علامت تجاری یا اصطلاحاَ برند ، نشانه ای است که فعالیت تجاری یک تاجر یا تولیدات یک تولیدکننده کالاهای صنعتی و محصولات کشاورزی یا ارائه کارهای خدماتی را به عموم یا به مشتریان معرفی می کند. بنابراین علامت تجاری، وسیله ای است که بین کالا یا خدمات و مصرف کنندگان یا مشتریان، رابطه معنوی و مادی برقرار می کند و در واقع عامل جلب مشتریان و مصرف کنندگان کالا و خدمات می باشد .

وجود علامت تجاری ، نقش فراوانی در ایجاد اطمینان برای مصرف کنندگان دارد. یعنی مصرف کنندگان با توجه به علامت ، می توانند به راحتی تفاوت کالاها و کیفیت محصولات و خدمات را تشخیص دهند و در بین تعدد تولیدات یا خدمات عرضه شده، انتخاب معقول و منطقی داشته باشند. بنابراین ، وجود علامت و حمایت قانونی حقوق ناشی از ثبت علامت، ابزار موثری در تامین حقوق مصرف کنندگان خواهد بود ، زیرا وقتی تولیدات یا خدمات متعدد با مارک ها و آرم های مختلف به عموم عرضه شود، توانایی انتخاب مطلوب ترین تولیدات یا خدمات را به مشتریان و مصرف کنندگان خواهد داد و همین انتخاب و امکان انتخاب باعث می شود که یک رقابت موثر قانونی و مشروع، بین صاحبان حرف و صنایع شکل بگیرد و تلاش برای تولید بهتر کالا و ارائه مطلوب تر خدمات ، افزایش یابد.

مرجع ثبت علائم تجاری طبق ماده 36 ق. ث. ا. ط. ع مصوب 1386، " اداره مالکیت صنعتی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور " وابسته به قوه قضائیه ایران می باشد . ثبت کلیه علائم مزبور فقط در همین اداره به عمل می آید. ماده 6 قانون ثبت علائم تجاری، اداره ثبت علائم را شعبه مخصوصی از دفتر دادگاه شهرستان تهران می شمارد و به این ترتیب ، اداره مالکیت صنعتی قادر است تصمیماتی راجع به قبول یا رد علائم به عنوان شعبه دادگاه شهرستان اتخاذ نماید.

 در ادامه، به شرایط ماهوی و شرایط شکلی ثبت برند خواهیم پرداخت.

شرایط ماهوی :
علائم وقتی قابلیت ثبت خواهند داشت که واجد شرایط و اوصاف معینی باشند که مربوط به ماهیت آن ها است. از جمله این شرایط که اولاَ – علامت ، قدرت و خصیصه تمایز بخشی موضوع آن را با موضوعات مشابه داشته باشد.

ثانیاَ- معرف و توصیف کننده مشخصات کالا یا خدمات معین موضوع علامت یا مارک باشد و سبب هدایت مصرف کننده گردد . طبق ماده 46 قانون ثبت اختراعات و غیره، اسم یا عنوانی که موجبات فریب مراکز تجاری یا عمومی را نسبت به ماهیت موسسه ای فراهم کند ، نمی تواند به عنوان یک نام تجاری به کار رود. به عنوان مثال نمی توان عکس یا طرح بره سفید را آرم یا مارک پارچه کتانی قرار داد ، زیرا ممکن است مشتری با توجه به آرم پارچه تصور کند پارچه مزبور پشمی است.

 ثالثاَ- قانوناَ قابلیت ثبت داشته باشد و استعمال آن مغایر نظم عمومی و اخلاق حسنه و قواعد آمره نباشند.

رابعاَ – از نظر فرم و شکل، ثبت آن امکان پذیر باشد.

از نظر فرم و شکل امروزه علائم ممکن است به اشکال مختلف تصویری و در قالب یک طرح یا اشکال مختلف هندسی منظم یا نامنظم ، دو بعدی یا سه بعدی و یا به صورت خط یا خطوط، تک حرفی یا چند حرفی، عکس، نقاشی ، اسامی مشخص ، رنگ ترکیبی و نظایر آن برای ثبت به مرجع صلاحیت دار ارائه و درخواست ثبت آن ها گردد.

اضافه می گردد، علامت تجاری باید تازگی داشته و برای جنسی که به کار می رود ، علامتی جدید باشد که در این صورت ، علامت تجاری در موضوع مورد درخواست اگر تازگی داشته باشد، قابل ثبت است. به طور مثال علامت بیک که برای خودکار یا روان نویس قبلاَ به ثبت رسیده متعاقباَ برای ادوکلن و نظایر آن تازگی دارد ؛ زیرا برای مصرف کنندگان و مشتریان ایجاد شبهه نخواهد کرد و سبب گمراهی عموم در معرفی محصول نخواهد شد.

علامت باید وجه تمایز داشته و ابتکاری باشد. به این معنی که نباید نشان ساده ای باشد که هر کس بتواند آن را استعمال کند یا آن که به صورتی باشد که با خود جنس اشتباه شود و از این نظر نشان های ذیل را نمی توان برای علامت تجاری استفاده کرد :

الف- اسامی عام که مختص نوع به خصوصی از کالا نباشد . مثلاَ کلمه " چای " را نمی توان به عنوان علامت برای محصول " چای " انتخاب نمود.

ب- اوصاف اجناس را نمی توان به عنوان علامت تجاری انتخاب کرد مانند باقلوای شیرین برای تولیدات باقلوا. اما باید سعی گردد که علامت تجاری با موضوع آن رابطه ای معقول و منطقی داشته باشد.

ج- نشانی های ساده مانند خط مستقیم و اشکال هندسی یا رنگ های عادی نباید به عنوان علامت اختیار شوند. مگر آن که از ترکیب آن ها تصویر ابتکاری به وجود آید.

شرایط شکلی :
در شرایط شکلی راجع به اظهارنامه ثبت برند  و همچنین هزینه ثبت علامت تجاری بحث خواهد شد.

ثبت علائم نیاز به درخواست دارد و این درخواست تحت عنوان اظهارنامه باید تسلیم مرجع ثبت گردد. تسلیم اظهارنامه علامت تنها از طریق سامانه اداره مالکیت صنعتی و معنوی  امکان پذیر بوده و متقاضیان ثبت علامت می توانند از این طریق ، اظهارنامه خود را تسلیم اداره نامبرده نمایند.

اظهارنامه ثبت برند شامل کلیه اطلاعات مالک برند است که از اطلاعات هویتی و مکان استقرار مالک ، همراه با تلفن ثابت و شماره موبایل شخص تشکیل می شود.

علاوه بر اطلاعات هویتی و آدرس مالک، متشکل از اطلاعات کالای مورد درخواست و توصیف برند و اجرای آن می باشد.

مدارکی که باید ضمیمه اظهارنامه شود :

1- نسخه اصلی نمایندگی، در صورتی که تقاضا توسط نماینده قانونی به عمل آید ؛

2- ارائه ده نمونه از علامت به صورت گرافیکی که با علامت الصاق شده روی اظهارنامه یکسان بوده و ابعاد آن حداکثر 10 در 10 سانتی متر باشد. اگر ارائه علامت به صورت گرافیکی نباشد ده نمونه از کپی یا تصویر علامت حداکثر در همین ابعاد و به نحوی که مرجع ثبت مناسب تشخیص دهد ، ارائه خواهد شد.

چنانچه مرجع ثبت نمونه علامت ارائه شده را مناسب تشخیص ندهد ، تسلیم نمونه مناسب را درخواست می نماید. در هر حال، علامت باید به همان نحو که درخواست و ثبت می شود استعمال گردد ؛

3- در صورت سه بعدی بودن علامت ، ارائه علامت به صورت نمونه های گرافیکی یا تصویر دو بعدی روی برگه به نحوی که از شش زاویه متفاوت تهیه و در مجموع یک نمونه واحد که همان علامت سه بعدی را تشکیل دهند، الزامی است ؛

4- مدارک مربوط به حق تقدم که باید همزمان با تسلیم اظهارنامه یا حداکثر ظرف 15 روز از آن تاریخ تسلیم شود ؛

5- ارائه مدارک دال بر فعالیت در حوزه ذی ربط بنا به تشخیص مرجع ثبت ؛

6- نسخه ای از ضوابط و شرایط استفاده از علامت جمعی و ارائه گواهی مقام صلاحیت دار، اتحادیه یا دستگاه مرتبط ، در صورتی که ثبت علامت جمعی مورد درخواست باشد ؛

7- مدارک مثبت هویت متقاضی ؛

8- رسید مربوط به پرداخت هزینه های قانونی ؛

9- مدارک نمایندگی قانونی ، در صورتی که تقاضا توسط نماینده قانونی به عمل آید.

لازم به ذکر است ، چنانچه برند لاتین باشد یا ریشه عربی داشته باشد باید کارت بازرگانی داشته باشید.

مرجع ثبت ، اظهارنامه را از لحاظ رعایت جنبه های شکلی و شرایط مقرر در قانون و همچنین تطبیق طبقه یا طبقات اعلامی مورد بررسی قرار می دهد.

چنانچه پس از بررسی، ایرادات و نواقصی در اظهارنامه و ضمائم آن مشاهده گردد، مراتب ، به صورت پست الکترونیکی ( ایمیل ) یا از طریق پیامک برای متقاضی ارسال شده و در مهلت مقرر قانونی رفع نقص یا اعتراض به رد اظهارنامه به صورت الکترونیکی امکان پذیر می باشد.

در صورتی که متقاضی در مهلت مقرر قانونی به هر علتی نتواند نقایص اعلامی را رفع نماید، مرجع ثبت ، اظهارنامه را رد و مراتب را با ذکر علت یا علل رد به متقاضی ثبت ابلاغ خواهد کرد.  شایان ذکر است، در مواردی علامت عین یا شبیه علامت دیگر تشخیص داده شده و رد می گردد که علامت مذکور قبلاَ به اسم دیگری ثبت یا تقاضای ثبت شده باشد یا شباهت آن از لحاظ شکل ظاهر یا تلفظ یا کتابت و یا سایر ویژگی ها با علامت دیگری که قبلاَ ثبت یا تقاضای ثبت شده ، به اندازه ای باشد که مصرف کنندگان عادی را به اشتباه بیندازد.

مرجع ثبت پس از پذیرش اظهارنامه ثبت علامت ، مراتب را به متقاضی ابلاغ و می بایست نسبت به ارائه مدارک اقدام نمایید.

پس ازارسال مدارک و بررسی پرونده حالت های ذیل رخ می دهد :

الف) تایید :

یعنی مشکلی در مدارک وجود نداشته ، پرونده تایید شده و جهت صدور آگهی تقاضای ثبت علامت تجاری  اقدامات بعدی انجام می گردد. لازم به توضیح است، ثبت علامت تجاری نیاز به 3 آگهی دارد که این مرحله اولین آگهی خواهد بود. ( در صورت پذیرش ، مرجع ثبت مراتب را از طریق ایمیل یا پیامک به متقاضی اعلام می دارد که در این صورت، متقاضی می بایست ظرف 30 روز پس از تاریخ اعلام ، جهت پرداخت هزینه های مربوط به ثبت علامت و انتشار آگهی اقدام نماید) .

در این مرحله باید درخواست تایید شده پرونده شما در روزنامه کثیرالانتشار چاپ شود. توجه داشته باشید صدور روزنامه رسمی حدود 10 الی 15 روز کاری زمان خواهد برد.

پس از صدور روزنامه رسمی اول 31 روز زمان برای اعتراضات وجود خواهد داشت تا اگر شخصی ادعایی در خصوص علامت تجاری مورد درخواستی شما داشته باشد اعتراض خود را اعلام نماید. ( توضیح آنکه ، برای هر علامت تجاری که توسط اداره کل مالکیت صنعتی مورد قبول واقع شد، از طرف اداره مزبور ، یک آگهی در روزنامه رسمی منتشر می شود که شامل نام و نشانی صاحب علامت و خصوصیات خود علامت و کالا یا کالاهایی که علامت در مورد آن ها به کار خواهد رفت، خواهد بود) .

بعد از گذشت 30 روز، در صورتی که اعتراضی وجود نداشت ، درخواست آگهی دوم می شود. آگهی دوم به معنای داشتن شماره ثبت علامت تجاری است.

پس از چاپ آگهی دوم، برای چاپ روزنامه رسمی کثیرالانتشار اقدام می گردد.

ب) نقص پرونده یا مشابهت :

در این مرحله مجوز یا مدارک دچار مشکل و یا نقص بوده و می بایست نسبت به رفع نقص و یا ایراد اقدام گردد.

ج) رد کامل :

پرونده دچار ایراد است و قابلیت پیگیری ندارد.

پس از ثبت علامت و انتشار آگهی آن و تحویل نسخه منتشر شده یا منعکس در سایت روزنامه رسمی، گواهینامه ای طبق فرم که حاوی : 1) اسم و نشانی و تابعیت مالک علامت ؛ 2) الصاق یک نمونه از علامت در محلی که به این امر اختصاص داده شده است ؛ 3) تعیین اجزای علامت با ذکر رنگ ، در صورتی که رنگ به عنوان صفت مشخصه و یا ویژگی علامت باشد ؛ 4) تاریخ کامل ( ساعت ، روز ، ماه و سال ) و شماره ثبت اظهارنامه و تاریخ و شماره ثبت علامت ؛ 5) فهرست کالاها و خدماتی که علامت برای تشخیص آن ها استفاده می شود، با اشاره به طبقه یا طبقات آن ها طبق طبقه بندی بین المللی؛ 6) در صورت ادعای حق تقدم و پذیرش آن، تاریخ ، شماره و محل تسلیم اظهارنامه مقدم ، همچنین مدت اعتبار علامت ثبت شده و تاریخ انقضای آن باشد ، پس از امضا و مهر رئیس اداره ثبت علائم تجاری، به مالک علامت یا نماینده قانونی او تسلیم می شود.

هزینه ثبت اظهارنامه :

هزینه ثبت اظهارنامه طبق بند 2 جدول شماره 3 ضمیمه یک آئین نامه اجرایی ایران به ازاء هر طبقه برای شخص حقیقی 000/200/1 ریال و برای شخص حقوقی 000/400/ 2 ریال و در ازاء هر طبقه اضافی برای شخص حقیقی 000/100 ریال و برای شخص حقوقی 000/ 200 ریال پیش بینی شده است و در مورد متقاضیان خارجی که در اجرای مقررات کنوانسیون پاریس، تقاضای خود را مستقیماَ تسلیم مرجع ثبت ( اداره ثبت علائم اداره کل مالکیت صنعتی ) می نمایند، می بایست معادل ارزی مبلغ ریالی تعیین شده در جدول هزینه ها را مطابق نرخ رسمی بپردازند.

از انتخابتان متشکریم.

همراهی متخصصان مجرب ما را در ثبت شرکت فکر برتر پذیرا باشید :

شماره تماس:42143-021
سامانه ی پیامکی: 100042143
تماس با مشاوران ارشد از طریق شماره های مندرج در سامانه