علامت تجاری یا اصطلاحاَ برند ، هر نشانی است که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد. هر محصول برای اینکه بتواند راحت تر به فروش برسد و مشتریان بیشتری را جذب خود نماید، باید دارای علامت تجاری باشد. در واقع، علامت تجاری یک ابزار بازاریابی است که می تواند اگر با دقت و توجه برگزیده شود جذابیت آن را در افکار عمومی افزایش دهد .

در نظام حقوقی ایران طبق بند الف ماده 30 قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری ، هر گونه نشانی که قابل روئت باشد به عنوان علائم تجاری پذیرفته شده است و هر نوع شکل و علامتی ممکن است علامت تجاری صنعتی یا خدماتی باشد. بنابراین، نقش ، تصویر ، رقم ، حروف ، عبارات ، کلمه، مهر ، لفاف ، نام فانتزی ، هر گونه رنگ ، کلمات قصار ، کلمات موزون ، شعر و ترانه تاجر یا تولیدکننده یا طراح لباس مردانه یا زنانه و امثال آن ، می تواند علامت تجاری باشد که از این جهت ، هر نشان قابل روئت ، اشکال و انواع علائم مادی را در برمی گیرد . اما همان طور که می دانیم ، علائم صوتی در نظام حقوقی ایران چون روئت نمی شوند، به عنوان علائم تجاری، صنعتی یا خدماتی ، قابل ثبت کردن نیست. بنابراین اگر شخصی در ایران خواستار ثبت علائم صوتی یا بویایی و ... گردد، پذیرفته نخواهد شد.
اما سوال این است که آیا می توان برای ثبت برند از واژگان خارجی و غیر ایرانی استفاده کرد ؟
در دوران کنونی، نفوذ زبان های بیگانه ، علی الخصوص انگلیسی، در اکثر زبان ها دیده می شود. این نفوذ، در بعضی بخش ها بویژه رایانه ، حمل و نقل هوایی، پزشکی و غیره بیشتر به چشم می خورد. علاوه بر این ، پدیده " جهانی شدن " تجارت ، بعضی از شرکت ها را به سوی انتخاب علائمی که " قابل درک " در بیشتر کشورها باشد، هدایت می کند. در این رابطه غالباَ واژگانی را به کار می برند که طنین کلمات انگلیسی داشته باشد.
امروزه در مرکز ثبت علائم اتحادیه اروپا، اکثر علائم ثبت شده، دربرگیرنده یک یا چند واژه انگلیسی می باشند.

در ایران به علت مجاز نبودن به کارگیری از واژگان اروپایی بعضی از موسسات از واژه های ایرانی که آهنگ انگلیسی داشته باشند استفاده می کنند ، مانند موسسه ای که برای عرضه محصولات خود از واژه آویشن بهره می گیرد و یا از ترکیب کلماتی بهره می گیرند که مانع قانونی نداشته باشد و در خارج از مرزها و با نگارش لاتین ، کلمه مرکب نامی بیگانه نباشد، مانند علامت " نیک کالا " که در آسیای مرکزی و اروپا به تلفظ نیکلای نزدیک بوده، با سهولت بیشتری جای خود را در بازار باز می کند.
حائز اهمیت است، به کارگیری از از واژگان غربی، علی الخصوص انگلیسی این خطر را نیز دارد که اگر موسسات ذی ربط مایل به گسترش حمایت از علامت خود در خارج از مرزها باشند ممکن است در خارج، بویژه کشورهای انگلیسی زبان، چنین علائمی به دلایل مختلف چون " کافی نبودن وجه تمایز بخشی " ثبت نشوند.
چند نکته قابل توجه راجع به اسم برند :
- واژه های مصوب فرهنگستان ادب که البته به کارگیری از تمامی آن ها اجباری نیست در سایت persianacademy.ir/fa/word قابل جستجو می باشد. همچنین ، از طریق سامانه ad.gov.ir/dictionary/persianWord/1 می توانید واژگان استعلام شده از فرهنگستان را مشاهده نمایید.
- اگر علامتی، عین یا به طرز گمراه کننده ای شبیه یا ترجمه یک علامت یا نام تجاری باشد که برای همان کالاها یا خدمات مشابه متعلق به موسسه دیگری در ایران معروف است ، قابل ثبت نیست.
- استفاده از حروف لاتین در نام برند، بشرطی مجاز است که اندازه آن ها از اندازه حروف فارسی کوچکتر باشد.
- جهت ثبت برند لاتین چه کلمه مورد نظر فارسی بوده و با فونت لاتین نوشته شود و یا اینکه خود کلمه ریشه لاتین داشته باشد ، نیاز به کارت بازرگانی است و در این زمینه، تفاوتی در وجود کارت بازرگانی نیست.
- ثبت برند لاتین از نظر سوابق ثبتی و تشابه ها با برند های ثبت مادرید نیز بررسی می گردد.
- ممکن است در علائم تجاری تصویری، نوشته ، حروف یا اعداد با هم مورد استفاده قرار گیرند که در این صورت چنین علائمی را علائم مرکب گویند مثل آرم یا علامت تجاری هواپیمایی ایران ایر که دارای یک طرح خیالی سیمرغ و نوشته لاتین ایران ایر و مشخصات دیگر است .
از همراهیتان سپاسگزاریم.
مطالب خواندنی زیر را از دست ندهید :
- انتخاب نام برتر برای ثبت علامت تجاری / برند
- انتخاب زیباترین نام برای برند
- پنج اشتباه در انتخاب نام برند