تمامی افراد با هر نسبت خانوادگی و فامیلی می توانند در شرکت افراد با هر نسبت خانوادگی و فامیلی عضو بوده و سهامدار باشند. لیکن، قانونگذار در ماده 147 به عنوان اقدامات تامینی در شرکت های سهامی عام و خاص، اشخاص ذیل را از انتخاب شدن به سمت بازرس منع نموده است :
1). اشخاص مذکور در ماده 111 ( ل.ا.ق.ت)
2) مدیران و مدیر عامل شرکت
3) اقرباء سببی و نسبی مدیران و مدیر عامل تا درجه سوم از طبقه اول و دوم
4)هر کس که خود یا همسرش از اشخاص مذکور در بند 2 موظفاَ حقوق دریافت می دارد.
لذا ، بازرسین نباید با اعضاء هیات مدیره دارای نسبت فامیلی بوده و از اقوام ایشان باشند. این امر باعث دقت هر چه بیشتر مدیر عامل و مدیران شرکت در رابطه با امور شرکت خواهد بود. از سویی دیگر، بازرسان نیز در انجام وظایفشان بدون هیچ وابستگی بهتر عمل خواهند نمود.
- انتخاب و عزل بازرس یا بازرسان
شرکت های تجاری، اجتماع دو یا چند شخص حقیقی یا حقوقی به منظور انجام عملیات تجاری و کسب سود را گویند.شرکت هایی که هدف از تاسیس آن ها تجارت نیست و اعمال تجاری انجام نمی دهند،شرکت های حقوقی یا مدنی نامیده می شوند.
قانون تجارت ایران در ماده 20، شرکت های تجاری را بر 7 قسم و به شرح ذیل احصاء نموده است :
1.شرکت های سهامی ( به موجب ماده 4 لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب 24/12/1347 شرکت سهامی به دو نوع شرکت سهامی عام و خاص تقسیم می شود.)
2.شرکت تضامنی
3.شرکت با مسئولیت محدود
4.شرکت مختلط غیر سهامی
5.شرکت مختلط سهامی
6.شرکت نسبی
7.شرکت تعاونی تولید و مصرف
الف- تعریف شرکت سهامی
برابر ماده اول لایحه اصلاح قسمتی از قانون تجارت مصوب 24 اسفند ماه 1347 که می گوید : " شرکت سهامی شرکتی است که سرمایه آن به سهام تقسیم شده و مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ اسمی سهام آن ها است" ، در شرکت سهامی ، سرمایه شرکت به سهام متساوی القیمه تقسیم شده ، مبلغ اسمی سهام وحتی در صورت تجزیه آن به قطعات سهام باید متساوی باشد.
تجزیه سهم بدین صورت است که هر سهم ممکن است به چند قطعه معین که " پاره سهم " نامیده می شود ، تجزیه گردد.هر پاره سهم دارای ارزش معین بوده ولی فاقد حقوق مربوط به یک سهم می باشد و مجموع آن ها یک سهم را تشکیل می دهد.
ب-انواع شرکت سهامی
ماده 4 لایحه اصلاح قانون تجارت می گوید : " شرکت سهامی به دو نوع تقسیم می شود :
نوع اول – شرکت های سهامی عام هستند که موسسین آن ها قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین می کنند.
نوع دوم- شرکت های سهامی خاص هستند که تمام سرمایه آن ها در موقع تاسیس منحصراَ توسط موسسین تامین گردیده است."
- شرکت سهامی عام و مدارک لازم جهت ثبت آن
- شرکت سهامی عام چیست و چگونه تشکیل می شود؟
ج- جهات افتراق شرکت سهامی عام و خاص
جهات افتراق دو شرکت مذکور به شرح ذیل می باشد:
موسسات فرهنگی هنری به شخصیت هایی حقوقی گفته می شود که به منظور نیل به مقاصد فرهنگی و هنری اعم از انتفاعی یا غیر انتفاعی به ثبت می رسند و برای فعالیت چه به صورت شخصی ( حقیقی ) و یا موسسه ای ( حقوقی ) می بایست وزارت فرهنگ ارشاد اسلامی مجوز تاسیس نظارت بر فعالیت ها و انحلال آن ها را صادر نماید.