله قواعد خاص خود را دربردارد. یکی از این مراحل تهیه مدارک و اسناد اولیه است . از اسناد مورد نیاز جهت تشکیل شرکت سهامی عام، دریافت گواهی از بانک است. در ذیل به توضیح راجع به این موارد می پردازیم.
- تهیه مدارک و اسناد اولیه
نخستین مرحله از تشکیل این نوع شرکت آماده نمودن اسناد و مدارکی است که برای دریافت مجوز انتشار اعلامیه پذیره نویسی از مرجع ثبت ضرورت دارد. در واقع در این بخش از تشریفات تنها موسسین شرکت ایفای نقش می نمایند. ماده 6 لایحه اصلاحی قانون تجارت 1347 این مرحله از تاسیس شرکت را بدین شرح خلاصه نموده است :
" برای تاسیس شرکت های سهامی عام ، موسسین باید اقلاَ بیست درصد سرمایه شرکت را خود تعهد کرده و لااقل سی و پنج درصد مبلغ تعهد شده را در حسابی به نام شرکت در شرف تاسیس نزد یکی از بانک ها سپرده سپس اظهارنامه ای به ضمیمه طرح اساسنامه شرکت و طرح اعلامیه پذیره نویسی سهام که به امضای کلیه موسسین رسیده باشد در تهران به اداره ثبت شرکت ها و در شهرستان ها به دایره ثبت شرکت ها و در نقاطی که دایره ثبت شرکت ها وجود ندارد به اداره ثبت اسناد و املاک محل، تسلیم و رسید دریافت کنند".
هر یک از اسناد مذکور دارای ارزش و جایگاه حقوقی خاصی است و برخی از آن ها نه تنها در مرحله تشکیل شرکت بلکه پس از تاسیس آن نقش مهمی را ایفا می نمایند . لذا، ضروری است تا این مرحله مقدماتی و ماهیت و ویژگی مدارک یاد شده مورد بررسی قرار گیرد.
- دریافت گواهی از بانک
نخستین گام در این مرحله، گشایش حسابی در یکی از بانک ها به نام شرکت سهامی عام در شرف تاسیس و تعهد 20% از سرمایه مقرر و پرداخت نقدی یا تحویل غیرنقدی 35% از 20% از سوی موسسین است . بدین معنی که چنانچه برای شرکت در شرف تاسیس ده میلیون ریال سرمایه در نظر باشد، موسسین باید دو میلیون را تعهد نموده و هفتصد هزار ریال را پرداخت کنند. نکته ای که در این رابطه شایان توجه است، امتیازی است که در تبصره ماده 6 لایحه اصلاحی قانون تجارت 1347 به موسسین اعطا گردیده و آن امکان تسلیم سرمایه غیرنقدی به جای نقدی است. مطابق تبصره مذکور :
" هر گاه قسمتی از تعهد موسسین به صورت غیرنقدی باشد باید عین آن یا مدارک مالکیت آن را در همان بانکی که برای پرداخت مبلغ نقدی حساب باز شده است نودیع و گواهی بانک را به ضمیمه اظهارنامه و ضمایم آن به مرجع ثبت شرکت ها تسلیم نمایند ."
در حالی که پذیره نویسان، صرفاَ با پرداخت نقدی باید به تعهد سهام مبادرت ورزند.
نکته دیگری که در همین ارتباط محل نقد و تامل است، عدم لزوم جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری در هنگام تسلیم سرمایه غیرنقدی به بانک می باشد. چرا که از ماده 76 لایحه اصلاحی که مقرر داشته " هر گاه یک یا چند نفر از موسسین آورده غیرنقد داشته باشند .... " ، چنین برمی آید که جلب نظر کارشناس رسمی دادگستری در هنگام تسلیم سرمایه غیرنقد به بانک الزامی نیست، بلکه این امر باید پیش از دعوت مجمع صورت پذیرد.
ارائه خدمات حرفه ای ثبتی در دپارتمان تخصصی ثبت شرکت فکر برتر
(با امکان استفاده از پاسخگویی و مشاوره ی رایگان)