تعریف :
همان طور که می دانیم ، وجه مشترک انواع شرکت های تجاری عبارت از آن است که سرمایه شرکا در قالب شخصیت فرضی شرکت به سرمایه ای واحد تبدیل شده و آنگاه سود ناشی از فعالیت شرکت میان شرکا تقسیم می گردد. بنابراین با تعریفی که از شرکت تجاری ارائه شده است (شرکت تجاری عبارت است از اجتماع دو یا چند شخص حقیقی یا حقوقی که با هدف کسب سود، عملیات تجاری انجام می دهند) ، ضعف مهم هر یک از شرکا کمبود سرمایه است و اجتماع سرمایه شرکای متعدد این ضعف را جبران می کند.
کنسرسیوم نیز در حقیقت نوعی شرکت است اما انگیزه ایجاد آن کمبود سرمایه نیست بلکه ضعف هر یک از شرکا در توانایی انجام کاری معین است و این ضعف از طریق اجتماع توانایی های محدود ( اعم از اینکه متنوع یا غیر متنوع باشد ) جبران می گردد.
در مورد اهلیت شرکت های تجاری، اولین و مهم ترین نکته ی حائز اهمیت این است که اشخاص حقوقی دارای اهلیت هستند. شرکت های تجاری صرف نظر از موضوعی که برای انجام آن تشکیل شده اند اهلیت شرکت در یک شرکت تجاری دیگر را نیز دارا هستند . بنابراین ممکن است همه شرکای یک شرکت تجاری، شرکت تجاری باشند همچنانکه ممکن است بعضی شرکا شرکت تجاری و بعضی دیگر اشخاص حقیقی باشند.
شرایط مقرر در قانون مدنی راجع به اهلیت تمتع و استیفا برای طرف های قرارداد شرکت تجاری نیز لازم الرعایه است. معذلک بنا به بعضی دلایل تاملی در اهلیت خارجیان ضروری به نظر می رسد.
- اهلیت خارجیان در تشکیل و ثبت شرکت های تجاری در ایران
شرکت تضامنی شرکتی است که در تحت اسم مخصوصی برای امور تجاری بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می شود، اگر دارایی شرکت برای تادیه ی تمام قروض کافی نباشد هر یک از شرکاء مسئول پرداخت تمام قروض شرکت است. هر قراری که بین شرکاء برخلاف این ترتیب داده شده باشد در مقابل اشخاص ثالث کان لم یکن خواهد بود.
تضامن در لغت به معنای کفیل و ضامن یکدیگر شدن آمده است. تضامن نوعی شرکت یا تعهد است بین چند تن که بستانکار می باشند و صاحب حق می تواند تمام طلب یا حق خود را از هر یک از آن ها که خواسته باشد مطالبه و دریافت کند. در این شرکت ها دو خصیصه قابل توجه است : اول این که حدود مسئولیت شرکاء از میزان سرمایه آن ها فراتر می رود . ثانیاَ شرکاء در صورت ناتوانی شرکت های تضامنی از پرداخت دیون خود محکوم به تادیه بدهکاری های شرکت از محل دارایی شخص خویش خواهند گردید.
قبلاَ اشاره شد که هر شرکتی که تشکیل می شود موقعی دارای رسمیت است که به ثبت رسیده باشد. لذا ، فعالیت شرکتی قانونی شمرده می شود که به ثبت رسیده باشد و در حقیقت می توان گفت که به موجب قانون ثبت شرکت ها الزامی و اجباری است.
بعد از ثبت شرکت و شروع فعالیت شرکت ها، می توان تغییرات و تصمیماتی را در شرکت به انجام رسانید. بر اساس مقررات ، تغییراتی که به نحوی با اطلاعات اشخاص حقیقی و سرمایه آن ها مرتبط باشد مستلزم ثبت تغییرات و ارسال یک نسخه صورتجلسه به اداره ثبت شرکت های محل ثبت می باشد.
بنا بر آنچه گفته شد، موارد ذیل در شرکت های تجاری نیاز به ثبت و آگهی دارند :
1. ثبت اصل شرکت و اعلان خلاصه شرکت نامه و منضمات آن ظرف ماه اول تشکیل ( ماده 197، 195 ق. ت )
- معرفی مجمع عمومی
مجمع عمومی بالاترین مرجع اتخاذ تصمیم و نظارت در امور شرکت های تعاونی است و به دو صورت تشکیل می شود :
الف ) مجمع عمومی عادی
ب) مجمع عمومی فوق العاده
مجمع عمومی فوق العاده برای رسیدگی و تصمیم گیری درباره تغییر مواد اساسنامه ، عزل یا قبول استعفای هیئت مدیره ، انحلال شرکت تعاونی یا ادغام آن با شرکت تعاونی دیگر تشکیل می شود ؛ تصمیم گیری درباره کلیه امور دیگر شرکت تعاونی بر عهده مجمع عمومی عادی است. به همین علت آن را در برابر مجمع عمومی فوق العاده ، مجمع عمومی عادی نامیده اند؛ زیرا تصمیم گیری درباره کلیه امور عادی شرکت تعاونی را بر عهده دارد.