در میان شرکت های تجاری، نوعی از شرکت ها وجود دارند که شرکت های مختلط نامیده می شوند. این نوع شرکت ها مخلوطی هستند از شرکت های سرمایه و شرکت های اشخاص که در آن شرکای ضامن، کار و صنعت و لیاقت و استعداد خود را در شرکت می گذارند و به طور غیرمحدود مسئولیت اعمال خود را قبول می کنند و عده دیگر برای استفاده از خدمات شرکای ضامن سرمایه لازم را در اختیار آن ها قرار می دهند، بدون اینکه در اداره شرکت مسئولیتی داشته باشند و بیش از آن چیزی که در شرکت گذاشته اند تعهدی قبول نمی کنند؛ این شرکت ها شرکت های کار و سرمایه هستند. در این مقاله برآنیم تا به موارد انحلال این دسته از شرکت ها بپردازیم. 

اما قبل از آن من باب یادآوری توضیح مختصری راجع به این شرکت ها ارائه می نماییم. طبق ماده 141 قانون تجارت، شرکت مختلط غیرسهامی، شرکتی است که برای امور تجاری در تحت اسم مخصوصی، بین یک یا چند نفر شریک ضامن و یک یا چند نفر شریک با مسئولیت محدود بدون انتشار سهام تشکیل می شود. شریک ضامن مسئول کلیه قروضی است که ممکن است علاوه بر دارایی شرکت پیدا شود شریک با مسئولیت محدود کسی است که مسئولیت او فقط تا میزان سرمایه ایست که در شرکت گذارده و یا بایستی بگذارد. در اسم شرکت باید عبارت (شرکت مختلط) و لااقل اسم یکی از شرکا ضامن قید شود.
همچنین به موجب ماده 162 قانون تجارت، شرکت مختلط سهامی شرکتی است که در تحت اسم مخصوصی بین یک نفر شرکای سهامی و یک یا چند نفر شریک ضامن تشکیل می شود.

انحلال شرکت مختلط غیرسهامی

شرکت مختلط غیرسهامی، در موارد ذیل منحل می شود:

• وقتی که شرکت به مقصودی که برای انجام دادن آن تشکیل شده برسد و یا انجام دادن آن مقصود غیرممکن شود 
• وقتی که شرکت برای مدت معین تشکیل شده و مئن منقضی شده باشد
• هر گاه شرکت ورشکست شود
• در صورت تراضی تمام شرکا
• در صورت انتقای تعدد شرکا

علاوه بر این، انحلال شرکت مختلط در موارد دیگری نیز صورت می گیرد. این موارد همانهاست که در مورد شرکت تضامنی معتبر است:

1. صورتی که یکی از شرکا به دلایلی انحلال شرکت را از دادگاه تقاضا کند و دادگاه آن دلایل را موجه دانسته، حکم به انحلال بدهد
2. در صورت فسخ یکی از شرکا تحت شرایط ماده 137 قانون تجارت، حتی اگر شریک فسخ کننده شریک با مسئولیت محدود باشد
3. در صورت فوت یا محجوریت یکی از شرکای ضامن، به شرط تحقق شرایط مندرج در مواد 139 و 140 قانون تجارت

چند نکته:
1- اگر دارایی شرکت برای تادیه قروضش کافی نباشد، طلبکاران شرکت حق دارند بقیه طلب خود را از دارایی شخصی تمام یا هر یک از شرکای ضامن وصول کنند. در چنین فرضی، طلبکاران شرکت و طلبکاران شخصی شرکای ضامن وصول کنند. در چنین فرضی، طلبکاران شرکت و طلبکاران شخصی شرکای ضامن، متساوی الحقوق خواهند بود (ماده 157 ق. ت). اگر شرکای ضامن، بیش از یک نفر باشند، مسئولیت آن ها در مقابل طلبکاران و روابط آن ها با یکدیگر ، تابع مقررات شرکت های تضامنی است.

2- در صورت ورشکستگی شرکت مختلط غیرسهامی ، دارایی شرکت بین طلبکاران خود شرکت تقسیم می شود و طلبکاران شخصی شرکا در آن حقی ندارند. ماده 156 قانون تجارت که این نکته را بیان می کند در پایان اضافه می کند: "سهم الشرکه شرکای با مسئولیت محدود نیز جزو دارایی شرکت محسوب است". قید عبارت اخیر از این نظر ضروری است که اگر شرکت ورشکسته شده باشد، طلبکاران شخصی شریک با مسئولیت محدود، حق توقیف و وصول سهم الشرکه شریک در شرکت را ندارند، حتی اگر برای مثال به سبب ورشکستگی شریک با مسئولیت محدود، او قادر به پرداخت طلب طلبکاران شخصی خود نباشد. این ماده یکی دیگر از دلایل انتقال قطعی آورده های شرکا به شرکت حین تشکیل آن است.
لازم به ذکر است، در شرکت مختلط غیرسهامی، ورشکستگی یکی از شرکای با مسئولیت محدود موجب انحلال شرکت نمی شود.

انحلال شرکت مختلط سهامی

به موجب ماده 181 قانون تجارت، شرکت مختلط سهامی در موارد ذیل منحل می شود:
- در مورد بندهای 1، 2، 3 ماده 93 قانون تجارت؛
- بر حسب تصمیم مجمع عمومی در صورتی که در اساسنامه این حق برای مجمع مذکور تصریح شده باشد؛
- بر حسب تصمیم مجمع عمومی و رضایت شرکای ضامن؛
- در صورت فوت یا محجوریت یکی از شرکای ضامن مشروط بر اینکه انحلال شرکت در این مورد در اساسنامه تصریح شده باشد.

طبق ماده 182 قانون تجارت، هر گاه در اساسنامه برای مجمع عمومی حق تصمیم به انحلال معین نشده و بین مجمع عمومی و شرکای ضامن، راجع به انحلال موافقت حاصل نشود و دادگاه طرفداران انحلال را موجع ببیند حکم به انحلال خواهد داد. همین حکم در موردی نیز جاری است که یکی از شرکای ضامن به دلایلی انحلال شرکت را از دادگاه تقاضا نموده و دادگاه آن دلایل را موجه ببیند.

در صورت نیاز به مشاوره با ما تماس حاصل فرمایید. 42143-021