در مقاله های قبل در رابطه با مجامع عمومی شرکت های سهامی به عنوان عالی ترین رکن اداره شرکت ها نکات اصلی مورد اشاره قرار گرفت. در این قسمت، هیات مدیره شرکت های سهامی به عنوان دومین رکن مهم اداره این نوع از شرکت های تجاری مورد توجه قرار خواهد گرفت.شایان ذکر است شما عزیزان ، در صورت نیاز به هر گونه مشاوره در این رابطه می توانید با همکاران ما در ثبت شرکت فکر برتر تماس حاصل نمایید. همکاران ما در این مرکز، با سال ها تجربه درخشان ، آماده ی خدمت رسانی به شما عزیزان می باشند.
طبق ماده 24 لایحه اصلاحی : " سهم قسمتی از سرمایه شرکت سهامی است که مشخص کننده ی میزان مشارکت و تعهدات و منافع صاحب آن در شرکت سهامی می باشد..." بنابراین ، هر سهم معلوم می کند که نسبت به کل سرمایه ، صاحب آن تا چه اندازه ای می تواند در اداره امور شرکت ، از طریق حضور در مجامع عمومی و ابراز رای، مشارکت داشته باشد. همچنین ، چه مقدار از منافع حاصل از فعالیت شرکت ، به او تعلق دارد و در برابر شرکت ، اگر همه مبلغ سهم را نپرداخته باشد، چه میزان تعهد مالی خواهد داشت.
سهم ممکن است بانام یا بی نام باشد. در ذیل ، ضمن توضیح کامل راجع به سهام بانام و بی نام ، به پاسخ این سوال اصلی می پردازیم که در ثبت شرکت ، سهام بی نام بهتر است یا بانام . شایان ذکر است شما عزیزان ، در صورت نیاز به هر گونه مشاوره در این رابطه می توانید با ما در ثبت شرکت فکر برتر تماس حاصل نمایید. همکاران ما در این مرکز، با سال ها تجربه ی موفق ، آماده ی خدمت رسانی به شما عزیزان می باشد.
قانون تجارت ایران در ماده 20 ، شرکت های تجاری را به هفت نوع به شرح ذیل تقسیم کرده است:
1. شرکت سهامی 2. شرکت با مسئولیت محدود 3. شرکت تضامنی 4. شرکت مختلط غیر سهامی 5. شرکت مختلط سهامی 6. شرکت نسبی 7. شرکت تعاونی تولید و مصرف
در این مقاله بعضی مسائل مشترک شرکت های تجاری را به شرح ذیل مورد بحث قرار می دهیم :
اول – ثبت شرکت ها
هر چند هر شرکتی بعد از تشکیل طبق ماده 583 قانون تجارت دارای شخصیت حقوقی است با وجود این طبق ماده 195 همان قانون : " ثبت کلیه شرکت های مذکور در این قانون الزامی و تابع مقررات قانون ثبت شرکت هاست" ، بنابراین شرکت های تجاری قبل از ثبت ، از لحاظ قانون و عرف جامعه ، دارای شخصیت حقوقی شناخته شده نیستند و نیز عملاَ شرکت از نظر فعالیت های اجتماعی مواجه با مشکلاتی می شود. مثلاَ بانک ها قبل از ثبت شرکت هیچ گونه حسابی به نام آن باز نمی کنند.
ثبت شرکت تجاری، موجب اطمینان از رسمیت شرکت ، برای اعضاء و اطلاع از وضعیت شرکت برای کسانی که می خواهند با شرکت وارد معامله گردند می شود. همچنین ثبت شرکت های تجاری به دولت نیز امکان می دهد تا از نوع فعالیت، میزان سرمایه گذاری، تعداد و به طور کلی وضعیت شرکت های تجاری، که می توانند در اوضاع اقتصادی هر کشوری موثر باشند، اطلاع دقیق پیدا کرده و خط مشی اقتصادی خود را بهتر تعیین کند.
ثبت شرکت ها اگرچه مشمول مقررات مختلف بوده و در مورد شرکت های داخلی، خارجی ، بیمه ، کسبه جزء و غیره تفاوت های مختصری دارد، ولی اصول ثبت همه آن ها یکسان است که به شرح ذیل مقررات آن را مورد بررسی قرار می دهیم .
الف ) مرجع ثبت شرکت ها
مرجع ثبت شرکت ها در تهران اداره ثبت شرکت ها و در خارج از تهران ، اداره یا شعبه ثبت اسناد و در صورتی که در محل اصولاَ ثبت اسناد نباشد ، دفاتر اسناد رسمی یا دفتر دادگاه خواهد بود.
ب) نحوه درخواست
درخواست ثبت شرکت به موجب تقاضانامه ای خواهد بود که باید در دو نسخه تنظیم و حاوی نکات اساسی مربوط به هر شرکت از قبیل نام ، نوع ، مرکز اصلی ، تابعیت ، میزان سرمایه و غیره بوده و اسناد و مدارک لازم که حکایت از انجام مقررات مربوط به تشکیل هر شرکت می کند ( مثل شرکتنامه ، اساسنامه ، صورتجلسه مجمع عمومی و در مورد بعضی شرکت ها مدارک مربوط به تعهد پرداخت سرمایه شرکت و تسلیم سرمایه غیر نقدی و از این قبیل ) که در هر یک از شرکت های هفت گانه متفاوت است ، تسلیم مرجع ثبت گردد.
پس از ثبت شرکت در دفتر مخصوص و همچنین در دفتر دیگری که حاوی شماره ردیف و خلاصه شرکتنامه و اساسنامه است ، خلاصه شرکتنامه باید در ظرف ماه اول ثبت شرکت ، در روزنامه رسمی و یک روزنامه کثیرالانتشار درج گردد.
تغییرات در شرکت نیز به ترتیب فوق باید به ثبت برسد. شعب شرکت ، معمولاَ همراه با شعبه اصلی ، والا می بایست به عنوان تغییرات به ثبت برسند. ولی شرکت های فرعی باید جداگانه و به صورت مستقل با همان تشریفات ثبت شعبه اصلی به ثبت برسند، زیرا این شرکت ها دارای شخصیت حقوقی مستقل از شرکت اصلی هستند.
عدم ثبت شرکت اولاَ موجب تضامنی محسوب کردن آن است ، ثانیاَ مشمول مجازات جرایم نقدی خواهد بود.
از انتخابتان متشکریم.
خوانندگان عزیز ، می توانند سوالات خود را از طرق ذیل با ما در میان بگذارند :
بر اساس ماده (3) آیین نامه ی اجرایی قانون حمایت از شرکت ها و موسسات دانش بنیان و تجاری سازی نو آوری و اختراعات ، مصوب هیئت محترم وزیران به شماره 141602/ ت 46513ه مورخ 21/8/91 آیین نامه ای جهت تشخیص شرکت ها و موسسات دانش بنیان به تصویب " کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت ها و موسسات دانش بنیان و نظارت بر اجرا " رسید.
طبق این آیین نامه شرکت دانش بنیان، شرکت یا موسسه خصوصی یا تعاونی است که به منظور هم افزایی علم و ثروت ، توسعه اقتصاد دانش محور، تحقق اهداف علمی و اقتصادی (شامل گسترش و کاربرد اختراع و نو آوری) و تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه (شامل طراحی و تولید کالا و خدمات) در حوزه ی فناوری های برتر و با ارزش افزوده ی فراوان ، به خصوص در تولید نرم افزارهای مربوط ،تشکیل می شود و بر اساس شاخص های مورد نظر این آیین نامه، به تایید کارگروه می رسد.
شاخص های تشخیص شرکت های دانش بنیان، به دو دسته شاخص های عمومی و اختصاصی تقسیم می شوند.شرکت های متقاضی باید علاوه بر شاخص های عمومی ،شرایط مشخص شده در یکی از سه دسته شاخص های اختصاصی را نیز احراز نمایند.
الف- شاخص های عمومی :
حداقل دو سوم از اعضای هیات مدیره شرکت،حداقل دو مورد از شرایط ذیل را احراز کنند.
1- حداقل دارای مدرک کارشناسی باشند.
2- حداقل 3 سال سابقه فعالیت کاری یا علمی در حوزه فعالیت شرکت و یا سابقه مدیریتی داشته باشند.
3- دارای حداقل یک اختراع ثبت شده ارزیابی شده داخلی یا یک اختراع بین المللی مرتبط با حوزه کاری شرکت باشند.
4- حداقل نیمی از درآمد شرکت در یک سال مالی گذشته شرکت،ناشی از فروش فناوری،کالا و یا خدمات دانش بنیان (شامل خدمات تحقیق و توسعه و طراحی مهندسی مرتبط با فهرست کالاهای دانش بنیان و خدمات تخصصی دانش بنیان) آن شرکت از طریق قرارداد باشد.
تبصره:شرکت هایی که در مرحله تجاری سازی اولین کالای دانش بنیان خود هستند،در صورتی که دارای تولید پایلوت موفق باشند،و استانداردهای لازم را از مراجع ذی صلاح داخلی یا بین المللی کسب کرده باشند،و دارای بازار مطمئن و یا اعلام نیاز معتبر همراه با قرارداد تولید کالا باشند،از رعایت بند 1-2 مستثنی هستند.
5- سابقه بیمه پرداختی برای حداقل 3 نفر از کارکنان تمام وقت شرکت،حداقل 6 ماه باشد.
ب- شاخص های اختصاصی :
شرکت متقاضی باید علاوه بر دارا بودن شاخص های عمومی، واجد کلیه شرایط اختصاصی در یکی از دسته های ذیل نیز باشند:
1- شرکت های تولید کننده کالاهای دانش بنیان
2- شرکت باید تولید کننده کالا یا کالاهای دانش بنیان مطابق فهرست کالاهای دانش بنیان مصوب کارگروه باشد که در 2 سال گذشته آن ها را در قالب کالاهای جدید یا ارتقاء یافته عرضه کرده و دانش فنی آن را بواسطه انتقال یا ایجاد دانش فنی،از طریق فعالیت های تحقیق و توسعه، نهادینه
بر اساس " آیین نامه ی تشخیص شرکت ها و موسسات دانش بنیان " مصوب کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت ها و موسسات دانش بنیان و نظارت بر اجرا یکی از شرط های لازم برای شرکت های تولید کننده و دانش بنیان،تولید کالاهای دانش بنیان می باشد. طبق دو رویکرد، این محصولات مشخص شده است:
1) حوزه هایی که وجود کالاهای دانش بنیان و یا فناوری برتر در آنها وجه غالب را دارد و متوسط فعالیتهای تحقیق و توسعه درآن ها بیشتر از سایر حوزه های فناوری و صنعتی است.نظیر حوزه های فناوری زیستی (پزشکی،کشاورزی،صنعتی و محیط زیست)، فناوری نانو (محصولات و مواد) ،فوتونیک و اپیتک (موادقطعات و سامانه ها) ،فناوری اطلاعات و ارتباطات و نرم افزارهای کامپیوتری، انرژ‌ی های نو(هسته ای و تجدید پذیر) دارو، الکترونیک،مواد پیشرفته، ساخت و تولید پیشرفته و هوافضا (پرنده ها ، ماهواره ها و موشکها)
2) سایر حوزه ها و بخش هایی که وجود کالاهای دانش بنیان در آن ها غلبه ندارد ، اما رسوخ فناوری های برتر و ظهور محصولات دانش بنیان در آن ها مشاهده می شود. (نظیر نفت و گاز ،عمران و حمل و نقل، برق ، معدن کشاورزی ،آب و هوا)
به موجب ماده 6 برای تاسیس شرکت های سهامی عام موسسین باید اقلاَ بیست درصد سرمایه شرکت را خود تعهد کرده و حداقل سی و پنج درصد مبلغ تعهد شده را در حسابی به نام شرکت در شرف تاسیس نزد یکی از بانک ها تودیع نمایند.
به این ترتیب شرکتی که مثلاَ با پنج میلیون ریال تاسیس می شود باید سیصد و پنجاه هزار ریال نقداَ سپرده و سپس آگهی برای دعوت سایرین انتشار دهد.
ممکن است قسمتی از تعهد موسسین سرمایه غیر نقدی باشد در این صورت باید عین آن با مدارک مالکیت در همان بانکی که برای پرداخت مبلغ نقدی حساب باز شده است تودیع گردد.
در مواردی که سرمایه به شکل تعهدی است باید از طرف موسسین پذیره نویسی به عمل آید. تعهد پرداخت یا پذیره نویسی به موجب اعلامیه ای به عمل می آید که طبق ماده 9 شامل نکات ذیل خواهد بود :
1- نام شرکت؛
2- موضوع شرکت و نوع فعالیت هایی که شرکت به منظور آن تشکیل می شود؛
3- مرکز اصلی شرکت و شعب آن در صورتی که تاسیس شعبه مورد نظر باشد؛
4- مدت زمان ثبت شرکت؛
5- هویت کامل و اقامتگاه و شغل موسسین، در صورتی که همه یا بعضی از موسسین در امور مربوط به موضوع شرکت یا امور مشابه آن، سوابق یا اطلاعات یا تجاربی داشته باشند ذکر آن به اختصار .
6- مبلغ سرمایه شرکت و تعیین مقدار نقد و غیر نقد آن، به تفکیک و تعداد و نوع سهام در مورد سرمایه غیر نقد(جنسی)، تعیین مقدار و مشخصات و اوصاف و ارزش آن به نحوی که بتوان از کم و کیف سرمایه غیر نقد اطلاع حاصل نمود.
7- در صورتی که موسسین مزایایی برای خود در نظر گرفته باشند، تعیین چگونگی و موجبات آن مزایا به تفصیل؛
8- تعیین مقداری از سرمایه که موسسین تعهد کرده و مبلغی که پرداخت کرده اند؛
9- ذکر هزینه هایی که موسسین تا آن موقع جهت تدارک مقدمات تشکیل شرکت و مطالعاتی که انجام گرفته است پرداخت کرده اند و برآورد هزینه های لازم تا شروع فعالیت های شرکت؛
10- در صورتی که انجام موضوع شرکت قانوناَ مستلزم موافقت مراجع خاصی باشد، ذکر مشخصات اجازه نامه یا موافقت اصولی آن مرجع؛
11- ذکر حداقل تعداد سهامی که هنگام پذیره نویسی باید توسط پذیره نویس تعهد شود و تعیین مبلغی از آن که باید مقارن پذیره نویسی نقداَ پرداخت گردد؛
12- ذکر شماره و مشخصات حساب بانکی که مبلغ نقدی سهام مورد تعهد باید به آن حساب واریز گردد و تعیین مهلتی که طی آن اشخاص ذی علاقه می توانند برای پذیره نویسی و پرداخت مبلغ نقدی به بانک مراجعه کنند؛
13- تصریح به اینکه اظهارنامه موسسین به انضمام طرح اساسنامه برای مراجعه علاقمندان، به مرجع ثبت شرکت تسلیم شده است؛
14- ذکر نام روزنامه کثیرالانتشاری که هر گونه دعوت و اطلاعیه بعدی تا تشکیل مجمع عمومی موسسین، منحصراَ در آن منتشر خواهد شد؛
15- چگونگی تخصیص سهام به پذیره نویسان
هر کس با سوء نیت به انتشار اعلامیه پذیره نویسی سهام که متضمن اطلاعات نادرست یا ناقص باشد ، مبادرت کند به مجازات شروع به کلاهبرداری محکوم خواهد شد و اگر اثری بر این اقدامات مترتب شده باشد ، مرتکب در حکم کلاهبرداری بوده و به مجازات مقرر محکوم خواهد شد.