یکی از بهترین راه ها برای تجمیع تخصص، تجربه و سرمایه از طریق مشارکت ، راه اندازی و تاسیس یک شرکت می باشد. با ثبت نمودن شرکت می توانید از بسیاری از تسهیلات و اعتبارات دولتی و انواع وام های بانکی برخوردار شوید. از آن جا که شرکت ها از امتیازات بالای قانونی و حقوقی برخوردار هستند ، قراردادهای دولتی و مناقصه ها و مزایده های پر سود و با منافع زیاد تنها به افراد حقوقی و شرکت ها واگذار می شود.
همچنین، بسیاری از مجوزهایی که دریافت آن از مراجع و سازمان های دولتی برای انجام فعالیت های مختلف الزامیست در اکثر موارد فقط به شرکت های ثبت شده داده می شود.
با این وجود، فعالیت های حقوقی و ثبتی مانند ثبت شرکت ، از جمله فعالیت هایی هستند که معمولاَ پیچیدگی های خاصی دارند و به همین دلیل ، افراد متقاضی ثبت، با سوالات و ابهامات متعددی در این زمینه مواجه می شوند. ذیلاَ به بررسی پاسخ متداول ترین این سوالات می پردازیم.
1- آیا ثبت شرکت شرایط سنی دارد ؟
به طور کلی ثبت کردن شرکت شرایط سنی خاصی ندارد فقط نکته مهم ، در خصوص نقش اشخاص در شرکت یا موسسه می باشد. هر شخصیت حقوقی دو رکن مهم و اصلی دارد.
الف) سهامداران یا شرکاء ب) هیئت مدیره
مطابق قانون افراد زیر 18 سال نمی توانند به عنوان اعضای هیئت مدیره حضور داشته باشند اما می توانند به عنوان سهامدار یا شریک معرفی شوند ، حتی یک کودک یا نوزاد چند ماهه می تواند به عنوان سهامدار یک شرکت معرفی شود.
2- برای ثبت شرکت به چه میزان سرمایه نیاز است ؟
مطابق با قانون تجارت حداقل سرمایه اولیه جهت این کار، مبلغ 100 هزار تومان در نظر گرفته شده است.
سرمایه در شرکت های با مسئولیت محدود اظهاری بوده و واریزی ندارد اما در شرکت های سهامی خاص در فرآیند تاسیس بایستی حداقل 35% از سرمایه شرکت در حسابی به نام شرکت در یکی از بانک های کشور واریز گردد.
3- آیا می توان آدرس منزل را جهت ثبت شرکت استفاده نمود ؟
کاربری ملک و آدرس ارائه شده جهت ثبت توسط اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیرتجاری استعلام نمی شود. بنابراین می توان از هر آدرسی به این منظور استفاده نمود به این شرط که آدرس صحیح بوده و وجود خارجی داشته باشد زیرا سامانه اداره ثبت شرکت ها از طریق استعلام لحظه ای از اداره پست صحت آدرس را از این نظر بررسی می نماید.
4- روزنامه رسمی و روزنامه کثیرالانتشار چیست ؟
روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران یکی از اداره های زیر مجموعه قوه قضاییه بوده و مرجع صدور تمامی آگهی های رسمی و قانونی کشور می باشد و از این رو تمام اشخاص حقوقی موظف به چاپ آگهی های رسمی خود از ثبت تاسیس تا ثبت هرگونه تغییرات در روزنامه رسمی می باشند. اما در مورد روزنامه کثیرالانتشار ؛ هر یک از اشخاص حقوقی در زمان ثبت موظف به تعیین یکی از روزنامه کثیرالانتشار کشور جهت چاپ آگهی های خود می باشند . تفاوت این دو روزنامه بیشتر در کاربرد آن ها می باشد که روزنامه رسمی برای ارائه به تمام ارگان ها و برای شرکت در مناقصات و ... لازم می باشد اما روزنامه کثیرالانتشار حالت عمومی داشته و قابل ارائه به مرجع خاصی نمی باشد اما در عین حال شرکت ها و موسسات ملزم به چاپ آگهی های خود در این روزنامه نیز می باشند.
5- اگر یکی از شرکا فوت کند چه اتفاقی برای شرکت و سهام او در شرکت می افتد ؟
در خصوص شرکت، فوت یکی از شرکاء اخلالی در امور شرکت نمی تواند ایجاد کند و شرکت می تواند به فعالیت خود ادامه دهد، اما در خصوص سهام وی بایستی پس از انجام امور انحصار وراثت و پرداخت مالیات برارث، سهام شخص بین وراث تقسیم شود. حال وراث می توانند تصمیم بگیرند سهام خود را به سایر شرکاء واگذار کرده و یا خود در شرکت باقی بمانند.
6- آیا مدیران شرکت های با مسئولیت محدود باید از بین شرکا انتخاب شوند ؟
در شرکت های با مسئولیت محدود لازم نیست مدیران شرکت ، شریک ( سهامدار ) شرکت باشند برخلاف شرکت های سهامی خاص که مدیران آن ها حتماَ باید شریک شرکت باشند.
7- آیا بدون حضور یا رضایت یکی از سهامداران می توان تصمیمی برای شرکت گرفت ؟
در حالت کلی پاسخ این پرسش مثبت است اما باید توجه داشت که شرایط چگونگی این امر در قانون تجارت به جزئیات بیان شده و چنانچه اساسنامه شرکت توافقی غیر از آن را در خود نداشته باشد مطابق با حداقل های اعلام شده از طرف قانون عمل خواهد شد. بنابر قانون تجارت بسته به نوع تصمیم مورد نظر و با توجه به تعداد سهامداران و تعداد افراد غائب یا مخالف و میزان سهام آن ها در مجموع می توان یک تصمیم را با اکثریت قانونی به تصویب رسانید.
تنها تصمیمی که بدون رضایت و حضور شخص نمی توان اتخاذ کرد خروج آن شخص و یا تغییر میزان سهام او می باشد. در نتیجه برای یافتن پاسخ پرسش فوق با اطلاع از شرایط حضور افراد و رای آن ها با مراجعه به اساسنامه شرکت یا موسسه می توان پی برد که آیا امکان تصویب تصمیم مورد نظر وجود دارد یا نه .
8- کدام شرکت را برای ثبت انتخاب کنیم ؟
در قانون تجارت ایران ، قالب های مختلف شرکت وجود دارد. شرکت هایی مثل سهامی عام ، سهامی خاص، تعاونی ، با مسئولیت محدود ، تضامنی ، نسبی ، مختلط سهامی ، مختلط غیرسهامی و ... همه و همه از انواع قالب های شرکت ها هستند. اما پرکاربردترین قالب های شرکت در ایران شرکت با مسئولیت محدود و سهامی خاص هستند. چرا که اولا تقریباَ تشریفات و زمان ثبت این دو به نسبت کمتر از سایر قالب ها است و از طرف دیگر، در هر دو مسئولیت اعضای شرکت ، صرفاَ به میزان آورده آن ها است. به طور مثال اگر فرد الف 1 میلیون تومان آورده داشته است ، در صورتی که شرکت، 100 میلیون بدهکار شود، وی صرفاَ به اندازه آورده خود مسئول پرداخت بدهی های شرکت خواهد بود.
ذیلاَ به بررسی بیشتر این دسته از شرکت ها می پردازیم :
شرکت با مسئولیت محدود :
همان طور که اشاره شد، این نوع از شرکت به دلیل سهولت در اجرا، از لحاظ آماری از بالاترین میزان تقاضا برخوردار است. برای ثبت این نوع از شرکت حداقل به دو نفر که تحت عنوان شریک معرفی می شوند نیاز می باشد. مطابق با قانون تجارت، حداقل سرمایه اولیه شرکت با مسئولیت محدود 100 هزار تومان می باشد. می توان گفت بهترین انتخاب برای شرکت هایی با ساختار خانوادگی شرکت با مسئولیت محدود است.
دلیل نامگذاری این شخصیت حقوقی میزان تعهد و مسئولیت هر یک از شرکاء در قبال شرکت و اشخاص ثالث می باشد که به اندازه سهم آن ها در شرکت می باشد ؛ نه بیشتر و نه کمتر.
نکات قابل توجه در ثبت شرکت با مسئولیت محدود :
- شرکا در شرکت های با مسئولیت محدود هم می توانند افراد حقیقی باشند و هم افراد حقوقی .
- سعی شود در نام شرکت از نام شرکاء استفاده نشود،اسم شریکی که در نام شرکت قید می شود،حکم شریک ضامن در شرکت تضامنی را داشته و در بدو امر مسئول پرداخت کلیه ی قروض و تعهدات شرکت خواهد بود.
- برای تاسیس شرکت با مسئولیت محدود باید شرکا ابتدا جلسه ای با نام مجمع عمومی موسسین را تشکیل دهند و در این جلسه مواردی را همچون شرکتنامه، اساسنامه در صورت وجود ، اظهارنامه و تقاضانامه و ... را همگی توافق و امضا نمایند . در همین جلسه باید مدیران هیئت مدیره تعیین شوند و مدیرعامل هم معرفی شود. البته انتخاب مدیر عامل را می توانند به هیئت مدیره تفویض نمایند. همچنین باید تعیین شود که آیا شرکت نیاز به معرفی بازرس دارد و یا خیر و اگر بلی می توانند این نفرات را در مجمع انتخاب نمایند.
- انتخاب اعضاء هیئت مدیره و مدیرعامل در شرکت های با مسئولیت محدود هم می تواند از بین شرکا باشد و هم می تواند در صورت توافق همه شرکا فردی خارج از شرکت باشد.
- انتخاب روزنامه برای درج آگهی های دعوت شرکت در شرکت با مسئولیت محدود اختیاری است.
شرکت سهامی خاص :
یکی دیگر از شخصیت های حقوقی رایج، شرکت سهامی خاص می باشد. تقسیم سرمایه شرکت به تعداد سهام دلیل نامگذاری این نوع از اشخاص حقوقی می باشد. سهامداران در زمان تاسیس شرکت باید حداقل 35% سرمایه شرکت را به حساب شرکت در شرف تاسیس که نزد یکی از بانک های کشور ( دولتی یا خصوصی ) افتتاح حساب می نمایند واریز نمایند که همین امر موجب شده تا شرکت های سهامی خاص اعتبار بیشتری نزد افراد، ارگان ها و ادارات داشته باشند.
نکات قابل توجه در ثبت شرکت سهامی خاص :
- شرکت سهامی خاص حداقل از 3 نفر سهامدار و 2 نفر بازرس که یکی بازرس اصلی و دیگری بازرس علی البدل است تشکیل می شود.
- اعضاء هیئت مدیره باید حداقل دارای یک سهم باشند. ( مدیر عامل می تواند خارج از شرکا باشد )
- بازرسین نباید با اعضاء هیئت مدیره نسبت فامیلی داشته باشند.
- اعضاء هیئت مدیره و بازرسین باید بالای 18 سال باشند.
- سرمایه شرکت به قطعات مساوی سهام تقسیم می گردد که نوع سهام می تواند بانام یا بی نام باشد.
9- مالیات اشخاص حقوقی و حقیقی چه تفاوتی دارد و مالیات برند به چه صورت است ؟
مالیات اشخاص حقیقی اصطلاحاَ خود اظهاری می باشد و بر اساس اظهارنامه ای که صاحبان مشاغل هر ساله به اداره مالیات ارائه می دهند محاسبه خواهد شد که در اکثریت موارد نارضایتی صاحبان مشاغل را به دنبال دارد.
مالیات اشخاص حقوقی بر اساس دفاتر مالیاتی می باشد که هر ساله بایستی از اداره مربوطه دریافت نموده و در سال بعد به اداره مالیات حوزه خود ارائه نمایند . این دفاتر توسط حسابدار نوشته شده و بر اساس اسناد و مدارک موجود تهیه می شود و قابلیت پیگیرد و دفاع بیشتری نسبت به حالت اول دارد.
در خصوص برند نکته مهم این است که به هیچ وجه شامل مالیات نمی شود. یعنی هیچ یک از صاحبان برندهای مختلف به صرف داشتن برند ملزم به پرداخت مالیات نیستند و فقط مالیات بر درآمد حاصل از فروش محصولات برند خود را بایستی پرداخت نمایند.
10- چه مدارک و اطلاعاتی برای ثبت شرکت لازم است ؟
الف- کپی مدارک هویتی شامل شناسنامه و کارت ملی و گواهی عدم سوء پیشینه
ب- مدیر عامل و اعضاء هیئت مدیره + کپی شناسنامه و کارت ملی و گواهی عدم سوء پیشینه بازرس اصلی و علی البدل ( در شرکت های سهامی خاص )
ج- نام شرکت
د- موضوع شرکت
ه- آدرس شرکت کد پستی دقیق ( می بایست فقط در محدوده منطقه ثبتی شرکت باشد )
ی- میزان سرمایه شرکت
ن- تعیین سهامداران و میزان سهام آن ها
و- تعیین مدیران شرکت و سمت آن ها ( مدیرعامل ، رئیس هیئت مدیره ، نائب رئیس هیئت مدیره )
ر- حق امضای مجاز شرکت
ز- تعیین بازرسین شرکت
نکته : بازرسین نباید هم فامیل اعضای هیئت مدیره و مدیرعامل باشند.