علامت تجاری، نشانه ای است مشخص کننده که می تواند روی محصول قرار گیرد یا همراه با ارائه خدمات یا بازاریابی محصول مطرح شود. این علائم یکی از عناصر باارزش دارایی و سرمایه غیرمادی متعلق به شرکت ها به شمار می آیند. ثبت مارک یا علامت تجاری، صنعتی و خدماتی برای صاحب آن حق مالکیت ایجاد می کند. در حقوق فرانسه طبق شقوق 2 و 3 ماده 713 قانون مالکیت فکری و صنعتی، استفاده از مارک های تولیدی یا خدماتی ثبت شده بدون اجازه صاحب مارک ثبت شده، ممنوع است و نقض آن باعث می شود که صاحب مارک بتواند از نقض کننده، با اقامه دعوی، مطالبه خسارت کند. چه با سوء نیت و یا با حسن نیت از علامت تولیدی یا خدماتی بدون مجوز استفاده شده باشد و نحوه تجاوز اهمیتی ندارد. لذا ثبت علامت تجاری و تمدید آن، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ذیلاَ به بررسی تمدید و ابطال ثبت برند در فرانسه می پردازیم .
• مدت اعتبار گواهی نامه حق مالکیت صنعتی بر برند و تمدید آن
به موجب قسمت اخیر ماده 1- 712 قانون مالکیت فکری و صنعتی مدت حق مالکیت بر علائم گواهی نامه آن، 10 سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه است که به طور نامحدود قابل تمدید خواهد بود.
طبق ماده 9- 712 قانون مالکیت فکری و صنعتی فرانسه گواهی نامه صادره برای علامت و مارک ثبت شده که از تاریخ تسلیم اظهارنامه به مدت 10 سال اعتبار دارد، با همان مشخصات عنوان شده در اظهارنامه که به ثبت رسیده است با انقضاء مدت اعتبار آن، قابل تمدید به مدت 10 سال دیگر و به طور نامحدود به همان ترتیب قابل تمدید مجدد خواهد بود. بنابراین تمدید اعتبار گواهی نامه ثبت مارک در صورتی امکان پذیر است که در علامت یا مارک تولید یا خدمات تغییری داده نشده باشد و متضمن توسعه لیست تعداد تولیدات و افزایش نوع خدمات ثبت شده نباشد.
در این صورت، بدون لزوم رسیدگی مجدد مفاد اظهارنامه تسلیم شده و یا اعتراضات واصله که در مواد 3- 712 و 4- 712 قانون ، پیش بینی شده، مدت اعتبار گواهی نامه ثبت علامت را ، در صورتی که در مهلت قانونی اقدام به تمدید شده باشد، طبق دستورالعمل شورای دولتی، تمدید و مراتب در بولتن رسمی مالکیت صنعتی آگهی خواهد شد و اگر متقاضی تمدید، در ظرف 6 ماه آخر مدت اعتبار گواهی نامه نسبت به تمدید آن اقدام نکرده باشد ولی بتواند علت تاخیر در اقدام را توجیه و ثابت کند که تاخیر ارادی نبوده و هیچگونه مسامحه و تقصیری نیز در این زمینه مرتکب نشده است، می تواند تحت شرایط و تصمیمات متخذه شورای دولتی، نسبت به تمدید اعتبار گواهی نامه اقدام نماید. ( ماده 10- 712 قانون مالکیت صنعتی و ماده 24- 712 آیین نامه آن )
• ابطال مارک یا علامت ثبت شده
اگر علامت یا مارک صنعتی یا تجاری و خدماتی ثبت شده، ناشی از تقلب و تزویر در برابر حقوق ثالث یا ناشی از نقض تعهد قانونی و یا نقض تعهدات ناشی از قرارداد باشد، شخص متضرر می تواند برای اثبات حقوق یا مالکیت خود به دادگستری ، برای ابطال علامت ثبت شده و مطالبه خسارت وارده ، مراجعه و اقامه دعوی کند. اگر متقاضی ثبت علامت فاقد سوء نیت در تسلیم اظهارنامه برای ثبت علامت باشد، ظرف مدت 3 سال ، مدعی ، حق اقامه دعوی علیه وی دارد. ( ماده 6- 712 قانون مالکیت صنعتی )
هر گاه مارک ثبت شده فاقد شرایط قانونی باشد و یا ضوابط قانونی در ثبت آن رعایت نشده باشد، به تقاضای دادستان و به موجب رای دادگاه گواهی نامه مارک ابطال خواهد شد. به طور مثال اگر مارک ثبت شده، توانایی و خاصیت تمایز بخشی کالا یا خدمات موضوع مارک را از کالا یا خدمات مشابه نداشته باشد یا نتواند کالا یا خدمات مورد نظر را به عموم و مشتریان ، معرفی کند یا مارک و علامتی بر خلاف نظم عمومی و یا اخلاق حسنه باشد، طبق ماده 3- 714 قانون مالکیت صنعتی ناظر بر مواد 1- 711 تا 3- 711 همین قانون به درخواست دادستان عمومی، قابل ابطال است و اگر مارک ثبت شده به حقوق قبلی دیگری لطمه وارد کند، اعم از این که شخص متضرر قبلاَ مارک یا علامتی را به ثبت رسانده باشد یا با توجه به ماده 6 مکرر کنوانسیون پاریس برای حمایت از مالکیت صنعتی، جزء علائم مشهور بوده و در اثر استعمال مکرر ، معروفیت لازم پیدا کرده باشد و یا مارک ثبت شده جدید ، خطر گمراهی عمومی و فریب مصرف کنندگان در خرید کالای مشابه و یا استفاده از خدمات هم ردیف را دربرداشته باشد و یا با نام تجاری یا علامت مشهور و معروف در کشور فرانسه، آن چنان مشابهت داشته باشد که سبب فریب یا گمراهی ذهنی عموم گردد، در این گونه موارد ، ذینفع حق دارد علیه صاحب مارک جدید، اقامه دعوی کند و ابطال آن را خواستار شود که دادگاه بعد از رسیدگی و احراز حقانیت خواهان ، حکم ابطال مارک موضوع را صادر خواهد کرد.
البته اگر ثبت مارک جدید با حسن نیت صورت گرفته باشد و متضرر از این مارک تا 5 سال از تاریخ استعمال آن ، از اقامه دعوی خودداری نموده و در واقع اغماض کرده باشد، دیگر دعوی وی پذیرفته نخواهد شد و به تعبیری چنین حقی یا دعوایی مشمول مرور زمان خواهد شد ولی ثبت مارک توام با سوء نیت از این ضابطه خارج است و حق ذینفع برای اقامه دعوی با انقضاء 5 سال مذکور ساقط نخواهد شد. همین قاعده در مورد علائم معروف نیز اجراء می شود.
اثر رای ابطال علامت و گواهی نامه ثبت آن مطلق است. یعنی رای صادره از ابتداء تقدیم دادخواست ثبت مارک و تسلیم اظهارنامه علامت مزبور، اعتبار خواهد داشت. ( مواد 3- 714 و 4- 714 قانون مالکیت صنعتی فرانسه )
هم چنین بخوانید :
- مراحل ثبت علائم تجاری در فرانسه
- سرمایه گذاری و ثبت شرکت در فرانسه