شرکت بازرگانی یا تجاری، عبارت است از اجتماع دو یا چند شخص حقیقی یا حقوقی که با هدف کسب سود، عملیات تجاری انجام می دهند.
علاوه بر شرکت تجاری، نوع دیگری شرکت وجود دارد که تحت عنوان " شرکت مدنی " مطرح می باشد، ولی چون انگیزه ی تاسیس آن تجارت نیست بنابراین عملیات تجاری انجام نمی دهد. شرکت های مدنی و شرکت های تجاری بر اساس ماهیت و قوانین ایجادی با یکدیگر دارای تفاوت هایی هستند. اهم این تفاوت ها عبارت است از :
1- شخصیت حقوقی :
کلیه شرکت های تجاری به استناد ماده 583 قانون تجارت دارای شخصیت حقوقی هستند. لیکن در قانون مدنی ذکری از شخصیت حقوقی شرکت های مدنی به میان نیامده است.
2- نمایندگی شرکت :
بر اساس مواد متعددی از قانون تجارت، مدیر یا مدیران شرکت های تجاری که منصوب شرکاء می باشند، نمایندگی یا وکالت شرکت را در زمان مسئولیت بر عهده دارند. در حالی که در شرکت مدنی، شرکاء مجتماَ نمایندگی شرکت را بر عهده دارند و طرز اداره اموال مشترک شرکت به استناد ماده 576 قانون مدنی، تابع شرایط مقرر بین شرکاء می باشد.
3- موضوع و هدف شرکت :
به استناد ماده 5 قانون تجارت ، کلیه معاملات تجار – که شرکت های تجاری نیز از زمره تجار به حساب می آیند – تجاری محسوب شده است. همین امر در تعریف های جداگانه ای که در قانون تجارت از انواع شرکت های تجاری بیان شده؛ مورد تصریح قرار گرفته است. به طور مثال در ماده 2 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت در مورد شرکت های سهامی تصریح شده است که شرکت سهامی، شرکتی بازرگانی است هر چند عملیات آن امور بازرگانی نباشد . همین امر در مواد 94، 116، 141 و 183 همان قانون به ترتیب در تعریف شرکت های بامسئولیت محدود ، شرکت های تضامنی، شرکت های مختلط غیرسهامی و شرکت های نسبی نیز تجاری بودن در هدف شرکت های مذکور، انعکاس دارد. در صورتی که در هیچیک از مواد قانون مدنی که در مورد شرکت های مدنی به بحث پرداخته اند ، اشاره ای به هدف و موضوع شرکت های مدنی و یا به خصوص به تجاری بودن شرکت های مذکور به عمل نیامده است. در واقع موضوع و هدف شرکت های مدنی، معاملات و انتفاع غیرتجاری است.
4- ثبت
شرکت های تجاری مکلفند، در مرجع ثبت شرکت ها ثبت شوند. شماره ثبت دریافت دارند وشماره ثبت شرکت را در کلیه مکاتبات خود درج نمایند. در صورتی که شرکت های مدنی هیچ اجباری به ثبت شرکت ندارند.
5- اقامتگاه و تابعیت
در مواد 590 و 591 قانون تجارت و به ترتیب شرکت های تجاری دارای شخصیت حقوقی را دارای اقامتگاه قانونی و تابعیت مملکتی شناخته شده اند. در صورتی که در قانون مدنی در مورد اقامتگاه قانونی و تابعیت مملکتی شرکت های مدنی ذکری به میان نیامده است.
6- انحلال
انحلال شرکت های تجاری بر اساس مواد متعددی از قانون تجارت و ناشی از اراده جمعی شرکاء صورت می پذیرد. در صورتی که شرکت مدنی با تقاضای افراز و تقسیم اموال از طرف هر یک از شرکاء منحل می گردد.
7- ورشکستگی
طبق قانون تجارت، ماده 412 ورشکستگی به تاجر یا شرکت تجاری تعلق دارد. در حالی که طبق قانون مدنی شرکت های مدنی با از دست داادن سرمایه و ایجاد بدهی به اشخاص ثالث مشمول عسر و حرج می گردند.
از انتخابتان متشکریم.
خوانندگان عزیز ، می توانند سوالات خود را از طرق ذیل با ما در میان بگذارند :
- شماره تماس:42143-021
- سامانه ی پیامکی: 100042143
- تماس با مشاوران ارشد از طریق شماره های مندرج در سامانه