علائم تجاری قدمتی برابر با خود تجارت دارد. زیرا همین که انسان ها به حدی از پیشرفت رسیدند که طبقه تجاری شان آنان را از دیگران متمایز نمود ، این افراد به فکر علامت گذاری کالاهای خود با کلمات یا علائمی گردیدند که آن کالاها مورد شناسایی قرار گیرد .

با توجه به این که شرکت خارجی برای حمایت از علامت تجاری خود در کشور ایران به ثبت آن نیاز دارد ، در این مقاله به بیان مقررات مربوط به ثبت علائم تجاری می پردازیم و علاوه بر بررسی مقررات ملی ایران در زمینه امکان حمایت از این علائم ، به مقرراتی که ثبت بین المللی علائم تجاری را فراهم می آورد نیز خواهیم پرداخت. بدون شک ، شرکت های خارجی برای آن که بتوانند از حقوق خود در زمینه مالکیت صنعتی حمایت نمایند ، لازم است تا مقررات ایران را در این خصوص مطالعه کنند. زیرا اصولاَ این گونه علائم جهت حمایت ، نیاز به ثبت دارند.
قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری دو نوع علامت تجاری را مورد حمایت قرار می دهد که از یکی به عنوان " علامت " و از دیگری به عنوان " علامت جمعی " یاد می نماید. طبق بند " الف " ماده 30 این قانون : " علامت یعنی هر نشان قابل روئتی که بتواند کالاها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز سازد ". طبق بند " ب " این ماده " علامت جمعی یعنی هر نشان قابل روئتی که با عنوان علامت جمعی در اظهارنامه ثبت معرفی شود و بتواند مبدا و یا هرگونه خصوصیات دیگر مانند کیفیت کالا یا خدمات اشخاص حقیقی و حقوقی را که از این نشان تحت نظارت مالک علامت ثبت شده جمعی استفاده می کنند متمایز سازد" . این قانون برخلاف قانون ثبت علایم و اختراعات مصوب 1/ 4/ 1310 علاوه بر کالاها ، خدمات را نیز زیر پوشش قرار می دهد.
در خصوص حق تقدم شایان ذکر است که متقاضی ثبت علامت یا علامت جمعی نیز می تواند همراه با اظهارنامه خود حق تقدم مقرر در کنوانسیون پاریس را درخواست نماید و همچنین در صورتی که اقامت یا مرکز اصلی تجارت وی در خارج از ایران باشد، از نماینده مقیم و شاغل در ایران استفاده نماید. شایان ذکر است که طبق این قانون مدت اعتبار ثبت علامت و علامت جمعی 10 سال از تاریخ تسلیم اظهارنامه ثبت است ، اما صاحب علامت می تواند تقاضای ثبت خود را برای دوره های متوالی 10 ساله با پرداخت هزینه مقرر تمدید نماید. در این صورت هر تمدید ثبت ، حق مزبور را برای 10 سال دیگر تضمین می کند. همان گونه که ملاحظه می شود ، یکی از وجوه افتراق علائم تجاری با سایر حقوق مالکیت صنعتی در همین مساله است ؛ یعنی برخلاف برخی از انواع این حقوق که مدت مشخصی برای اعتبار آن وجود دارد ، اعتبار علائم تجاری می تواند بارها تجدید گردد.
لازم به ذکر است که نه تنها برای پذیرش علامت تجاری به عنوان سرمایه خارجی در مرحله اخذ مجوز سرمایه گذاری ، لزوم ثبت علامت تجاری در کشور خارجی مورد توجه قانونگذار ایران قرار نگرفته است ، بلکه ظاهراَ در کشورهای دیگر نیز جهت اعطای حق امتیاز استفاده از علامت تجاری به ثبت آن نیازی نخواهد بود. در هر حال طبق رویه عملی موجود در سازمان سرمایه گذاری علامت هایی به عنوان سرمایه خارجی پذیرفته می شوند که تا حدود زیادی معروف و شناخته شده باشند.
طبق آمار ارائه شده از سوی اداره مالکیت صنعتی ، در سال 1381 : 1032 مورد ، در سال 1382: 2247 مورد ، در سال 1383 : 1300 مورد ، در سال 1384 : 510 مورد ، در سال 1385 : 1228 مورد و در سال 1386 : 1318 مورد علامت تجاری از سوی اشخاص خارجی در این اداره ثبت شده است.
از جمله اقدام های مثبت اخیر ایران در زمینه ثبت علامت تجاری این است که با الحاق دولت ایران به موافقت نامه مادرید راجع به ثبت بین المللی علائم و پروتکل مربوط به آن و آیین نامه مشترک آن ها در تاریخ 28 / 5/ 1382، علاوه بر ثبت داخلی علائم تجاری ، ثبت بین المللی آن نیز برای کشورهای عضو میسر گردیده است. بنابراین اتباع هر کشور متعاهد می توانند در کشور ایران حمایت از علائم قابل استفاده برای کالاها و خدمات خود را که در کشور مبدا به ثبت رسیده اند ، تضمین کنند و این کار را قبل از ورود به ایران با تشکیل پرونده برای ثبت علائم مزبور در دفتر بین المللی مالکیت معنوی کنوانسیون تاسیس سازمان جهانی مالکیت معنوی از طریق اداره مربوط در کشور مبدا انجام دهند. از تاریخ ثبت ، حمایت از علامت یادشده در ایران به همان گونه ای خواهد بود که در صورت ثبت آن علامت به طور مستقیم در کشور ایران وجود می داشت .
هم چنین بخوانید :
- سه روش ثبت علامت تجاری بین المللی
- ماهیت کالا در ثبت علامت تجاری بین المللی و اصل رفتار ملی
با ما در ارتباط باشید :
• شماره تماس:42143-021
• سامانه ی پیامکی: 100042143
• تماس با مشاوران ارشد از طریق شماره های مندرج در سامانه