در فرآیند ثبت شرکت، تعیین نوع شرکت یکی از اقداماتی است که در پیشبرد اهداف شرکت نقش مهمی ایفا می کند که بسته به نیاز متقاضی، می تواند به صورت ( شرکت سهامی خاص، شرکت سهامی عام ، شرکت بامسئولیت محدود ، شرکت تضامنی، شرکت تعاونی ، شرکت نسبی ، شرکت مختلط سهامی و یا شرکت مختلط غیرسهامی ) تعیین گردد.
شرکت های تجاری را می توان به لحاظ نقش یکی از دو نهاد سرمایه یا شخصیت و اعتبار شخصی شرکا در شرکت تجاری و نیز با توجه به مبنای مسئولیت مدیران و شرکا با این مفهوم که بر اساس میزان آورده یا به صورت نامحدود یا نسبی باشد به دو دسته شرکت های سرمایه و شرکت های اشخاص تقسیم کرد.
در شرکت های سرمایه ، فقط سرمایه مورد توجه قرار می گیرد ، نه شخص سرمایه گذار، لذا شرکاء فقط تا میزان سرمایه ای که در شرکت گذارده اند مسئول تعهدات شرکت خواهند بود.
شرکت های سهامی خاص و سهامی عام و شرکت های مختلط سهامی جزو شرکت های سرمایه ای محسوب می شوند.
در مقابل، شرکت های اشخاص، شرکت هایی هستند که شخصیت شرکاء مورد توجه است و اعتبار شرکت به اعتبار شرکاء بستگی داشته و سرمایه شرکت نقش عمده ای در اعتبار شرکت ندارد. مسئولیت شرکا در مقابل اشخاص ثالث، تضامنی و نامحدود می باشد و اشخاص ثالث می توانند جهت استیفای طلب خود به هر یک از شرکاء مراجعه کنند.
شرکت تضامنی و نسبی و همچنین شرکت های مختلط غیر سهامی را می توان جزو شرکت های اشخاص دانست.
در این مقاله قصد داریم تا شرکت های تضامنی و فعالیت های آن ها را مورد بررسی قرار دهیم. پیش از آن به معرفی چندین مقاله دیگر در این رابطه می پردازیم :
- نحوه ی تشکیل و ثبت شرکت تضامنی
- شرایط تاسیس و خصوصیات شرکت تضامنی
- شرکت تضامنی چیست و مدارک لازم جهت ثبت شرکت تضامنی؟
شرکت تضامنی و موضوعاتی که در قالب این شرکت می توان به ثبت رساند:
برای آشنایی با شرکت های تضامنی ، به ماده 116 قانون تجارت اشاره می کنیم . در این ماده آمده است :
شرکت تضامنی ، شرکتی است که در تحت اسم مخصوصی برای امور تجاری بین دو یا چند نفر با مسئولیت تضامنی تشکیل می گردد ، اگر دارایی شرکت برای پرداخت قروض شرکت کافی نباشد هر یک از شرکا مسئول پرداخت تمام قروض شرکت می باشند. در این تعریف چند عنصر اساسی وجود دارد :
1- اسم مخصوص
2- مسئولیت تضامنی
3- نامحدود بودن مسئولیت
در شرکت های تضامنی ، بنیان گذاران اصلی شخصاً در قبال تمام بدهی های شرکت مسئول هستند. برای همین این نوع شرکت ها در جلب اعتماد مشتریان موفق ترند، چرا که مشتریان می دانند در صورتی که مشکلی برای شرکت پیش بیاید ، طرف حساب آن ها با چند شخص حقیقی طرف هستند و صاف شدن بدهی ها متحمل تر است.
این قالب شرکت ، از لحاظ استحکام و اعتبار در راس تمام شرکت ها قرار دارد و خانوادگی بوده و بین خویشاوندان نزدیک تشکیل می شود و معمولاَ هنگامی تاسیس می شود که صاحب تجارتخانه ای فوت نموده و ورثه او برای جلوگیری از انحلال تجارتخانه و به منظور ادامه کار آن ، شرکت تضامنی تشکیل می دهند.
لازم است بدانید که ، شرکت تضامنی یک شرکت تجاری است ، هم از نظر شکلی و هم از نظر موضوعی . بنابراین شرکت تضامنی را نمی توان تشکیل داد ، مگر برای انجام یکی از فعالیت های تجاری که در ماده 2 قانون تجارت ذکر شده اند : حمل و نقل ، خرید و فروش ، حق العمل کاری و غیره . ( ماده 116 ق. ت )
این گفته ، البته به این معنی نیست که شرکت نتواند برای انجام فعالیت های خود معاملات مدنی انجام دهد ، چنان که مثلاَ شرکت برای تضمین بدهی خود می تواند مالی از اموال خود را به رهن بگذارد. این معامله که یک معامله مدنی است، برای شرکت تبعاَ تجاری تلقی می شود. ( بند 4 ماده 3 ق. ت ) و معتبر است.
در نهایت باید توجه داشت که چون مدیران شرکت تضامنی وکیل تلقی می شوند ، اختیارات و مسئولیت های آن ها همان است که در شرکتنامه یا اساسنامه شرکت قید شده و شرکا بر آن توافق کرده اند. البته این راه حل به زیان اشخاص ثالثی است که با شرکت معامله می کنند ، زیرا هر گاه معاملات مدیر خارج از حدود اختیارات او به عنوان وکیل باشد ، اشخاص مزبور حق رجوع به شرکت را نخواهند داشت. بر عکس، شرکا اطمینان خواهند داشت که مدیر اگر از حدود اختیارات تفویض شده به او خارج شود، خود باید جوابگو باشد.