در دنیای پر پیچ و تاب تجاری امروز، افراد برای کسب موفقیت بیشتر در بازار رقابت می توانند اقدام به ثبت شرکت نمایند. ورود به دنیای تجارت و ثبت شرکت به مثابه یک تولد است. بنابراین ، دور از انتظار نیست که آغاز تجارت همراه با پرسش هایی باشد. در این مقاله به پاسخ برخی از این پرسش ها می پردازیم.

علاقه مندان جهت کسب اطلاعات بیشتر در این رابطه ، می توانند با کارشناسان ما در فکر برتر تماس حاصل فرمایند و یا به مقالات ذیل مراجعه نمایند :
- موضوعات نیازمند اخذ مجوز در ثبت شرکت
- تاثیر مدرک تحصیلی در ثبت شرکت و موسسات غیرتجاری
- چه موانع و مشکلاتی بر سر راه ثبت شرکت وجود دارد ؟ راهکارهای آن چیست ؟
- انتخاب و تعیین نوع شرکت
1- منظور از مرجع ثبت شرکت ها چیست ؟
منظور از مرجع ثبت شرکت ها در تهران ، اداره ثبت شرکت ها و در شهرستان ها ، دایره ثبت شرکت ها ، مستقر در اداره ثبت اسناد و املاک است و در نقاطی که دایره ثبت شرکت ها وجود ندارد ، همان اداره ثبت اسناد و املاک است.
2- آیا یک نفر به تنهایی می تواند شرکت ثبت نماید ؟
خیر. در ایران شرکت های با مسئولیت محدود می بایست حداقل از 2 نفر ، سهامی خاص از3 نفر ، سهامی عام از 5 نفر و شرکت های تعاونی از 7 نفر تشکیل می شوند.
3- آیا مواردی مانند طلب، کار ، شهرت یا هنر می توانند به عنوان آورده شرکا در شرکت تجاری مورد استفاده قرار گیرند یا خیر ؟
جواب منفی است. دلیل این پاسخ در تمام آن موارد آن است که این موارد قابلیت تقویم ندارند و اگر قابل تقویم باشند ، قابل تسلیم نیستند ؛ بدین شرح که :
- طلب: طلب قابلیت نقل و انتقال را دارد ؛ اما از آن رو که ممکن است وصول نشود و حقوق اشخاص ثالثی که با شرکت وارد معامله شده اند ، به خطر افتد ، از همین رو به عنوان آورده شرکا پذیرفته نمی شود.
- کار : در برخی از اقسام شرکت های مدنی مانند مضاربه ، مزارعه و مساقات ، آورده یکی ازشرکا ، کار او است ؛ اما در شرکت تجاری به دلیل لزوم قابلیت تعیین و تسلیم آورده ها و همچنین حفظ حقوق شرکا ، نمی توان کار را ابه عنوان آورده شرکا تلقی کرد.
- شهرت ، اعتبار تجاری و نفوذ سیاسی : این مورد نیز قابلیت تسلیم ندارد و حقوق اشخاص ثالثی را که با شرکت وارد معامله می شوند ، به خطر می اندازد.
- هنر و تخصص : این مورد نیز قابلیت تسلیم ندارد و حقوق اشخاص ثالثی را که با شرکت وارد معامله می شوند ، به خطر می اندازد.
4- چه مدارک و اطلاعاتی برای ثبت شرکت لازم است ؟
- شناسنامه و کارت ملی متقاضیان اعم از سهامداران اعضای هیئت مدیره و بازرسین
- گواهی عدم سوء پیشینه برای اعضای هیئت مدیره و بازرسین
- مدارک تحصیلی مورد نیاز برای موضوعاتی که نیاز به مدرک تحصیلی دارند.
- مجوز فعالیت برای موضوعاتی که ملزم به ارائه مجوز می باشند.
- نام شرکت
- موضوع شرکت
- آدرس شرکت ( تنها می بایست در محدوده منطقه ثبتی شرکت باشد )
- میزان سرمایه شرکت
- تعیین مدیران شرکت و سمت آن ها ( مدیر عامل ، رئیس، هیئت مدیره ، نایب رئیس هیئت مدیره )
- حق امضای شرکت
- تعیین بازرسین شرکت ( مخصوص شرکت های سهامی خاص )
لازم به ذکر است، بازرسین نباید هم فامیل اعضای هیئت مدیره و مدیر عامل باشند.
 5- چه کسانی لازم است نسبت به اخذ سوء پیشینه اقدام نمایند و بهترین زمان درخواست گواهی سوء پیشینه چه زمانی است ؟
همان طور که در بالا نیز اشاره شد ، یکی از مدارک لازم برای ثبت شرکت اخذ گواهی عدم سوء پیشینه است. برای این منظور می بایست تمامی اعضای هیات مدیره شرکت و بازرسان و مدیران شرکت اقدام به اخذ گواهی عدم سوء پیشینه نمایند اما چنانچه کسی صرفاَ سهامدار باشد و هیچ نقشی در شرکت و هیات مدیره نداشته باشد نیازی نیست تا نسبت به گواهی عدم سوء پیشینه اقدام نماید.
بهترین زمان برای تقاضای اخذ گواهی عدم سوء پیشینه همزمان با درخواست اینترنتی ثبت شرکت در سامانه ی اداره ثبت شرکت ها ( یا یکی دو روز زودتر ) می باشد. از آن جا که گواهی عدم سوء پیشینه متقاضیان ، از طریق پست ارسال می گردد لازم است آدرس و کد پستی خود را به همراه داشته باشید.
6- آیا خارجیان می توانند در شرکت های ایرانی شریک باشند یا خیر ؟
در این رابطه با نکات ذیل مواجه ایم :
- اینکه خارجیان در شرکت های ایرانی دارای سهم الشرکه باشند ، با هیچ منع قانونی مواجه نیست.
- بنا بر اصل 81 قانون اساسی ، دادن امتیاز تشکیل شرکت ها و موسسات در امور تجاری و صنعتی و کشاورزی و معادن و خدمات به خارجیان مطلقاَ ممنوع است.
- منظور از دادن امتیاز این است که خارجیان نمی توانند سهام کنترلی یک شرکت تجاری ایرانی را دارا باشند. منظور از سهام کنترلی ، میزان سهامی است که به موجب آن تصمیمات شرکت توسط یکی از شرکا قابل اتخاذ می شود.
- ثبت شعبه شرکت های خارجی در ایران مجاز است و مشمول منع مذکور در اصل 81 قانون اساسی نیست.
7- تفاوت اساسنامه و شرکت نامه در چیست ؟
شرکت نامه ، حاکی از عقد شرکتی است که بین شرکا منعقد شده و در واقع، قرارداد انعقاد شرکت است که اراده شرکا مبنی بر تشکیل شرکت در آن متجلی شده و سهم ایشان را مشخص می کند.
اساسنامه ، دستورالعمل و شیوه عملکرد و اداره شرکت است. گرچه در عمل همه شرکت ها دارای اساسنامه هستند ؛ اما در متن قانون تجارت ، فقط در چهار شرکت سهامی، تعاونی ، با مسئولیت محدود و مختلط سهامی اساسنامه پیش بینی شده است.

8- سهام کدام یک از شرکت ها قابلیت عرضه در بورس اوراق بهادار را دارد ؟
فقط شرکت های سهامی عام می توانند سهام خود را برای پذیره نویسی یا فروش در بورس اوراق بهادار یا بانک ها عرضه کنند یا به انتشار اطلاعیه و آگهی یا هر نوع اقدام تبلیغاتی برای فروش سهام مبادرت ورزند. نه شرکت های سهامی خاص و نه سایر شرکت ها از چنین امتیازاتی برخوردار نیستند.
9- حد نصاب آراء برای تغییر تابعیت شرکت سهامی چه قدر است ؟
هیچ مجمع عمومی، به هیچ وجه نمی تواند تابعیت شرکت سهامی را تغییر بدهد ، حتی اگر به اتفاق آراء باشد. وقتی مجمع عمومی نتواند چنین کند ، هیات مدیره نیز که در رده پایین تری از مجمع عمومی قرار دارد به طریق اولی نمی تواند چنین کند.
10- حد نصاب آراء برای افزایش تعهدات سهام داران در شرکت سهامی چه قدر است ؟
هیچ مجمع عمومی با هیچ اکثریتی نمی تواند بر تعهدات سهام داران بیفزاید. این امر نیاز به اتفاق آراء دارد.
11- آیا در افزایش سرمایه ، آورده اشخاصی که قصد خرید سهام جدید را دارند ، می تواند به صورت غیرنقد باشد ؟
در این خصوص باید به موارد ذیل توجه داشت :
الف- در افزایش سرمایه در شرکت سهامی خاص : دریافت قیمت سهام جدید به صورت غیرنقد ( غیرپولی ) نیز مجاز است ؛ یعنی خریداران سهام جدید می توانند به جای پول از سایر اموال به عنوان بهای سهام خریداری شده استفاده کنند. در این خصوص باید توجه داشت که :
- حتی ممکن است تمام افزایش سرمایه با آورده غیرنقد محقق شود.
- اگر در شرکت سهامی خاص، آورده خریداران سهام جدید غیرنقدی باشد ، باید مجمع عمومی فوق العاده مانند مجمع عمومی موسس، آورده غیرمقدی را تصویب کند.
ب- در افزایش سرمایه شرکت سهامی عام : مبلغ اسمی سهام جدید باید به نقد ( به صورت پولی ) دریافت شود. البته توجه داشته باشید که در افزایش سرمایه ، در هر صورت مبلغ سهام جدید تماماَ به صورت حال تادیه می شود ؛ بنابراین در افزایش سرمایه تمام مبلغ اسمی سهام باید در حین پذیره نویسی تادیه شود و تعهد به پرداخت وجود ندارد ، برخلاف پذیره نویسی در حین تشکیل شرکت که ممکن است قسمتی از مبلغ سهام در همان حین پذیره نویسی تادیه شود و نسبت به قسمت دیگر تعهد به پرداخت ایجاد شود.
12- مبنای در نظر گرفتن اندوخته قانونی چیست ؟
توجه داشته باشید که اندوخته قانونی فقط در سه شرکت وجود دارد که عبارتند از :
- شرکت های سهامی عام و خاص
- شرکت تعاونی
- شرکت با مسئولیت محدود
از آن جا که در این سه شرکت ، میزان تعهد سهام داران یا شرکا محدود به مبلغ سرمایه ای است که آن ها با خود به شرکت آورده اند ، مبلغی به اسم اندوخته قانونی کنار گذاشته می شود تا در صورت ایجاد دیونی برای شرکت و از بین رفتن سرمایه های شرکت، بتوان تمام یا بخشی از دیون شرکت را از آن محل جبران کرد ، در حالی که در بقیه شرکت ها مانند تضامنی، نسبی و مختلط ، مسئولیت تمام یا حداقل بخشی از شرکا، محدود به مبلغ سرمایه آن ها نیست و در نتیجه طلبکاران شرکت ، می توانند برای وصول مطالبات خود به شرکا رجوع کنند و در نتیجه به واسطه فقدان اندوخته قانونی متضرر نخواهند شد. از همین رو ، در سایر شرکت ها هیچ الزامی در خصوص لحاظ کردن اندوخته قانونی وجود ندارد.
13- آیا اساسنامه شرکت می تواند میزان اندوخته قانونی را تغییر دهد ؟
با توجه به امری بودن این اندوخته، اساسنامه نمی تواند میزان آن را کمتر کند، اما می تواند آن را بیشتر کند. این قاعده در تمام شرکت هایی که در آن ها اندوخته قانونی وجود دارد جاری است.
14- از جمله دلایل رد نام شرکت چیست ؟
جهت انتخاب نام شرکت ملزم به رعایت یکسری قوانین به شرح ذیل خواهید بود :
الف- اسامی اتنخابی باید دارای ریشه فارسی باشد . نام هایی که در آن از اسامی، عناوین و اصطلاحات بیگانه استفاده شده باشد قابلیت ثبت ندارد.
ب- اسامی برای شرکت باید دارای سه سیلاب {اسم خاص} باشد .
ج- لاتین نباشد
د- با شئونات انقلاب اسلامی ایران منافات نداشته باشد .
ه- واژه هایی که به طرز گمراه کننده ای شبیه نام ثبت شده دیگری باشند پذیرفته نمی شوند.
ی- در نام شرکت، از عناوین ایثارگران و شاهد و امثال آن که در انحصار و تحت نظارت سازمان بیناد شهید و امور ایثار گران و شاهد استفاده نشود
ن- از عنوانهای شاعران ، دانشمندان ، کاشفان در حال حاضر استفاده نشود.
شایان ذکر است، اشخاص حقوقی که ثبت نام پیشنهادی آن ها مستلزم اخذ مجوز از مراجع ذیصلاح است باید پیش از ارائه تقاضای ثبت تاسیس به مرجع ثبت شرکت ها،به طریق مقتضی نسبت به اخذ مجوز اقدام و به ضمیمه مدارک تسلیم نمایند.
15- برای ثبت آگهی تاسیس شرکت در روزنامه رسمی، چگونه باید اقدام کرد ؟
جهت درج آگهی تاسیس در روزنامه رسمی کل کشور می بایست به سامانه روزنامه رسمی کشور به نشانی http://rrk.ir مراجعه و جهت پرداخت هزینه آن اقدام نمایید
نحوه محاسبه هزینه روزنامه رسمی ، بستگی به میزان موضوع و تعداد اعضاء شرکت دارد و به صورت آنلاین و علی الحساب محاسبه می گردد که می توان در همان سامانه نسبت به پرداخت اینترنتی آن اقدام نمود.
توجه داشته باشید که هر چقدر موضوع فعالیت طولانی تر و تعداد اعضا بیشتر باشد تعداد خطوط آگهی شما بیشتر شده و مبلغ بیشتری برای درج آگهی در روزنامه رسمی باید پرداخت نمایید.