اختراع (INVENTION) حاصل ثمره و تلاش فکری و تراوش ذهنی مخترع است که در قالب یک محصول صنعتی یا فرآیند صنعتی متبلور می شود .سعی و کوشش هر جامعه بیشتر متوجه تشویق مخترعین برای اکتشافات و اختراعات جدید می باشد و به وسایل مختلفه درصدد تشویق مخترعین برمی آیند.البته اغلب اختراعات فوراَ و بلافاصله بوجود نمی آید بلکه هر اختراعی دنباله مطالعات و اکتشافات سابق بوده و تقریباَ تکامل یافته آن ها محسوب می شود.مثلاَ : ماشین بخار ، اتومبیل های سواری کنونی ، رادیو و تلویزیون همه مسبوق به سوابقی هستند که نمی شود همه آن ها را کار یک نفر دانست و بدین ترتیب جامعه و مخترع هر دو در یک اختراع جدید سهیم می باشند.
مرجع ثبت اختراع ، اداره ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی در تهران است. به موجب قوانین ثبت علایم تجاری و اختراعات، ثبت اختراع در ایران اختیاری است ولی اختراع در صورتی مورد حمایت قرار می گیرد که طبق شرایط مندرج در این قانون به ثبت رسیده باشد.
در ذیل،به پاسخ متداول ترین سوال ها در رابطه با ثبت اختراع می پردازیم.خاطر نشان می شویم،همکاران متعهد ما در ثبت شرکت فکر برتر،همواره این آمادگی را دارند تا به سوالات و مشکلات متقاضیان بزرگوار پاسخگو باشند.برای این منظور می توانید از طریق شماره های مذکور در سامانه،با متخصصان این مرکز در ارتباط باشید.
1-چه کسی می تواند تقاضای ثبت اختراع نماید؟
سیستم ثبت اختراع در ایران ، اعلامی است.بنابراین ،هر کس مدعی یکی از امور ذیل باشد می تواند تقاضای ثبت نماید:
1-ابداع هر محصول صنعتی جدید
2-کشف هر وسیله جدید یا اعمال وسایل موجوده به طریق جدید برای تحصیل یک نتیجه یا محصول صنعتی یا فلاحتی.
طبق ماده 28 قانون ثبت علایم تجارتی و اختراعات برای امور ذیل نمی توان تقاضای ثبت نمود:
1-نقشه های مالی
2-هر اختراع یا تکمیلی که مخل انتظامات عمومی یا منافی عفت یا مخالف حفظ الصحه عمومی باشد.
3-فرمول ها و ترتیبات دارویی.
اختراع باید از لحاظ اقتصادی و عملی فوراَ قابل استفاده باشد، زیرا قوانین علمی که ممکن است بعداَ منشاء نتایج مهمی گردند از لحاظ مادی ارزش اقتصادی ندارند.علاوه بر آن اختراع باید تازگی داشته باشد و قبلاَ شناخته نشده باشد.زیرا در این صورت هر کس می تواند از آن استفاده کند و اکتشافات قبلی را اشخاص نمی توانند به عنوان اختراع در انحصار خود قرار دهند.
به موجب قانون ، ابتکار جدید عبارت است از آنچه که در فن یا صنعت قبلی وجود نداشته و برای دارنده مهارت عادی در فن مذکور معلوم و آشکار نباشد.
ضمناَ ، اختراع مطلقاَ نباید قبلاَ منتشر شده باشد وگرنه اختراع نخواهد بود و فقط استثنایی که این اصل دارد در مورد اختراعاتیست که سابقاَ در خارجه به ثبت رسیده باشد چه در این صورت محققاَ این اختراع معرفی و چاپ و منتشر شده است.
3-آیا ایده قابل ثبت است؟
خیر- ایده ها زمانی قابلیت ثبت را دارند که به عمل رسیده باشند.بنابراین ، برای اینکه یک ایده را بتوان به ثبت رساند ، می بایست ایده به صورت ملموس و عینی و اجرایی درآید.
حق اختراع عبارت است از حق انحصاری که مخترع برای مدت محدودی برای استفاده انحصاری از اختراع خود دارد.ورقه اختراع سندی است که به منظور بهره برداری انحصاری از اختراع برای مدت محدودی به مخترع اعطاء می شود تا رقبای وی قادر نباشند از اختراع او برای تهیه و فروش محصولات سوء استفاده نمایند.
کسی که حق استفاده انحصاری از اختراع را دارد باید همه ساله با پرداخت حق الثبتی به صندوق ثبت، علاقه خودرا به ادامه انحصاری بودن اختراع اعلام دارد و اگر در موعد مقرر حق الثبت مربوطه را نپردازد اماره ای برای انصراف مخترع است و از آن پس همه کس می تواند از آن استفاده کند منتهی برای اینکه حقی تضییع نشود مدت سه ماه برای مخترع مهلت در نظر گرفته شده که در صدد تجدید ثبت آن برآید و یک سه ماه دیگر نیز به عنوان آخرین مهلت مقرر داشته که هر گاه در این مدت دو برابر حق الثبت مقرره را بپردازد باز قانون از حق انحصاری او حمایت خواهد کرد وگرنه پس از انقضای شش ماه اختراع باطل بوده و تمام افراد حق استفاده از آن را خواهند داشت.
وفق ماده 15 قانون ثبت اختراعات حقوق ناشی از گواهینامه اختراع به شرح ذیل است:
الف- بهره برداری از اختراع ثبت شده در ایران توسط اشخاصی غیر از مالک ، مشروط به موافقت مالک آن است.بهره برداری از اختراع ثبت شده به شرح ذیل خواهد بود:
- در صورتی که اختراع در خصوص فرآورده باشد.
اول-ساخت ، صادرات و واردات ،عرضه برای فروش ، فروش و استفاده از فرآورده
دوم-ذخیره به قصد عرضه برای فروش ، فروش یا استفاده از فرآورده
- در صورتی که موضوع ثبت اختراع فرآیند باشد:
اول-استفاده از فرآیند
دوم-انجام هر یک از موارد مندرج در جزء (1 ) بند ( الف) این ماده در خصوص کالاهایی که مستقیماَ از طریق این فرآیند به دست می آید.
ب- مالک می تواند با رعایت بند (ج) این ماده و ماده (17) علیه هر شخص که بدون اجازه او بهره برداری های مندرج در بند (الف) را انجام دهد و به حق مخترع تعدی کند و یا عملی انجام دهد که ممکن است منجر به تعدی به حق مخترع شود،به دادگاه شکایت کند.
لازم به ذکر است حقوق ناشی از اختراع ثبت شده قابل انتقال است و در صورت فوت صاحب حق به ورثه او منتقل می شود.
6- مدت اعتبار ورقه ی اختراع چند سال است؟
مدت حق استفاده انحصاری از اختراع در همه کشورها به یک اندازه نیست و اغلب بین 16 الی 20 سال است.به موجب قوانین ایران ، مدت اعتبار ورقه اختراع به تقاضای مخترع می تواند 10،15 یا حداکثر 20 سال باشد و مدت مزبور صراحتاَ در ورقه اختراع قید می گردد.در چنین صورتی مخترع یا قائم مقام قانونی او حق انحصاری ساخت یا فروش اعمال یا استفاده از اختراع خود را خواهد داشت.
مدت اعتبار ورقه اختراع از تاریخ تسلیم اظهارنامه محسوب می گردد.
7- مدارک مورد نیاز برای ثبت اختراع کدامند؟
_اظهارنامه اختراع
_توصیف اختراع
_ادعا یا ادعاهای اختراع
_نقشه یا نقشه ها ، در صورت لزوم
_مدارک مثبت هویت متقاضی و مخترع
_درخواست کتبی مبنی بر عدم ذکر اسم مخترع ، چنانچه مخترع نخواهد اسم وی ذکر شود.
_مدارک مربوط به حق تقدم که باید همزمان با تسلیم اظهارنامه یا حداکثر ظرف 15 روز از آن تاریخ تسلیم شود.
_رسید مربوط به پرداخت هزینه های قانونی
_مدارک نمایندگی ، در صورتی که تقاضا توسط نماینده قانونی به عمل آید.
8- برای تجاری کردن اختراع به کجا می توان مراجعه کرد؟
برای تجاری سازی اختراع می توان به مجموعه مراکز فناوری سلامت دانشگاه ها با توجه به ماهیت اختراع مراجعه نمود.
9- چگونه می توان از اختراعات ثبت شده استعلام گرفت؟
با مراجعه به پایگاه اطلاعاتی روزنامه رسمی کشور می توان از اختراعات ثبت شده استعلام گرفت.
همچنین قابل ذکر است ، متقاضیان عزیز برای جستجوی اختراعات ثبت شده در اروپا و امریکا می توانند به نشانی HTTP://google.com/patents مراجعه فرمایند.
10-چنانچه تقاضای ثبت اختراع از طرف اداره ثبت رد شود آیا می توان نسبت به این تصمیم اعتراض نمود؟
بله-تقاضا کننده ثبت اختراع در صورتی که تقاضای او از طرف اداره ثبت رد شود نیز حق دارد به دادگاه شهرستان تهران مراجعه نموده و از تصمیم اداره ثبت شکایت کند.پس از رسیدگی و صدور حکم اداره ثبت مطابق رای دادگاه رفتار خواهد نمود.
"گروه فکر برتر "
مجموعه ای متشکل از برترین متخصصان با بهره گیری از خدمات بهینه