هر شرکت تجاری و صنعتی تلاش می کند کالا و یا خدمات خود را در داخل و خارج از کشور، به مشتریان بشناساند. کارکرد شناساندن برای کالاها و یا خدمات ، از طریق علامت تجاری و یا اصطلاحاَ برند صورت می گیرد. علامت به معنای نشان است و نشان عبارت است از آنچه که سبب شناختن کسی یا چیزی شود.
به عبارتی دیگر ، علامت تجاری موجب متمایز شدن کالاهای ارائه شده و خدمات یک شرکت از کالا و خدمات شرکت های دیگر می شود. بدین ترتیب مصرف کننده این فرصت را دارد که از بین انواع متنوع کالاهای رقیب نوع دلخواه را انتخاب کرده و یک محصول را از محصول دیگر متمایز سازد.

علامت تجاری، تنها ابزار اقتصادی و حقوقی است که می تواند هم در سطح داخلی و هم در سطح جهانی، رسالت شناساندن کالا و خدمات را بر عهده گیرد.
کلیه کسانی که در ایران دارای موسسات تجاری یا صنعتی هستند اعم از اتباع داخله یا خارجه می توانند در ایران علامت تجاری اختیار نموده و آن را به ثبت برسانند. برای اقدام به ثبت برند در ابتدای امر باید با واژگان ثبت علامت تجاری و برند آشنا باشید.
در این مقاله به بررسی این مسئله مهم پرداخته و واژگان لازم را توضیح می دهیم.
• ثبت اختیاری برند
ثبت علامت تجاری و یا حتی اصولاَ داشتن علامت تجاری، الزامی نیست . یعنی افراد مختارند که برای کالا یا محصولی، علامتی اختیار کنند یا آن را بدون علامت خاصی ، عرضه نمایند و اگر علامتی را برای کالا یا محصولی انتخاب کردند، ملزم به ثبت آن نیستند و می توانند آن را بدون ثبت ، مورد استفاده قرار دهند. قانون ثبت علائم و اختراعات در این مورد می گوید " داشتن علامت تجاری اختیاری است، مگر در مواردی که دولت آن را الزامی قرار دهد ".
• ثبت الزامی برند
به موجب ماده 5 تصویبنامه مورخ سوم اردیبهشت 1328 مواردی که دولت ثبت آن ها را اجباری دانسته است به شرح ذیل است :
1. داروهای اختصاصی ( سپسیالتیه ) مورد استعمال طبی یا بیطاری که با نسخه پزشک یا بدون آن مصرف می شود.
2. مواد غذایی که در لفاف و یا ظروف و به اسم مشخصی باشد مانند کنسرو و مواد غذایی ، آردهای مخصوص، چای های مختلف ، شکلات ، آب نبات، پنیر، شیر، مربا، ترشی، کره و روغن های مختلف و غیره
3. آب های معدنی یا گازدار، شربت آب های میوه ... که در تحت اسم و ظرف مشخصی به معرض فروش گذارده می شود.
4. لوازم آرایش و وجاهت که برای استعمال مستقیم بر روی بدن انسان به کار می رود مانند صابون ، خمیر ، پودر ، محلول عطریات ، ادکلن و پماد
تمام اجناس دارویی و طبی و مواد غذایی مذکور در این آیین نامه، اعم از آن که در داخل ایران ساخته و یا در خارج ساخته و وارد کشور شود و در بازار تحت اسم مشخصی که بر روی برچسب آن زده می شود به معرض فروش قرار گیرد باید دارای علامت صنعتی یا تجارتی ثبت شده بود و در روی برچسب نکات زیر تصریح شود:
الف- اسم تجارتی و نشانی سازنده ی جنس با قید کشور مبدا
ب- شماره ثبت علامت در ایران
بر اساس ماده ی 2 این آیین نامه، علامت و مشخصات بالا باید قبل از به معرض فروش قرار دادن جنس روی اجناسی که از خارجه وارد شده قید گردد.
برچسب مقرره در ماده ی 1 باید طوری الصاق شود که نتوان آن را از روی لفاف یا ظرفی که در آن جنس به معرض فروش گذاشته می شود به سهولت برداشت و تنظیم آن باید به طریقی باشد که نام کشور مبدا و نام و نشانی سازنده علامت و شماره ثبت و از زمانی که وزارت بهداری اعلام کند شماره و تاریخ اجازه ی فروش در ایران خوانا باشد.
تمام این نوشتجات که بر روی برچسب الصاق شده به اجناس خارجه ممکن است به زبان بیگانه باشد استعمال زبان فارسی نیز اختیاری خواهد بود.
• حق استفاده انحصاری از برند
همان طور که در بالا گفته شد، ثبت علامت تجاری در ایران اختیاری است مگر در مواردی که دولت آن را الزامی قرار دهد ولی ماده 2 اضافه می کند : " حق استعمال انحصاری علامت تجاری فقط برای کسی شناخته خواهد شد که علامت خود را به ثبت رسانیده باشد ".
علامت تجاری در صورتی که برابر ماده 2 قانون ثبت علایم و اختراعات به ثبت رسیده باشد انحصاری است یعنی مخصوص کسی است که آن را به ثبت رسانیده و تجار دیگر حق استفاده از آن را نخواهند داشت.
• تمایز بخشی علامت تجاری
با توجه به آنچه گفته شد، بارزترین خصیصه علائم تجاری صنعتی یا خدماتی، قدرت تمایزبخشی آن است . به این معنا که هر علامت تجاری باید بتواند کالا یا خدمات اشخاص حقیقی و یا حقوقی را از هم متمایز سازد. لذا از مهم ترین خصایص علائم تجاری عبارتند از :
الف- تمایز بخشی
ب- معرفی ماهیت و کیفیت کالا یا خدمات
علائم تجاری باید حتماَ ویژگی " تازگی " و " جدیدبودن " را به همراه داشته باشند. در واقع، علائمی قابل ثبت می باشند که دارای خلاقیت و ابتکار بوده و با سایر برندها وجه تمایز داشته باشد.
• علائم تجاری ( برندهای ) قابل ثبت
در ماده اول قانون ثبت علائم و اختراعات، علامت تجاری چنین تعریف شده است :
" علامت تجاری عبارت از هر قسم علامتی است اعم از نقش، تصویر، رقم ، حرف ، مهر، لفاف و غیر آن که برای امتیاز و تشخیص محصول صنعتی تجاری یا فلاحتی، اختیار می شود. ممکن است یک علامت تجاری برای تشخیص و امتیاز محصول جماعتی از زارعین یا ارباب صنعتی یا تجار یا محصول یک شهر یا یک ناحیه از مملکت ، اختیار شود ".
همان طور که ملاحظه می شود، نوع علامت جنبه حصری ندارد، بلکه با توجه به ابتکار افراد برای شناسایی محصولات واحدهای تولیدی، صنعتی یا خدماتی مانند حمل و نقل زمینی، هوایی یا دریایی به صورت کلمه ، حرف یا حروف ، عدد، ترسیمات ، عکس ، شکل ، رنگ ، تصویر ، برچسب یا ترکیب آن ها می باشد.
• علائم تجاری ( برندهای ) غیرقابل ثبت
علائمی که ثبت آن ها ممکن نیست ، دو گروه می باشند. برخی از آن ها به دلیل فقدان " صفت مشخصه " و " وجه تمایز " و گروهی به جهت مغایرت با " حفظ منافع عمومی " شرایط لازم را برای ثبت شدن ندارند.
الف) غیرقابل ثبت به دلیل فقدان ویژگی تمایز بخش :
یک علامت تجاری باید دارای ویژگی تمایز بخش باشد در غیر این صورت کمکی به مشتری در شناخت و انتخاب کالای مورد نظرش نمی کند. در واقع، برای اینکه یک علامت بتواند نقش خود را به خوبی ایفاء کند، باید قابلیت تفکیک موضوعاتی را که علامت بر آن ها قرار دارد ، در مقایسه با آن هایی که توسط رقبا ارائه می شود داشته باشد.
علائمی که به دلیل فقدان ویژگی تمایز بخشی قابل ثبت نمی باشند عبارتند از :
* واژه های عمومی یا غیراختصاصی :
واژه های عمومی به واژگان یا عباراتی گفته می شود که برای نامیدن یک دسته از کالاها یا خدمات به کار می روند و لذا از آن ها نمی توان به عنوان علائم تجاری استفاده کرد. به عنوان مثال ساعت به هر وسیله ای گفته می شود که زمان سنجی را انجام می دهد. این نوع کلمات جنبه عمومی داشته و مختص به نوع مخصوصی از کالا نمی باشد.
مثلاَ کلمات قهوه ، شکر ، مبل ، تلویزیون یا قند را نمی توان به عنوان علامت تجاری ثبت کرد.
* واژه های توصیفی :
هنگامی خصوصیت علامت توصیفی است که به ترکیبات یا ویژگی های اساسی یک کالا یا خدمت اشاره کند. مانند ترش یا شیرین
ب) غیرقابل ثبت به دلیل حفظ منافع عمومی
در قوانین کشورها ثبت برخی علائم با منافع عمومی منافات دارد. این امر یا از جهت تعارض با اخلاق حسنه و نظم عمومی بوده و یا از لحاظ اختصاص برخی از نشان ها به موسسات عمومی و سازمان های بین المللی می باشد. ذیلاَ به بررسی بیشتر این مطلب می پردازیم .
* علائم تجاری مخالف با نظم عمومی و یا اخلاق حسنه :
علائمی که با قوانین آمره و ناهیه و مصالح عمومی کشور و نظم عمومی معارض باشند، شایسته ثبت نخواهند بود.
نظم عمومی را در قوانین داخلی تعریف نکرده اند ، ولی می توان گفت " هر عملی که مستلزم نقض غرض قانونگذاری و مصالح اداره کشور باشد، با نظم عمومی منافات دارد " .
در مجموع کلماتی که باعث لکه دار شدن عفت عمومی می شود و یا کلماتی که مردم را به شورش یا عصیان دعوت می کند نمی توان به عنوان علامت انتخاب نمود. در حقیقت ، می توان گفت هر علامتی که مخالف قانون باشد یا باعث فریب خریدار شود مخالف نظم عمومی است و به این ترتیب از ثبت علائمی که مشتری را نسبت به نوع جنس گمراه می کند جلوگیری خواهد شد . مثلاَ اگر کسی دارویی به بازار عرضه کند که دارای علامتی باشد که تصور شود دارای ویتامین است ولی اصولاَ داروی مزبور فاقد ویتامین باشد ثبت چنین علامتی ممنوع تلقی می شود.
* غیرقابل ثبت بودن علائم رسمی کشورها، موسسات عمومی و سازمان های بین المللی :
هر کشور پرچم ملی، نشان ها ، علائم و نام موسسات رسمی خود را به عنوان مبین هویت خویش حمایت می کند. این نشان ها مربوط به ملت و کشور است و قابل تملک خصوصی نمی باشند. حتی پرچم سایر ملل را نیز نمی توان به عنوان علامت تجاری مورد استفاده قرار داد. وزارت امور خارجه نمونه هایی از پرچم کشورهای مختلف را به اداره ثبت می فرستد تا از ثبت علایمی که مانند آن ها باشد خودداری شود. مدال ها و نشان ها نیز چون در موارد مخصوصی در مقابل خدمات برجسته به اشخاص داده می شود هر کس نمی تواند آن ها را مورد استفاده قرار دهد.
ثبت علائم مزبور علاوه بر اینکه مردم را از حیث دلالت بر منشاء کالایی که علائم برای آن ها به کار می رود، گمراه خواهد کرد، حق مسلم یک کشور را نیز در کنترل علائم متمایز کننده حاکمیتی نقض می کند.
ماده 32 قانون جدید ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری مصوب 1386 مواردی را که علائم غیرقابل ثبت می باشند را به شرح ذیل عنوان نموده است :
الف) نتواند کالاها یا خدمات یک موسسه را از کالاها و خدمات موسسه ی دیگر متمایز سازد.
ب) خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی یا اخلاق حسنه باشد. (علائمی که به عنوان علامت تجارتی به کار می رود یا یکی از اجزای علامت تجارتی را تشکیل می دهد،به هیچ وقت نمی تواند بر خلاف ضوابط اسلامی باشد).
ج) مراکز تجاری یا عمومی را به ویژه در مورد مبدا جغرافیایی کالاها یا خدمات یا خصوصیات آن ها گمراه کند.
د) عین یا تقلید نشان نظامی ، پرچم ، یا سایر نشان های مملکتی یا نام یا نام اختصاری یا حروف اول یک نام یا نشان رسمی متعلق به کشور ،سازمان های بین الدولی یا سازمان هایی که تحت کنوانسیون های بین المللی تاسیس شده اند بوده یا موارد مذکور یکی از اجزای آن علامت باشد ،مگر آن که توسط مقام صلاحیتدار کشور مربوط یا سازمان ذی ربط اجازه ی استفاده از آن صادر شود.
ه- عین یا به طرز گمراه کننده ای شبیه یا ترجمه ی یک علامت یا نام تجاری باشد که برای همان کالاها یا خدمات مشابه متعلق به موسسه ی دیگری در ایران معروف است.
و- عین یا شبیه آن قبلا برای خدمات غیر مشابه ثبت و معروف شده باشد مشروط بر آن که عرفاَ میان استفاده از علامت و مالک علاکت معروف ارتباط وجود داشته و ثبت آن به منافع مالک قبلی لطمه وارد سازد.
ز- عین علامتی باشد که قبلاَ به نام مالک دیگری ثبت شده و یا تاریخ تقاضای ثبت آن مقدم یا دارای حق تقدم برای همان کالا و خدمات و یا برای کالا و خدماتی است که به لحاظ ارتباط و شباهت موجب فریب و گمراهی شود.
• لوگو
لوگو یک نماد تصویری است که می تواند معرف یک سایت یا وبلاگ، شرکت، محصول و ... باشد . مانند انیمیشن میمون که برای معرفی محصولات چی توز به کار رفته می شود.
لوگوها معمولاَ به گونه ای طراحی می شوند که در عین سادگی حاوی بیشترین اطلاعات و نشانه های تصویری ( معمولاَ با هدف تبلیغاتی ) هستند و بدین ترتیب عامل شناسایی آن محصول در بازار و به نوعی عامل جذب مشتریان می شوند . در بسیاری از موارد تصویر یک لوگو اولین چیزی است که با شنیدن یک نام به ذهنتان می رسد . به عنوان مثال کوکاکولا، نایک ، اپل و غیره
• علائم تجاری تصدیقی ( تاییدکننده یا تضمینی )
علائم تجاری تصدیقی یا تاییدکننده علائمی هستند که در جهت تایید کیفیت ، منبع ، منشاء و اصالت کالا یا خدمات به کار می رود. این علامت تصدیق و تایید می کند که کالا و خدمات مورد نظر موازین کیفی خاصی را حائزند.
علائم تاییدکننده در فرهنگ حقوقی بلاک اینگونه تعریف شده است : " علامت تجاری یا علامت خدماتی علامتی است که به منظور نشان دادن اینکه کالا یا خدمت دارای برخی استانداردهای کیفیت یا نشات گرفتن آن ها از مبدا خاصی است به کار برده می شود ".
معمولاَ وقتی علامت تاییدکننده بر روی کالاها به کار می رود، مصرف کنندگان با اطمینان بیشتری به خرید کالاها یا خدمات می پردازند. انواع ISO ها از علائم تاییدکننده می باشند.
• علائم خدمات
می توان برای خدمتی که به وسیله یک موسسه یا بنگاه یا شخص اعم از حقیقی یا حقوقی انجام می گیرد ، علامتی انتخاب کرد و بدین وسیله آن را از خدماتی که به وسیله دیگران ارائه می شود متمایز و مشخص ساخت. لذا انتخاب علامت، برای خدمات ممکن می باشد و می توان برای خدماتی که به وسیله اشخاص یا موسسات ارائه می شود اعم از اینکه انتفاعی بوده و در قلمرو تجارت قرار داشته باشند، مانند خدمات آموزشی یا تعلیمات هنری یا فنی یا مربوط به بازاریابی ، حمل و نقل و غیره ، یا غیرانتفاعی باشند. مانند موسسات خیریه یا انجمن های ادبی و غیره ، علامتی انتخاب و به ثبت آن اقدام نمود.
• مرجع ثبت برند
مرجع ثبت علائم تجاری و اختراعات ، " اداره کل مالکیت صنعتی " است . ثبت کلیه علائم مزبور و اختراعات فقط در همین اداره به عمل می آید.
• اظهارنامه ثبت علامت تجاری
برای ثبت علامت تجاری باید اظهارنامه ای به زبان فارسی تنظیم شود و دارای تاریخ و امضاء باشد و نکات ذیل در آن درج گردد.
1- مشخصات و اقامتگاه و تابعیت صاحب علامت و قید اینکه مرکز اصلی موسسه تجاری در کجا قرار دارد.
2- در صورتی که اظهارنامه به وسیله وکیل تنظیم شده باشد مشخصات و اقامتگاه وکیل باید قید گردد.
3- رشته تجارت مشخص گردد که مثلاَ تجارت فرش است یا لوازم ماشین یا مواد غذایی و غیره .
4- شرح نوع کالا یا محصولاتی که علامت برای تشخیص آن انتخاب گردیده است با تعیین نوع طبقات .
• طبقه بندی علائم تجاری و برند
هنگامی که قصد ثبت برند دارید می بایست با در نظر گرفتن طبقه بندی علائم تجاری نسبت به ثبت آن اقدام نمایید.
در مورد طبقه بندی بین المللی اختراعات ، موافقت نامه استراسبورگ 1971 (Strasbourg Agreement) و راجع به طبقه بندی بین المللی طرح صنعتی " موافقت نامه لوکارنو 1968 " (locarno) و طبقه بندی بین المللی خدمات و کالا برای ثبت علائم در ایران مورد پذیرش قرار گرفته است .
در آئین نامه ذیربط جهت کلیه ی اجناس، طبقاتی قائل و آن را به 36 قسمت نموده اند که طبقات 1 الی 34 مربوط به کالاها و محصولات و طبقات 35 الی 45 مربوط به خدمات است. مثلاَ طبقه 29 مربوط به روغن ها و چربی های خوراکی و طبقه 23 مربوط به انواع نخ و طبقه ی 24 انواع پارچه است. بنابراین متقاضی باید معلوم کند جنس مورد تقاضای او با کدام یک از طبقاتی که در آئین نامه ی ذکر شده مطابقت دارد .
• تعدد اختیار علامت تجاری
انتخاب و ثبت علامت تجاری محدودیتی ندارد. هر شخصی می تواند ده ها علامت تجاری را به نام خود ثبت کند. لیکن اصولاَ هیچ کس نمی تواند بیش از یک نام تجاری برای خود اختیار کند.
• انتقال حقوق برند
صاحب علامت تجاری می تواند حقوق خود را به طور موقت یا دائمی به شخص یا اشخاص دیگر منتقل کند ( قرارداد فروش یا اجازه بهره برداری ) در هر حالت، الزامی به انتقال شرکت ، کالاها و یا کارخانه به منتقل الیه وجود ندارد.
• دسیسه و تقلب در تجارت
دسیسه به معنای مکر ، حیله و توطئه و تقلب به معنای نادرستی و دغلکاری است. دسیسه و تقلب در کسب و تجارت عبارت است از اعمال متقلبانه اسباب چینی هایی که موجب گمراهی خریداران گشته و اسباب انحراف مشتریان را از اجناس و محصولاتی معین فراهم آورد و نظر آن ها را به ناروا به اجناس و محصولات دیگری جلب نماید. این اعمال توام با سوء نیت و مزور، در حقوق تجارت ، " رقابت مکارانه " نامیده شده است. تقلید اسم تجاری، تقلید و جعل علامت تجاری، قلمداد کردن جنسی به جای جنس دیگر، اسباب چینی برای لطمه زدن به شهرت و معروفیت تجاری دیگران و غیره، در زمره و ردیف این اعمال قرار دارند. دسیسه و تقلب در کسب و تجارت ، دامنه ای وسیع تر از رقابت مکارانه دارد.
• ثبت برند بین المللی
دغدغه بسیاری از تجار و بازرگانان عزیز کشورمان که به کار صادرات و واردات کالا مشغولند ، ثبت برند در کشورهای دیگر نیز می باشد تا از سوء استفاده و تقلید از علامت تجاری جلوگیری گردد.
جهت سهولت در ثبت برند مادرید بین المللی، 86 کشور عضو کنوانسیون پاریس با هم متحد شده اند و تحت عنوان سیستم مادرید، یک دستورالعمل بین المللی برای ثبت برند به تصویب رسانده اند.
برای ثبت بین المللی، ابتدا باید علامت تجاری را در کشور خود به ثبت برسانید. سپس می توانید از طریق دفاتر مالکیت صنعتی کشورهای عضو مادرید، درخواست ثبت بین المللی نمایید.
قانون الحاق دولت ایران به اتحادیه پاریس برای حمایت مالکیت صنعتی برای کسانی که موسسات آن ها در خارج از ایران واقع است و عضو اتحادیه مزبور می باشند مزایایی قائل شده است که به طور اختصار ذیلاَ شرح داده می شود :
1- اعضای اتحادیه در سایر کشورهای عضو اتحادیه از لحاظ حقوق مالکیت صنعتی از همان مزایایی استفاده می کنند که اتباع آن کشور دارا می باشند به شرط آنکه شرایط و تشریفاتی را که برای اتباع کشور در نظر گرفته شده است رعایت نمایند.
2- عضو اتحادیه که در کشور خود علامتی را به ثبت رسانیده است می تواند حمایت علامت خود را در کشورهای دیگر عضو اتحادیه تحصیل نماید مگر آنکه علامت مزبور به حقوق مکتسبه اشخاص لطمه وارد سازد.
3- عضو اتحادیه که در کشور خود تقاضای ثبت علامتی را نموده است در سایر کشورهای عضو اتحادیه در مدت 6 ماه پس از تقاضای ثبت برای تقاضای ثبت همان علامت حق تقدم دارد.
4- علامات مشهور در کلیه کشورهای عضو اتحادیه مورد حمایت قرار می گیرند.
5- اعضای اتحادیه از ثبت علاماتی که مشابه نشان ها و درفش ها و مهرها و سایر علامات رسمی اعضای اتحادیه باشند و علامات مزبور به دفتر بین المللی اتحادیه اعلام شده باشد خودداری خواهند نمود.
6- نسبت به حق انتقال علامت و همچنین اجازه استفاده از علامت و استفاده چند شخص از علامت تسهیلاتی در نظر گرفته شده است.
7- در نمایشگاه ها علامت مورد حمایت قرار می گیرند.
8- کیفیت محصولی که علامت کارخانه یا تجارتخانه باید روی آن گذارده شود نمی تواند در هیچ مورد مانع ثبت علامت مزبور شود.
9- مقرراتی برای ضبط و توقیف محصولات تقلیدی در نظر گرفته شده است.
10- ممالک عضو اتحادیه مکلف شده اند حمایت واقعی اتباع اتحادیه را در مقابل رقابت نامشروع تامین کنند.
• اعتراض قبل از ثبت
اعتراض قبل از ثبت علامت باید در ظرف 30 روز از تاریخ انتشار آگهی مربوط به تقاضای ثبت علامت به عمل آید. معترض باید علاوه بر ذکر اسم و شغل و اقامتگاه خود در تهران کلیه دلایل و مدارک خود را نیز توضیح داده و ضمیمه کند. اداره ثبت موظف است در ظرف ده روز از تاریخ وصول اعتراض نامه مراتب را به درخواست کننده ثبت ابلاغ کند.
چنانچه درخواست کننده ثبت بعد از دریافت ابلاغ اداره ثبت به اعتراض تمکین کند درخواست او مسترد می شود و چنانچه تا شصت روز از تاریخ ابلاغ اعتراض نامه تمکین نکند معترض باید به دادگاه شهرستان تهران مراجعه کند تا به دعوی طبق اصول مربوط به دعاوی تجاری رسیدگی به عمل آید و اداره ثبت منتظر خواهد شد تا بعد از اعلام حکم قطعی طبق مفاد حکم رفتار کند. چنانچه معترض در ظرف 60 روز از تاریخ ابلاغ اعتراض نامه به متقاضی ثبت اعتراض خود را تعقیب ننماید علامت تقاضا شده به نام درخواست کننده آن به ثبت خواهد رسید.
• اعتراض بعد از ثبت علامت
چون ممکن است اشخاص ذینفع متوجه آگهی تقاضای ثبت نشوند یا آنکه بعد از ثبت علامت طریقه استعمال آن طوری باشد که مصرف کنندگان عادی را به اشتباه اندازد طبق ماده 22 قانون ثبت علائم تجاری و اختراعات اشخاص ذینفع می توانند در ظرف سه سال بعد از تاریخ ثبت علامت نسبت به آن اعتراض کنند. معترض باید مستقیماَ دادخواست به دادگاه شهرستان بدهد و دادگاه پس از رسیدگی حکم به ابطال ثبت علامت مورد اعتراض یا حکم به رد اعتراض خواهد داد.
• اعتراض به رد تقاضای ثبت از طرف اداره ثبت
اداره ثبت قبل از قبولی تقاضای ثبت موظف است رسیدگی کند که آیا تقاضای ثبت مطابق اصول پیش بینی شده در قانون تنظیم شده و جزء علائم ممنوعه نیست و همچنین شباهتی با علامات ثبت شده قبلی ندارد و چنانچه تشخیص دهد که علامتی واجد شرایط لازم برای ثبت نیست اختیار دارد تقاضای ثبت علامت را رد کند. برای حفظ حقوق اشخاص در مقابل تصمیمات اداره ثبت قسمت آخر ماده 7 قانون ثبت علائم مقرر می دارد : " در صورتی که تقاضای ثبت رد شود علل باید صریحاَ ذکر گردد. تقاضاکننده می تواند از تصمیم رد تا ده روز از تاریخ ابلاغ آن به رئیس محکمه اول ابتدایی تهران شکایت کند. حکم محکمه قابل استیناف و تمییز خواهد بود ".
• انتقال و اجازه استفاده
صاحب علامت تجاری می تواند آن را به دیگری منتقل کند یا بدون انتقال، اجازه استفاده از آن را به دیگری بدهد. قانون ثبت علامت تجاری و اختراعات در این مورد می گوید ، " علامت تجاری قابل نقل و انتقال است. ولی انتقال آن در مقابل اشخاص ثالث، وقتی معتبر است که موافق مقررات این قانون، به ثبت رسیده باشد ".
علامت تجاری پس از فوت صاحب آن قهراَ ، به ورثه او منتقل می شود. در هر حال، لازم است که به موجب اظهارنامه ، نام صاحب جدید آن، جهت ثبت ، به اداره کل مالکیت صنعتی اعلام گردد.
در مواردی که صاحب علامت یا قائم مقام قانونی او، استفاده از آن را به دیگری اجازه دهد. این اجازه در صورتی معتبر خواهد بود که اجازه نامه مربوط به آن، در ایران به ثبت رسیده باشد. در مواردی که اجازه استفاده از علامت تجاری، به امضای صاحب علامت و استفاده کننده رسیده باشد، ثبت اجازه نامه مزبور، با تقاضای کتبی صاحب علامت یا نماینده مجاز او یا تقاضای کتبی استفاده کننده ، صورت خواهد گرفت.
• گواهی تایید ثبت علامت تجاری
پس از آنکه علامت تجاری به ثبت رسید گواهی ثبت با الصاق یک نمونه کامل آن به صاحب علامت داده می شود . گواهی تایید ثبت علامت تجاری شامل نکات ذیل خواهد بود :
1- تاریخ وصول اظهارنامه و شماره ثبت آن در دفتر ثبت اظهارنامه
2- تاریخ ثبت علامت و شماره ثبت آن
3- اسم و شغل و تابعیت و اقامتگاه صاحب علامت
4- نوع مال اتجاره و یا محصول و یا طبقات علامت مزبور
5- در صورتی که علامت قبلاَ در کشورهای خارج ثبت شده باشد تاریخ و شماره و محل ثبت آن .
6- تاریخ صدور تصدیق
7- مدت اعتبار علامت
8- امضاء رئیس شعبه ثبت علامت تجاری و مدیر کل اسناد و املاک
• مدت اعتبار علامت تجاری و تجدید ثبت آن
علامات تجاری که به ثبت می رسند تا مدت ده سال از تاریخ تنظیم اظهارنامه ، اعتبار ثبت دارند. با تقاضای مجدد صاحب علامت در پایان مدت، مجدداَ برای ده سال دیگر به حالت انحصاری باقی می مانند. ( در صورت عدم درخواست تمدید ثبت ظرف مهلت یاد شده، امکان درخواست آن ظرف مهلت 6 ماه پس از پایان اعتبار ثبت علامت ، با پرداخت جریمه تاخیر به میزان نصف هزینه ثبت علامت وجود دارد ، والا ثبت علامت از درجه اعتبار ساقط خواهد شد . )
تقاضای تجدید ثبت علامت، باید در دو نسخه تنظیم و به امضای صاحب علامت یا قائم مقام یا نماینده قانونی او برسد و نمونه علامت در روی آن الصاق شود.
از انتخابتان متشکریم.
خوانندگان عزیز ، می توانند سوالات خود را از طرق ذیل با ما در میان بگذارند :
• شماره تماس:42143-021
• سامانه ی پیامکی: 100042143
• تماس با مشاوران ارشد از طریق شماره های مندرج در سامانه