در فرهنگ لغت فارسی، طرح به معنای نقشه، نقاشی، صورت ، پیکر آمده است . کلمه صنعتی نیز در لغت فارسی به معنای منسوب به صنعت و تمور صنعتی و مربوط به ساخت یا فابریک استعمال شده است.
طرح صنعتی به معنای ویژگی های مربوط به شکل، ساختار، نقش و تزیینات به کار رفته در یک کالا به واسطه یک فرایند صنعتی است. به نحوی که در کالای نهایی و خاتمه یافته ( کالایی که مراحل ساختش به اتمام رسیده است ) ایجاد چشم نوازی و جذابیت نماید.
به موجب ماده 20 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری ایران مصوب 1386 ، هرگونه ترکیب خطوط یا رنگ ها و هر گونه شکل سه بعدی با خطوط، رنگ ها و یا بدون آن، به گونه ای که ترکیب یا شکل یک فرآورده صنعتی یا محصولی از صنایع دستی را تغییر دهد طرح صنعتی است. در یک طرح صنعتی تنها دسترسی به یک نتیجه فنی بدون تغییر ظاهری مشمول حمایت از این قانون نمی باشد.
برای ثبت طرح ها در قوانین و مقررات کشورها، شرایطی تعیین شده است که با توجه به نظام هایی که کشورها برای ثبت طرح های صنعتی انتخاب کرده اند، این شرایط می تواند متفاوت باشد. برخی ازمهم ترین شرایط مربوط به ثبت طرح صنعتی در ایران عبارتست از :
1- جدید بودن                 2- اصالت داشتن
3- داشتن گام ابتکاری       4- کاربرد صنعتی
با توجه به قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386 و آیین نامه اجرایی آن ، برخی از طرح های صنعتی قابل حمایت نیستند . این موارد به قرار ذیل است :
1- طرح های صنعتی که اصیل یا جدید نباشند.
2- طرح هایی که تنها در نتیجه عملکرد فنی محصول ایجاد می شوند.
3- طرح های حاوی نمادها و نشانه های رسمی کشور
4- طرح های مخالف نظم عمومی و اخلاق حسنه

• طرح های مخالف نظم عمومی و اخلاق حسنه :

در قانون ایران از نظم عمومی و اخلاق حسنه تعریفی ارائه نشده است. حقوقدانان از نهادهای فوق تعریف کرده اند. از نگاه برخی از حقوقدانان قواعد مربوط  به نظم عمومی پایه های حکومت و تمدن و اخلاق هر جامعه است و اشخاص نمی توانند با تراضی و ضمن قراردادهای خصوصی به این نظم تجاوز کنند و منافع خویش را بر مصلحت عموم حاکم سازند. مرجع تشخیص این فرآیند در هر دعوی با دادگاه است که باید از اجرای پیمان های برخلاف نظم عمومی خودداری کند.
در تعریف اخلاق حسنه نیز گفته شده است : اخلاق حسنه نیز چهره خاصی از نظم عمومی است، بخشی از اخلاق که هنوز در قوانین نفوذ نکرده و تقاضای اجراء آن تنها وجدان اجتماعی است.
یا قواعدی است که در زمان و مکان معین، توسط اکثریت یک اجتماع، رعایت آن لازم شمرده می شود یا عمل به آن ها نیکو تلقی می شود و فاقد ضمانت اجراء می باشد.
روشن است که آنچه با اخلاق حسنه منافات دارد با نظم عمومی نیز مخالف است لیکن احتمال دارد قراردادی که با نظم عمومی در تعارض است از نظر اخلاقی ناپسند نیاید.
با توجه به قسمت اخیر ماده 21 قانون مصوب 1386 که ناظر بر بند ( و ) ماده 4 قانون یاد شده است ، طرح های که بهره برداری از آن ها خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی و اخلاق حسنه باشد قابل حمایت و ثبت نمی باشند.
بند ( 1 ) ماده 43 قانون طرح های ثبت شده انگلیس ثبت هرگونه طرح مخالف نظم عمومی را منع می کند و ماده 4 آیین نامه طرح های صنعتی انگلیس نیز هر نوع تقلید از چهره شاد و خانواده وی را ممنوع و منوط به اخذ اجازه کرده است.
بند 2 ماده 123 قانون حق مولف مصر نیز طرح های حاوی علائم مذهبی، نشان پرچم و از این قبیل را غیرقابل ثبت معرفی کرده است.
در دانمارک بر اساس بند ( 2 ) ماده 4 قانون طرح های صنعتی ، طرح های اقتباس شده از علائم ممنوعه مانند علامت سازمان ملل متحد هر گونه علائم شناخته شده که متعلق به شخص خاصی باشد؛ مثل علائم اعطاء شده به سربازان جنگ و یا هر چیز که ممکن است نام تجاری یا چهره شخصی باشد را مگر اینکه صاحب علامت یا چره مدت ها قبل مرده باشد غیرقابل ثبت معرفی شده است.
در حقوق فرانسه نیز در صورتی که طرح یا مدل به حقی که قبلاَ برای طرح یا مدل دیگری به وجود آمده تجاوز کند و یا به حق مولف شخص ثالی صدمه وارد کند یا طرح یا مدل قبلاَ به عنوان یک علامت مشخصه مورد حمایت قرار گرفته است نیز از ثبت آن طرح خودداری می شود.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره تخصصی با ما تماس حاصل فرمایید.
ثبت شرکت فکر برتر آماده ی پاسخگویی به کلیه ی سوالات شما در زمینه های حقوقی و ثبتی نظیر ثبت طرح صنعتی و ثبت برند می باشد.