ثبت شرکت به عنوان یکی از مهم ترین وظایف شرکت خارجی در جهت استقرار در کشور ایران تلقی می شود. زیرا عدم ثبت آن می تواند عواقب منفی را به دنبال داشته باشد. شرکت خارجی در مواردی که به خصوص به منظور سرمایه گذاری در کشور ایران حاضر می شود، به تشکیل و ثبت یک شرکت فرعی اقدام می نماید. چنین شرکتی اگرچه شرکت فرعی شرکت مادر ( سرمایه گذار ) محسوب می گردد، اما از آن جا که در قلمرو قضایی ایران تشکیل و ثبت می گردد، واجد شخصیت حقوقی مستقل می باشد و بر اساس ماده 1 قانون ثبت شرکت ها تابعیت ایرانی کسب می کند و با توجه به آن که به شکل یکی از شرکت های مندرج در قانون تجارت درمی آید ، مقررات کشور ایران در خصوص کلیه مسائل آن ، از جمله تشکیل و ثبت ، حاکم می باشد که این مقررات در خصوص شرکت های مزبور واجد جنبه نظم عمومی است و توافق بر خلاف آن ممکن نمی باشد.

با وجود این تعدادی از شرکت های خارجی فعالیت خود را با ثبت شعبه یا نمایندگی آغاز می نمایند. ثبت شعبه یا نمایندگی در صورتی که به خصوص هدف از حضور شرکت خارجی مسائلی از قبیل بازاریابی برای فروش محصولات شرکت است، موضوعیت می یابد.
علاوه بر لزوم ثبت شرکت فرعی، شعبه یا نمایندگی ، در مقررات ایران شرکت خارجی مکلف گردیده است تا در مواردی نام خود را در دفتر ثبت تجاری نیز به ثبت برساند. لذا در این مقاله به " ثبت نام شرکت " پرداخته خواهد شد.

ثبت نام شرکت

طبق ماده 16 قانون تجارت در نقاطی که وزارت دادگستری مقتضی دانسته است که دفتر ثبت تجاری تاسیس کند ، کلیه اشخاصی که در آن نقاط به شغل تجارت اشتغال دارند ، اعم از ایرانی و خارجی ، باید در مدت مقرر اسم خود را در دفتر ثبت تجاری به ثبت برسانند. در راستای انجام وظیفه مزبور ، آیین نامه دفتر ثبت تجاری بر اساس اختیارات ماده 17 قانون تجارت ، در سال 1325 به تصویب رسید و مقرر گردید در هر محلی که اداره یا دایره یا شعبه ثبت تشکیل شده است یا می شود ، به منظور ثبت نام بازرگانان و بنگاه های بازرگانی و شرکت های تجاری دفتر مخصوصی به نام دفتر ثبت تجاری تاسیس گردد.
طبق ماده 2 این آیین نامه : " کلیه بازرگانان و بنگاه های بازرگانی و شرکت های تجاری ایرانی و خارجی که مرکز اصلی آن ها یا تجارتخانه آن ها در ایران بوده و یا اینکه در خارجه باشد ولی در ایران شعبه یا شعبی دارند باید نام خود را طبق مقررات این آئین نامه در دفتر مذکور در ماده یک به ثبت برسانند ." بنابراین نه تنها شرکت فرعی شرکت خارجی که به صورت یکی از شرکت های موضوع ماده 20 قانون تجارت تشکیل یافته ، مکلف به ثبت نام خود در این دفتر می باشد، بلکه شرکت خارجی که در ایران دارای شعبه می باشد نیز باید به ثبت نام خود از طریق شعبه اش در دفتر ثبت تجاری اقدام نماید. اگرچه همان گونه که ملاحظه می شود ، نمایندگی ها تکلیفی را در این رابطه ندارند.
طبق آیین نامه یاد شده اشخاصی که باید نام خود را در دفتر ثبت تجاری ثبت نمایند ، باید اظهارنامه ای در سه نسخه روی نمونه چاپی مخصوص تنظیم کنند و ظرف یک ماه از تاریخ شروع به کار یا تاسیس خود به اداره مربوط تسلیم و رسید دریافت نمایند. هر تاجر یا شرکت تجاری که طبق مقررات این آیین نامه اسم خود را ثبت می نماید ، مکلف است در سرلوحه کاغذهای تجاری و سیاهه های فروش و یادداشت ها و برگ های سفارش و هر نوع اسناد و مطبوعات تجاری که به کار می برد ، ضمن درج عنوان تجاری، شماره ثبت دفتر ثبت تجاری را نیز قید نماید.
ضمانت اجرای عدم ثبت نام تجاری در دفتر یاد شده یا عدم تصریح به شماره ثبت در اسناد تجاری در قیاس با ارزش پول امروز به قدری ناچیز است که اثر عملی ندارد ؛ به ویژه که تعقیب به جهت عدم ثبت تجاری تاکنون معمول نشده است. اما از آن جا که برخی از اقدام ها همچون عضویت اتاق بازرگانی و تحصیل کارت بازرگانی به ثبت نام تاجران در دفتر مزبور موکول می باشد ، بیشتر تاجران و شرکت ها مجبور به ثبت نام خود در دفتر ثبت تجاری گردیده اند.
لازم به ذکر است که دفاتر ثبت تجاری در مناطق آزاد تجاری- صنعتی تنها به منظور ثبت اسامی اشخاص حقیقی اعم از ایرانی و خارجی تنظیم گردیده است و اشخاص حقیقی بازرگان ( اعم از ایرانی و خارجی ) که مشغول به فعالیت در مناطق آزاد می باشند ، باید به ثبت نام خود در دفتر مزبور اقدام نمایند و در سربرگ اوراق تجاری و برگه های فروش و سفارش و هر نوع سند و مدرک تجاری که به کار می برند ، ضمن درج عنوان تجاری، شماره ثبت خود را نیز قید نمایند.
هم چنین بخوانید :
- نحوه ثبت شرکت فرعی خارجی 
در صورت نیاز به کسب اطلاعات بیشتر با ما تماس حاصل فرمایید.
همکاران ما در موسسه حقوقی فکر برتر، با افتخار در خدمت شما خواهند بود.