ثبت علائم تجاری (مارک/برند) و یا حتی اصولاَ داشتن علامت تجاری الزامی نیست. یعنی افراد مختارند که برای کالا یا محصول خود، علامتی اختیار کنند یا آن را بدون علامت خاصی عرضه نمایند و اگر علامتی را برای کالا یا محصولی انتخاب کردند ملزم به ثبت آن نیستند و می توانند آن را بدون ثبت، مورد استفاده قرار دهند. قانون ثبت علائم و اختراعات در این مورد می گوید: "داشتن علامت تجاری اختیاری است، مگر در مواردی که دولت آن را الزامی قرار دهد". قانون مزبور اضافه می کند: "حق استعمال انحصاری علامت تجاری فقط برای کسی شناخته خواهد شد که علامت خود را به ثبت رسانیده باشد". بدین ترتیب، اشخاصی که علامت تجاری مورد استفاده خود را ثبت نکرده باشند قانوناَ نمی توانند از استفاده اشخاص دیگر از آن علامت، جلوگیری کنند.

 بنابراین صاحبان کالا یا محصول، جز در مواردی که دولت ثبت علامت تجاری را الزامی می کند مجبور به ثبت آن نیستند. به منظور جلوگیری از تقلب و تقلید و از نظر تسهیل نظارت در ساخت کالاهایی که برای مصرف و استعمال مستقیم بر روی بدن انسان به کار می رود ماده 1 آیین نامه نصب و ثبت اجباری علائم صنعتی بر روی بعضی از اجناس دارویی و خوراکی و آرایشی مصوب سوم اردیبهشت ماه 1328 مقرر می دارد: تمام اجناس دارویی و طبی و مواد غذایی مشروحه در ماده 5 اعم از آنکه در داخل ایران و یا در خارج ساخته و وارد کشور شده و در بازار تحت اسم مشخصی با نصب برچسب به معرض فروش قرار گیرند باید دارای علامت صنعتی یا تجارتی ثبت شده بوده و در روی برچسب نکات زیر تصریح گردد:
-اسم تجارتی و نشانی سازنده جنس با قید کشور مبدا
-شماره ثبت علامت در ایران

برای ثبت برند تجاری،قبل از هر اقدامی باید در نظر داشت که ثبت علامت می بایست با شرایط مقرر در قانون و آیین نامه فوق مطابقت داشته باشد. (نام های عام محصولات یا اسامی جغرافیایی که خریدار را نسبت به مبدا و کیفیت محصولات گمراه کند علامت مشخصه تجاری محسوب نمی شود).

در صورتی که علامت قبلاَ به اسم دیگری ثبت شده و یا شباهت علامت با علامت دیگری که  ثبت شده است به اندازه ای باشد که مصرف کنندگان عادی یعنی اشخاصی را که اطلاعات مخصوصی ندارند را به اشتباه بیندازد، این علامت قابلیت ثبت را ندارد. شباهت مذکور ممکن است از لحاظ شکل ظاهر یا تلفظ یا کتابت یا به هر کیفیت دیگری باشد که مصرف کنندگان عادی را به اشتباه اندازد.

مدارک مورد نیاز برای ثبت برند به شرح ذیل می باشد:

1. مدارک مثبت هویت متقاضی
   الف) اشخاص حقیقی:کپی شناسنامه و کپی کارت ملی
   ب) اشخاص حقوقی:آخرین روزنامه رسمی دلیل مدیریت کپی شناسنامه و کارت ملی صاحبان امضاء
2. مدارک نماینده قانونی: چنانچه تقاضا توسط نماینده قانونی (وکیل، دارنده یا دارندگان حق امضا برای اشخاص حقوقی و...) به عمل آید مدارک آن ضمیمه گردد.
3. 10 نمونه گرافیکی یا کپی یا تصویر از علامت درخواستی حداکثر در ابعاد ده در ده سانتی متر
4. در صورت سه بعدی بودن علامت ارائه علامت به صورت نمونه گرافیکی یا تصویر دو بعدی به نحوی که از شش زاویه متفاوت تهیه و در مجموع یک نمونه واحد را تشکیل دهند.
5. ارائه مدارک دال بر فعالیت در رشته مربوط
6. استفاده از حق تقدم:چنانچه متقاضی ثبت بخواهد به استناد تقاضای ثبت یا ثبت خارج از کشور از مزایای حق تقدم(حداکثر 6 ماه)استفاده نمایند می بایست مدارک مربوط به حق تقدم را همزمان با تسلیم اظهارنامه یا حداکثر ظرف 15 روز از آن تاریخ تسلیم کنند.
7. نسخه ای از ضوابط و شرایط استفاده از علامت جمعی و تاییدیه مقام صلاحیت دار

مراحل و نحوه تقاضای ثبت برند:

متقاضیان، پس از فراهم نمودن مدارک فوق می بایست به سایت مالکیت صنعتی (قسمت ثبت علائم تجاری) مراجعه کنند. مراحل ثبت اظهارنامه نمایش داده خواهد شد.

پس از ورود به قسمت اطلاعات اظهارنامه و تکمیل آن، نوع اظهارنامه را انتخاب نمایید. با توجه به نوع شخص اعم از حقیقی یا حقوقی در قسمت ثبت، بر روی گزینه "درخواست ثبت یک اظهارنامه جدید را دارم" کلیک نمایید و اطلاعات شخص حقیقی یا حقوقی را وارد کنید. چنانچه متقاضی وکیل باشد می بایست گزینه وکیل دادگستری را انتخاب نماید و در غیر این صورت یکی از شرکا یا مدیران شرکت به عنوان متقاضی، گزینه یکی از مدیران را انتخاب نماید.

سپس طبقه مورد نظر را مشخص نمایید و مدارک خواسته شده در سامانه  را بارگذاری کنید. در انتها،با بازبینی مجدد اطلاعات وارد شده را تایید نمایید و هزینه اولیه ثبت را از طریق اینترنتی واریز کنید. با طی نمودن مراحل فوق، شماره اظهارنامه برای شما ارسال می گردد که از این طریق می توانید همواره مراحل ثبت برند خود را از طریق سامانه، بدون نیاز به مراجعه ی حضوری پیگیری نمایید.

اداره ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی پس از دریافت اظهارنامه، نحوه تنظیم آن را با مقررات تطبیق می دهد. چنانچه بعد از بررسی معلوم گردد که تقاضای ثبت برند قابل قبول نیست یا درخواست کننده در مدت مقرر، در تکمیل و رفع نقص اظهارنامه اقدام ننمایند اداره ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی، رد تقاضای ثبت علامت را با ذکر علل به به درخواست کننده در سامانه ابلاغ خواهد کرد و در صورت عدم نقص در اطلاعات وارد شده مراتب را در دفتر ثبت می کند و تشکیل پرونده می دهد و با دریافت مدارک، مراتب ثبت و واریز مبلغ نهایی به متقاضی اطلاع رسانی می شود.

اداره ثبت مکلف است اظهارنامه و سایر مدارک مذکور را مورد بررسی قرار داده و چنانچه نواقصی در آن ها مشاهده نماید مراتب را جهت رفع نقص به متقاضی ابلاغ کند. اما در صورت کامل بودن اظهارنامه و مدارک، علامت مورد تقاضا را به ثبت رسانیده و مراتب در روزنامه رسمی با قید نام و نشانی صاحب علامت و کالاهایی که در آن ها از علامت استفاده می شود آگهی می گردد.

لذا هر علامتی که تقاضای ثبت آن پس از بررسی به شرح فوق مورد قبول قرار گیرد می بایست در روزنامه رسمی منتشر گردد. آگهی مزبور شامل نام و نشانی صاحب علامت و خصوصیات آن و خصوصیات کالا یا کالاهایی که علامت در مورد آن ها بکار می رود خواهد بود.

در صورتی که ظرف 30 روز از تاریخ نشر آگهی اعتراضی از طرف اشخاص ذی نفع به عمل نیاید، اداره ثبت علامت مورد تقاضا را به نام متقاضی در دفتر مخصوص به ثبت رسانیده و گواهی ثبت را به درخواست کننده تسلیم می نماید (مستفاد از مواد 11،10،9،7،6 آ.ق.ث.ع.و.ا).

بیشتر بخوانید:

- شرایط و مدارک ثبت شرکت خدماتی

- برای ثبت شرکت از کجا شروع کنیم ؟

امید است که تدوین این نوشتار توانسته باشد راهگشای خوانندگان محترم بوده و در رفع مشکلات آن ها موثر واقع شود.
ثبت شرکت فکر برتر،بزرگ ترین مرکز تخصصی ثبت شرکت و ثبت برند. مشاوره رایگان امور حقوقی شرکت ها: 42143-021