با توجه به هزینه های بالا برای جلب مشتری ، امروزه علائم تجاری ، از جایگاه ویژه ای برای تبلیغ و عرضه کالا و خدمات تجاری برخوردار هستند. این علایم برای این که بتوانند از حمایت قانون نیز برخوردار شوند می بایست از قواعد خاصی پیروی کنند. در این مقاله، به این قواعد می پردازیم.
- وجه تمایز داشتن ( Distinctiveness) و جدید بودن علامت تجاری
تغییرات مداوم و پایدار در صنعت تولید و رقابت روزمره در میان تولیدکنندگان، مستلزم ایده های خلاق و بدیع می باشد تا برندها بتوانند در این بازار حضور یابند. لذا علامت تجاری می بایست ابتکاری و جدید بوده و صفت مشخصه و یا " وجه تمایز " داشته باشد. اگر علامت صرفاَ نشانه های ساده باشد از محصول عرضه شده در بازار حمایت نمی کند و آثار خوب یک علامت ابتکاری را در بر نمی گیرد.
از این نظر، نشانه های ذیل را نمی توان برای علامت تجاری استعمال نمود:
الف- اسامی عام را نمی توان به نام علامت تجاری یا برند انتخاب نمود.زیرا این نوع کلمات جنبه عمومی داشته و مختص نوع بخصوصی از کالا نمی تواند باشد.مثلاَ کلمه قند را نمی توان برای محصول قند انتخاب نمود و یا اینکه شکل ماهی را بدون آنکه حالت مخصوصی داشته باشد نمی توان برای کنسرو ماهی انتخاب نمود.
ب- اوصاف اجناس نمی توانند به عنوان علامت تجاری انتخاب شوند،مانند باقلوای شیرین
ج- نشانه های ساده مانند خط مستقیم و اشکال هندسی یا رنگ های عادی نباید به عنوان علامت اختیار شوند مگر آنکه از ترکیب آن ها تصویر ابتکاری پیدا شود.
انتخاب ارقام برای علامت تجاری اگر حاکی از کیفیت جنس نباشد،اصولاَ اشکالی ندارد.مثلاَ انتخاب 222 برای نوعی از پارچه یا ارقام 4711 برای ادوکلن،ولی انتخاب ارقام 30 یا 40 یا 50 برای روغن موتور چون شاید به نظر مشتری حاکی از کیفیت جنس و درجه غلظت آن باشد جایز نیست.
انتخاب حروف نیز برای علامت اشکالی ندارد و امروزه اغلب علامات کارخانجات حروف اولیه نام کارخانه را نشان می دهد. مانند G.E.C-Fiat و غیره
شایان ذکر است، در اکثر کشورها برای تشخیص محصولات از یکدیگر، قوانین آن کشورها ، محصولات تجاری و صنعتی را به طبقات مختلف تقسیم می کنند و محصولات را در طبقات مختلف قرار می دهند. لذا در صورتی که شخص دیگری پس از انتخاب علامت مذکور بخواهد برای کالای خود از نوع مشابه از طبقه مزبور و از همان علامت قبلی استفاده کند،با ممنوعیت استفاده و ثبت علامت مواجه خواهد شد.
- عدم ایجاد اشتباه در نظر مشتری
علامت تجاری نباید مشتری را از لحاظ جنس یا مبدا علامت به اشتباه اندازد.مثلاَ برای پارچه پنبه ای نمی توان علامتی به عنوان سفید پشم انتخاب نمود، زیرا ممکن است مشتری تصور کند که پارچه مزبور پشمی است.به عنوان مثال، در فرانسه علامتی برای پارچه های پنبه ای به نام Lavablaine انتخاب گردید که چون مشتری را گمراه می نمود باطل گردید.
یا مثلاَ علامت تجاری " سوپ تقویت " برای سوپ هایی که هیچ گونه عناصر ویتامینی یا معدنی خاصی را ندارند، به دلیل گمراه کنندگی قابلیت ثبت نخواهد شد.
ایجاد اشتباه در نظر مشتری، گاه ممکن است با انتخاب نام منطقه ای خاص به عنوان علامت تجاری برای کالایی مشخص که در اصل بین کالا و آن منطقه ارتباطی وجود ندارد، صورت پذیرد به نحوی که مصرف کننده به تصور اینکه کالا متعلق به آن منطقه است، راجع به نوع و وصف جنس دچار اشتباه شده و در انتخاب و خرید کالا گمراه شود.
- علائم منافی نظم عمومی، اخلاق حسنه و قانون نباشد.
ثبت علامت تجاری تابع شرایط خاصی است که در قوانین کشورهای مختلف با توجه به عرف جامعه، عفت عمومی ، اخلاق حسنه ، مصالح کشور و رعایت مسائل مذهبی و اخلاقی محدودیت هایی برای آن پیش بینی شده است.
علایم نژادگرایانه، شورش گرو مخالف عفت و نظم عمومی به دلیل تعارض در آداب نیک و پسندیده قابلیت ثبت ندارند.
وظیفه بررسی و رد علایمی که در تضاد با نظم عمومی و آداب یاد شده یا عفت عمومی باشد بر عهده ی " اداره مالکیت صنعتی هر کشور " می باشد.
- قابلیت نقل و انتقال
نقل و انتقال علایم تجاری از مهم ترین آثار ثبت علامت است .منظور از نقل و انتقال برند همان خرید و فروش برند یا علامت تجاری است که ممکن است یا به صورت قهری و غیر ارادی باشد و یا به صورت اختیاری و قراردادی.
انتقال قهری یا اجباری برند زمانی رخ می دهد که مالک اصلی فوت شده باشد و نقل و انتقال اختیاری برند بر حسب تنظیم قرارداد و صلح نامه و با رضایت و اراده ی شخص نسبت به انتقال برند صورت می گیرد.
در زبان انگلیسی Transmission معادل انتقال به کار می رود. امروزه، بر اساس عرف و رویه بازرگانان در ارائه عرضه کالا و خدمات تجاری علایم تجاری قابلیت شراکت، تقسیم و انتقال را دارد.
یادآوری می شود که به موجب قرارداد عمومی پاریس، " اگر بدون اجازه مقامات صالح، پرچم و نشان های دیگر دولتی، کشورهای عضو اتحادیه و نشانه و انگ ( = علامت ) رسمی و دولتی و تقلید آثار و علائم تاریخی و خانوادگی را برای علامت تجاری یا صنعتی یا عناصر این علامت بکار برند، کشورهای اتحادیه توافق دارند که تقاضای ثبت آن را نپذیرند و اگر این تقاضا ثبت شده است، ثبت آن را با اقدامات مقتضی باطل و استعمال آن را منع کنند ".
از انتخابتان متشکریم.
خوانندگان عزیز ، می توانند سوالات خود را از طرق ذیل با ما در میان بگذارند :
- شماره تماس:42143-021
- سامانه ی پیامکی: 100042143
- تماس با مشاوران ارشد از طریق شماره های مندرج در سامانه