طرح صنعتی در کشورها بویژه در قالب نظام خاص از فرآیند مشابهی تبعیت می کند و همان طور که در مقالات پیشین گفتیم، برخی معاهدات در حوزه طرح های صنعتی، که برای تسهیل ثبت طرح صنعتی تدوین یافته اند، دارای مقرراتی برای یکسان کردن رویه های ثبت می باشند.
ثبت طرح صنعتی مستلزم تسلیم اظهارنامه به مرجع ثبت است. اظهارنامه باید دربردارنده مشخصات طرح باشد و در مواردی که متقاضی همان طراح نیست ، اظهارنامه باید به همراه مدرکی باشد که ذی حق بودن متقاضی را برای ثبت طرح صنعتی ثابت نماید. در ذیل به بررسی بیشتر راجع به اظهارنامه ثبت بین المللی طرح صنعتی می پردازیم.
- بررسی اظهارنامه ثبت بین المللی طرح صنعتی
در اینکه ثبت طرح های صنعتی، باید پس از یک بررسی شکلی صورت گیرد یا اینکه بررسی ماهوی و احراز شرایط ماهوی برای ثبت طرح های صنعتی ضرورت دارد ؛ در نظام های ملی رویه ی یکسان و مشابهی وجود ندارد.
به طور کلی در بررسی شکلی یک طرح صنعتی کارشناس ذیربط پس از احراز اینکه اظهارنامه و ضمائم آن در چارچوب قوانین و مقررات تسلیم شده و هزینه های مترتبه بر آن پرداخت گردیده است و همچنین طرح های صنعتی مورد تقاضای ثبت مخالف نظم عمومی و اخلاق حسنه نیست و به طور کلی پس از احراز اینکه کلیه شرایط شکلی برای ثبت طرح صنعتی که در قانون و آیین نامه پیش بینی شده رعایت شده است، مبادرت به پذیرش ثبت طرح صنعتی می نماید.
اما در بررسی ماهوی، اداره ثبت طرح های صنعتی پس از احراز اینکه طرح صنعتی مورد درخواست ثبت ، منطبق با تعریفی است که برای طرح صنعتی در قانون ارائه شده است، از حیث شرایط ماهوی یعنی جدید بودن و یا اصیل بودن نیز طرح مورد درخواست ثبت را مورد بررسی قرار می دهد.
در برخی از نظام های ملی راه حل بینابین نیز پیش بینی شده است ؛ بدین توضیح که در این نظام ها پس از بررسی شکلی، موضوع بررسی ماهوی و بررسی تعارض احتمالی طرح صنعتی مورد درخواست ثبت با حقوق اشخاص ثالث تنها در فرضی صورت می گیرد که ثبت طرح مورد اعتراض اشخاص ذینفع قرار گیرد. به عبارت دیگر موضوع بررسی ماهوی صرفاَ پس از اعتراض اشخاص ثالث و ذینفع صورت می گیرد.
هر کدام از این سیستم ها می توانند دارای مزایا و معایبی باشند.
در سیستم بررسی شکلی اظهارنامه ثبت طرح صنعتی بدیهی است که فرآیند ثبت طرح با کمترین هزینه و صرف زمان صورت می گیرد و بویژه برای کشورهای در حال توسعه که از حیث نیروی انسانی و کارشناسان زبده در مضیقه هستند می تواند مفید باشد. از سوی دیگر چون در مرحله ثبت طرح صنعتی بررسی ماهوی صورت نمی گیرد، گواهینامه طرح های صنعتی صادره از سوی اداره ثبت طرح صنعتی از اتقان و استحکام لازم برخوردار نبوده و به راحتی در معرض ابطال قرار می گیرد.
در سیستم بررسی ماهوی نیر فرآیند ثبت طرح های صنعتی طولانی و پرهزینه خواهد بود و از سوی دیگر احراز شرایط ماهوی برای همه اظهارنامه ها نیازمند دارا بودن کارشناسان زبده و مسلط و بانک های اطلاعاتی قوی و بروز است. بدیهی است که گواهینامه هایی که پس از بررسی ماهوی طرح های صنعتی صادر می گردد از استحکام و اتفاق بیشتری برخوردار بوده و نتیجتاَ گواهینامه اصداری کمتر در معرض ابطال از سوی دادگاه های ذیصلاح خواهد بود. اهمیت بررسی ماهوی در فرضی بیشتر خواهد بود که قانون ملی کشور بخواهد احراز شرایط ماهوی از قبیل جدید بودن را در سطح بین المللی بپذیرد که طبیعتاَ اداره ملی در این فرض نیازمند بانک اطلاعاتی طرح های صنعتی در سطح بین المللی است که این امر بویژه برای کشورهای درحال توسعه می تواند مشکل و غیرقابل دسترسی باشد.
در رابطه با نظام اعتراض نیز که بینابین نظام بررسی ماهوی و شکلی است می توان گفت که امتیاز این نظام این است که با توجه به حق اعتراض قبل از ثبت که برای اشخاص ثالث وجود دارد ، بدیهی است که گواهینامه اصداری پس از بررسی ماهوی صورت گیرد و نتیجتاَ از اتقان و استحکام زیادی برخوردار است. البته در سیستم اعتراض نقش دادگاه ها از اهمیت زیادی برخوردار است و دادگاه ها می توانند با اعتراض ذینفع نسبت به ابطال طرح های صنعتی اتخاذ تصمیم کنند.
علیرغم اهمیت فوق این سیستم مانند سیستم بررسی ماهوی نیازمند دارا بودن کارشناسان زبده و بانک اطلاعات قوی است که بویژه برای کشورهای درحال توسعه و همچنین کشورهایی که احراز شرط ماهوی جدید بودن در طرح های صنعتی را بدون تقید به زمان و مکان پذیرفته اند می تواند مشکلات مضاعفی دربرداشته باشد.
به هر حال کشورها باید با توجه به امکانات داخلی به ویژه از حیث دارا بودن نیروی انسانی و کارشناس با تجربه و متخصص و همچنین میزان دسترسی به بانک های اطلاعاتی مربوط یکی از نظام های فوق را برای بررسی انتخاب کنند.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره با ما تماس حاصل فرمایید.
همکاران ما در ثبت شرکت فکر برتر، با افتخار در خدمت شما خواهند بود.