علائم تجاری علامت هایی هستند که برای معرفی کالا و محصول از لحاظ کیفیت و ضمانت مرغوبیت جنس آن ها مورد استفاده قرار می گیرند که می تواند نقش، رقم ، حرف و ... باشد. ثبت علامت اختیاری است مگر در مواردی که دولت الزامی قرار دهد. با این وجود، امروزه به دلیل اهمیتی که ثبت علائم تجاری دارد ، توجه زیادی نسبت به آن نشان داده می شود. ذیلاَ به 7 دلیل مهم ثبت علامت تجاری می پردازیم .
1- کسب حق استعمال انحصاری از علامت تجاری ثبت شده
علامت تجاری در صورتی که برابر ماده 2 قانون ثبت علائم و اختراعات به ثبت رسیده باشد انحصاری است . یعنی مخصوص کسی است که آن را به ثبت رسانیده و تجار دیگر حق استفاده از آن را نخواهند داشت. بنابراین، اگر شخصی آن را جعل نموده و یا به هر نحوی که به حقوق و منافع آن ها ضرری وارد شود به کاربرد مجرم شناخته می شود و برابر قانون مجازات می گردد.
علامتی که ثبت شده باشند از تاریخ تسلیم اظهارنامه حمایت خواهند شد و مدت اعتبار ثبت ده سال است ولی صاحب علامت می تواند تقاضای تجدید ثبت نماید. در این صورت حق استعمال انحصاری ده سال دیگر با صاحب علامت خواهد بود و به همین طریق هر تجدید ثبت حق مزبور را برای ده سال تضمین می نماید.
لازم به ذکر است که علامت تجاری ثبت شده گرچه انحصاری است ولی قابل انتقال به تجار دیگر می باشد.
2- کاربرد شناسایی و تمییز کالا
علامت تجاری ثبت شده موجب متمایز شدن کالاهای ارائه شده و خدمات یک شرکت از کالا و خدمات شرکت های دیگر می شود. بدین ترتیب مصرف کننده این فرصت را دارد که از بین انواع متنوع کالاهای رقیب نوع دلخواه را انتخاب کرده و یک محصول را از محصول دیگر متمایز سازد.
3- جلب مشتری
یکی دیگر از فواید ثبت علامت تجاری و برند ، این است که معرفی و ارائه محصولات با مارک ثبت شده، سبب جلب و جذب مشتریان بیشتر می شود. به این معنی که وقتی صاحبان کارخانجات و شرکت های صنعتی یا کشاورزی با آرم یا مارک انتخابی ثبت شده ، به تولید کالاهای صنعتی یا محصولات کشاورزی می پردازند و همراه با تبلیغات ، آن ها را به بازار عرضه می کنند، توجه مردم را به محصولات خود جلب کرده، بازار فروش برای تولیدات خود فراهم می کنند و مشتریان به تدریج به محصولات آن ها علاقمند شده و عده ای از آنان نیز نسبت به مصرف کالا یا استفاده از خدمات مزبور، خصوصاَ اگر دارای کیفیت مطلوب و قابل قبول باشند، وفاداری و پای بندی بیشتری نشان می دهند و این وفاداری و کثرت استعمال، سبب جلب و جذب مشتریان جدید نیز خواهد شد که زمینه توسعه و رشد و افزایش تولید و کسب سود بیشتر را فراهم خواهد کرد و سایر تولیدکنندگان را نیز به میدان رقابت و جلب مشتری می کشاند تا محصولات بهتری تولید کنند.
4- کاهش تولیدات یا خدمات تقلیدی و تقلبی
علامت تجاری ثبت شده، وسیله یا ابزار با ارزشی است که کالا یا خدمات موضوع علامت را از تولیدات یا خدمات مشابه آن ها متمایز می سازد و با جلوگیری از ایجاد اشتباه، التقاط و یا اغفال و گمراهی مصرف کنندگان ، عامل مهم ایجاد تعادل در رژیم رقابتی می گردد.
5- تضمین حقوق مصرف کنندگان
وجود علامت ثبت شده، نقش فراوانی در ایجاد اطمینان برای مصرف کنندگان دارد. یعنی مصرف کنندگان با توجه به مارک تولید ، می توانند به راحتی تفاوت کالاها و کیفیت محصولات و خدمات را تشخیص دهند و در بین تعدد تولیدات یا خدمات عرضه شده، انتخاب معقول و منطقی داشته باشند. بنابراین وجود مارک و حمایت قانونی حقوق ناشی از مارک، ابزار موثری در تامین حقوق مصرف کنندگان خواهد بود، زیرا وقتی تولیدات یا خدمات متعدد با مارک ها و آرم های مختلف به عموم عرضه شود، توانایی انتخاب مطلوب ترین تولیدات یا خدمات را به مشتریان و مصرف کنندگان خواهد داد و همین انتخاب و امکان انتخاب باعث می شود که یک رقابت موثر قانونی و مشروع، بین صاحبان حرف و صنایع شکل بگیرد و تلاش برای تولید بهتر کالا و ارائه مطلوب تر خدمات ، افزایش یابد .
خلاصه آنکه ، مارک یا علامت تجاری به رقابت مشروع و ارتقاء کیفیت تولید و ارائه خدمات مطلوب و تامین حقوق مصرف کنندگان ، کمک شایسته و ارزنده ای خواهد کرد.
6- تضمین و تامین ارتقاء و رشد کیفیت تولیدات و خدمات
علامت تجاری تولیدات یا خدمات، باعث ایجاد حالت رقابت قانونی و سبب رشد و ارتقاء کیفیت تولید و بالا رفتن کیفیت ارائه خدمات تجاری و فعالیت های اقتصادی دیگر خواهد شد. به عبارت دیگر اگر فعالیت های اقتصادی از طریق حمایت حق اولویت ناشی از ثبت علامت ، تضمین نگردد ، صاحبان حرف و صنایع برای رشد و ارتقاء کیفیت محصولات و خدمات ، انگیزه ای پیدا نخواهند کرد ، بلکه منحصراَ در فکر سودجویی بیشتر خواهند بود و برای رسیدن به سود بیشتر از کیفیت تولید یا ارائه خدمات ، در حد امکان خواهند کاست.
7- عامل گسترش رقابت سالم
رقابت سالم در قلمرو فعالیت های اقتصاد آزاد در جهان کنونی عامل اساسی و مبنایی رشد صنعت و تجارت و فعالیت های خدماتی است. رقابت سالم اقتصادی باعث تحریک و تشویق صاحبان صنایع و حرفه های تولید محصولات صنعتی، کشاورزی ، دامداری و فعالیت های خدماتی خواهد شد و سبب می شود که فعالان اقتصادی برای تولیدات و خدمات بهتر و کامل تر ، بیشتر تلاش کنند تا بتوانند مشتریان زیادتری برای محصولات و فعالیت های خود جلب کنند.
رقابت سالم و قانونی در صورتی امکان پذیر است که علائم تجاری ، از طریق قوانین داخلی کشورها و مقررات منطقه ای و جهانی، مورد حمایت کامل قرار گیرند تا این که مارک های واقعی مورد تقلید و تجاوز در تولید مححصولات مشابه قرار نگیرند و از آن ها سوء استفاده نشود.
هم چنین بخوانید :
- کارکرد و مزایای ثبت علامت تجاری / برند چیست ؟
- انواع حمایت های ناشی از ثبت علامت تجاری