حق اختراع عبارت است از حق انحصاری که مخترع برای مدت محدودی برای استفاده انحصاری از اختراع خود دارد تا تشویقی باشد برای مخترعین .گواهینامه اختراع نیز سند این حق می باشد.برای استفاده از این حق بهره برداری انحصاری، اختراع باید مطابق مقررات به ثبت برسد.هر اختراعی 2 حق را برای مخترع به وجود می آورد: یکی حق اخلاقی که همیشه باقی می ماند و دیگری حق مادی آن که محدود است و در قانون ما بر حسب تقاضای مخترع 5 ، 10 ، 15 یا 20 سال است.
ماده 3 قانون ثبت علائم تجاری و اختراعات مصوب 7/ 8/ 1386 در مورد حق اختراع می گوید : " گواهینامه اختراع سندی است که اداره مالکیت صنعتی برای حمایت از اختراع صادر می کند و دارنده آن می تواند از حقوق انحصاری بهره مند شود."

- چگونه اختراع ثبت کنیم؟ مراحل ثبت اختراع چیست ؟

- مدارک مورد نیاز برای ثبت اختراع

• حقوق ناشی از گواهینامه  ثبت اختراع :

وفق ماده 15 قانون ثبت اختراعات و علائم تجاری، حقوق ناشی از گواهینامه اختراع به ترتیب ذیل است :
الف- بهره برداری از اختراع ثبت شده در ایران توسط اشخاصی غیر از مالک اختراع، مشروط به موافقت مالک آن است.بهره برداری از اختراع ثبت شده به شرح آتی خواهد بود:
1.در صورتی که اختراع در خصوص فرآورده باشد :
اول- ساخت ، صادرات و واردات ، عرضه برای فروش، فروش و استفاده از فرآورده
دوم- ذخیره به قصد عرضه برای فروش یا استفاده از فرآورده
2-در صورتی که موضوع ثبت اختراع فرآیند باشد :
اول – استفاده از فرآیند
دوم- انجام هر یک از موارد مندرج در جزء ( 1) بند الف این ماده در خصوص کالاهایی که مستقیماَ از طریق این فرآیند به دست می آید.
ب- مالک می تواند با رعایت بند (ج) این ماده و ماده 17 علیه هر شخص که بدون اجازه او بهره برداری های مندرج در بند ( الف) را انجام دهد و به حق مخترع تعدی کند و یا عملی انجام دهد که ممکن است منجر به تعدی به حق مخترع شود، به دادگاه شکایت کند.
ج- حقوق ناشی از گواهینامه اختراع شامل موارد ذیل نمی شود :
1.بهره برداری از کالاهایی که توسط مالک اختراع یا با توافق او در بازار ایران عرضه می شود.
 2- استفاده از وسایل موضوع اختراع در هواپیما‌ها، وسائط نقلیه زمینی یا کشتی‌های سایر کشور‌ها که به طور موقت یا تصادفاً وارد حریم هوایی‌، مرزهای زمینی یا آبهای کشور می‌شود.
3- بهره‌برداریهایی که فقط با اهداف آزمایشی درباره اختراع ثبت شده انجام می‌شود.
4- بهره‌برداری توسط هر شخصی که با حسن نیت قبل از تقاضای ثبت اختراع یا درمواقعی که حق تقدم تقاضا شده است‌، قبل از تاریخ تقاضای حق تقدم‌‌ همان اختراع‌، از اختراع استفاده می‌کرده یا اقدامات جدی و مؤثری جهت آماده شدن برای استفاده از آن در ایران به عمل می‌آورده است‌.
 ‎‎‎د - حقوق استفاده کننده قبلی که در جزء (۴) بند (ج‌) این ماده قید شده است‌، تنها به همراه شرکت یا کسب و کار یا به همراه بخشی که در آن از اختراع استفاده می‌شده یا مقدمات استفاده از آن فراهم گردیده‌، قابل انتقال یا واگذاری است‌.
چگونگی ذکر نام مخترع در گواهینامه اختراع و نحوه تعلق حق اختراع ثبت شده به شرح زیر است :‌
 ‎‎‎الف - حقوق اختراع ثبت شده منحصراً به مخترع تعلق دارد
ب- اگر افرادی به صورت مشترک اختراعی کرده باشند، حقوق ناشی از اختراع مشترکاَ به آنان تعلق می گیرد.
ج - هر گاه دو یا چند نفر ، مستقل از دیگری اختراع واحدی کرده باشند شخصی که اظهارنامه اختراع خود را زودتر تسلیم کرده و یا در صورت ادعای حق تقدم هر کدام بتوانند اثبات کنند که در تاریخ مقدم اظهارنامه خود را به صورت معتبر تسلیم کرده اند، مشروط بر این که اظهارنامه مذکور مسترد یا رد نگردیده یا مسکوت گذاشته نشده باشد ، حق ثبت اختراع را خواهند داشت.
د- حقوق ناشی از اختراع ثبت شده قابل انتقال است و در صورت فوت صاحب حق، به ورثه او منتقل می شود.
ه – در صورتی که اختراع ناشی از استخدام یا قرارداد باشد ، حقوق مادی آن متعلق به کارفرما خواهد بود ، مگر آن که خلاف آن در قرارداد شرط شده باشد.
و – نام مخترع در گواهینامه اختراع قید می شود مگر این که کتباَ از اداره مالکیت صنعتی درخواست کند که نامش ذکر نشود هر گونه اظهار یا تعهد مخترع مبنی بر این که نام شخص دیگری به عنوان مخترع قید گردد، فاقد اثر قانونی است.
اعتبار گواهینامه اختراع، پس از بیست سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه منقضی می شود.به منظور حفظ اعتبار گواهینامه یا اظهارنامه اختراع، پس از گذشت یک سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه و قبل از شروع هر سال، مبلغی که در آیین نامه این قانون تعیین می شود، توسط متقاضی به اداره مالکیت صنعتی پرداخت می گردد.
تاخیر در پرداخت، حداکثر تا شش ماه در صورت پرداخت جریمه مجاز است.
در صورتی که هزینه سالانه پرداخت نشود، اظهارنامه مربوط مسترد شده تلقی و یا گواهینامه اختراع فاقد اعتبار می شود.
از همراهیتان سپاسگزاریم.
پل ارتباطی ما:

• مرکز مشاوره و اطلاع رسانی فکر برتر :42143-021
• سامانه ی پیامکی: 100042143
• تماس با متخصصین فکر برتر از طریق شماره های مندرج در سامانه
• سامانه ی تخصصی ثبت شرکت فکر برتر http://companyregister.ir
• پست الکترونیکی به نشانی info@ companyregister.ir

دفتر مرکزی :تهران، میدان ونک ، خیابان خدامی ، خیابان آفتاب ، نبش کوچه هشتم ، پلاک 34