طرح صنعتی عبارتست از مجموعه ای از خطوط، طرح ، رنگ ، شکل ، ترکیب رنگی یا غیررنگی ، دو بعدی یا سه بعدی ، هرگونه نمای داخلی یا خارجی، جزئی یا کلی یک محصول ، بسته بندی ، پوشش ، طرح های چاپی و گرافیکی که به محصول شکل ظاهری خاصی بدهد و ویژگی و چهره جدیدی را ارائه دهد که به طور صنعتی قابل اجراء است.
در واقع، طرح صنعتی به جنبه های زیبا شناختی و شکل ظاهری یک محصول اعم از محصولات و فرآورده های صنعتی و یا صنایع دستی مرتبط می باشد و عامل مهم برای جذب مشتریان است؛ به طوری که می توان گفت این جذابیت بصری یکی از مولفه های اساسی است که بر تصمیم مشتریان برای انتخاب یک محصول و ترجیح دادن آن بر محصولات و فرآورده های دیگر تاثیرگذار می باشد. این تاثیر به ویژه در فرضی که محصولات و فرآورده های بنگاه ها دارای کیفیت یکسان باشند، به مراتب بیشتر است ؛ زیرا در این صورت ظاهر و زیبایی محصولات بعلاوه قیمت پایین آن می تواند مشتری را برای انتخاب جذب کند.
ثبت طرح صنعتی برای صاحبان طرح به ویژه بنگاه ها می تواند فواید و آثار زیادی داشته باشد. به عنوان مثال ثبت طرح صنعتی، رقابت سالم و عادلانه و فعالیت صادقانه تجاری را تشویق می کند که نتیجه آن می تواند به نوبه خود ، تولید طیف وسیعی از محصولات را که از نظر زیبایی شناختی جذاب هستند ارتقاء دهد.
به موجب ماده 21 قانون ثبت اختراعات ، طرح های صنعتی و علائم تجاری ، طرح صنعتی زمانی قابل ثبت است که جدید و یا اصیل باشد. طرح صنعتی زمانی جدید است که از طریق انتشار به طور محسوس و یا از طریق استفاده به هر نحو دیگر قبل از تاریخ تسلیم اظهارنامه یا بر حسب موزد قبل از حق تقدم اظهارنامه برای ثبت در هیچ نقطه ای از جهان برای عموم افشاء نشده باشد.
با توجه به مراتب فوق، رویه قضایی ایران دو اصطلاح جدید و اصیل را دارای معنای متفاوت دانسته و طرح صنعتی را در صورتی که از اصالت برخوردار باشد و جدید باشد ، قابل ثبت شناخته است.

• تفاوت بین دو شرط اصالت و جدید بودن طرح

در تعریف اصالت آمده است : " .... هر پدیده ناشی از کار یا تلاش فکری شخصی ، با جنبه تخیلی یا جنبه هنری ".
آیین نامه قانون مصوب 1386 در ماده 84 از طرح اصیل به شرح ذیل تعریف کرده است :
طرح صنعتی در صورتی اصیل محسوب می شود که به طور مستقل طراح پدید آمده و کپی و تقلید طرح های موجود نباشد، به نحوی که از دید یک کاربر آگاه ، متفاوت از طرح هایی باشد که قبلاَ در اختیار عموم قرار گرفته است.
همانطور که تعاریف ارائه شده از " اصالت " حکایت دارد، اصالت در حقوق مالکیت ادبی و هنری و مفهوم سنتی آن عبارت است از اینکه اثر زاییده فکری خود پدید آورنده باشد. به عبارت دیگر، همینکه اثر یا طرح ناشی از کار یا تلاش فکری پدید آورنده باشد کافی است که دارای اصالت تلقی گردد.
با توجه به مجموع مراتب فوق ، ذکر نکات ذیل ضروری است :
1- طرح مورد درخواست ثبت باید متفاوت از طرح هایی باشد که قبلاَ در اختیار عموم قرار گرفته است. به عبارت دیگر این تفاوت باید آشکار و چشم گیر باشد و تفاوت های جزئی و ناچیز نمی تواند منظور نظر قانونگذار را تامین کند.
2- برای تشخیص و احراز اصالت به شرحی که در ماده 84 آیین نامه مصوب 1387 آمده است، نه تنها معیارهای ذهنی و مجرد بلکه معیارهای عینی نیز ضرورت دارد. به عبارت دیگر برای احراز اصالت به معنایی که در آیین نامه آمده است، کاربر نه تنها باید خود طرح را مورد توجه قرار دهد بلکه طرح های موجود را نیز مورد توجه قرار دهد، یعنی در واقع ملاک های شخصی و نوعی برای احراز اصالت به معنایی که در ماده 84 آیین نامه آمده است، ضرورت دارد.
شرط اصالت به معنای سنتی می تواند تفاوت اساسی با شرط نو بودن و جدید بودن داشته باشد، عمده تفاوت های میان اصالت و جدید بودن به شرح ذیل است :
1- اصیل بودن به شکل اثر بر می گردد ولی نو بودن به ماهیت اثر.
2- اصیل بودن در مورد آثار ادبی و هنری لازم است اما نو بودن در مورد آثار صنعتی.
3- اصیل بودن نشان و مشخصه یک تلاش خلاقانه است اما نو بودن به معنی فقدان مشابه یک اثر در گذشته است.
4- اصیل بودن جنبه شخصی دارد ولی نو بودن جنبه نوعی دارد.
5- هر اثر نو اصیل و ابتکاری نیز می باشد اما برخی آثار ابتکاری اثر نو نیستند.
از همراهیتان سپاسگزاریم.
در صورت نیاز به هر گونه مشاوره ،با ما تماس حاصل نمایید.

• شماره تماس:42143-021
• آدرس:تهران، خیابان ولیعصر، تقاطع نیایش، بلوار اسفندیار، پلاک 90