طرح صنعتی معمولاَ، شکل و ظاهر کلی یک کالا و محصول را نشان می دهد اما از منظر حقوق مالکیت فکری، طرح صنعتی خصوصیات مربوط به شکل و ساختار و یا نقش و تزئینات به کار رفته در یک کالا به واسطه یک فرآیند صنعتی است که در محصول ارائه شده ایجاد زیبایی و جذابیت کند. بنابراین به عنوان یک قاعده کلی، طرح صنعتی متشکل است از:

1) ویژگی های سه بعدی مانند شکل یک کالا
2) ویژگی های دو بعدی مانند تزئینات، خطوط یا رنگ های به کار رفته در یک کالا
3) ترکیبی از هر دو مورد
طرح صنعتی در انواع زیادی از محصولات صنعتی و حتی صنایع دستی می تواند به کار برده شود؛ مثل ابزارآلات فنی و تجهیزات پزشکی، کالاهای لوکس و تجملی، لوازم خانگی، وسایل برقی و الکتریکی، خودروهای سواری، طرح های نساجی، کالاهای تفریحی و غیره.
طرح صنعتی چیزی است که کالا را خوشایند و جذاب نشان می دهد و به همین جهت به ارزش تجاری و قابلیت فروش یک محصول می افزاید و حتی در برخی از موارد ممکن است علت منحصر به فرد فروش محصولات یک شرکت باشد.
حمایت از طرح صنعتی بدون ثبت آن امکان پذیر است. مرجع ثبت طرح های صنعتی « اداره مالکیت صنعتی در تهران می باشد.» ثبت طرح صنعتی موجب می شود، مالک طرح از حق انحصاری جلوگیری از نسخه برداری غیر مجاز یا تقلید توسط اشخاص ثالث برخوردار شود، این حق سبب می شود دیگران از ساخت،عرضه، واردات، صادرات، یا فروش هر محصولی که طرح در آن به کار رفته یا در آن گنجانده شده است منع شوند. بهره برداری از یک طرح صنعتی ثبت شده عبارت است از ساخت، فروش و وارد کردن اقلام حاوی آن طرح صنعتی.
مالک طرح صنعتی ثبت شده، می تواند علیه شخصی که بدون موافقت وی اقدام به بهره برداری از طرح صنعتی ثبت شده که عبارتند از: ساخت، فروش و وارد کردن اقلام حاوی آن طرح صنعتی نموده و مرتکب عملی شود که عادتا موجبات تجاوز آینده را فراهم آورد، در دادگاه، اقامه دعوی نماید.
• طرح های صنعتی قابل ثبت :
به موجب ماده 21 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و غیره ، طرح صنعتی زمانی جدید است که از طریق انتشار به طور محسوس و یا از طریق استفاده به هر نحو دیگر قبل از تاریخ تسلیم اظهارنامه یا برحسب مورد قبل از حق تقدم اظهارنامه برای ثبت در هیچ نقطه ای از جهان برای عموم افشا نشده است.
• مراحل ثبت طرح صنعتی :
براساس ماده 67 قانون فوق،ثبت طرح صنعتی مستلزم تسلیم اظهارنامه به مرجع ثبت است.
اظهارنامه ثبت طرح صنعتی که به اداره مالکیت صنعتی تسلیم می شود، همراه نقشه، عکس و سایر مشخصات گرافیکی کالا تشکیل دهنده طرح صنعتی هستند و ذکر نوع فرآورده هایی که طرح صنعتی برای آنها استفاده می شود، خواهد بود،اگر طرح صنعتی سه بعدی باشد، اداره مالکیت صنعتی می تواند نمونه واقعی یا ماکتی از آن را نیز به همراه اظهارنامه درخواست نماید.اظهارنامه مشمول هزینه مقرر برای تسلیم آن خواهد بود.
اظهارنامه باید دربردارنده مشخصات طرح باشد و در مواردی که متقاضی همان طراح نیست، اظهارنامه باید به همراه مدرکی باشد که ذی حق بودن متقاضی را برای ثبت طرح صنعتی ثابت نماید (ماده 22 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و غیره)
اظهارنامه ثبت طرح صنعتی باید در 2 نسخه و در فرم مخصوص و به زبان فارسی تنظیم شده و پس از ذکر تاریخ، توسط متقاضی یا نماینده قانونی وی امضاء شود.
تبصره- در صورتی که اسناد ضمیمه اظهارنامه و سایر اسناد مربوط، به زبان دیگری غیر از زبان فارسی باشد، ارائه اصل مدارک مورد نیاز همراه با ترجمه عادی کامل آنها الزامی است، مع ذلک اگر ترجمه کامل این مدارک برای متقاضی میسر نباشد در جریان بررسی اظهارنامه، ترجمه رسمی مدارک مذکور را مطالبه کند.چنانچه اصطلاحات فناوری و علمی به کار رفته در اسناد مذکور، معادل فارسی نداشته باشد، ذکر همان اصلاحات کفایت می کند. (ماده 68آین نامه قانون مذکور)
ماده 69 آیین نامه قانون ثبت اختراع  وغیره- متقاضی باید اظهارنامه ثبت طرح صنعتی را به صورت حضوری یا با پست سفارشی و یا در چارچوب  ⃰ ماده 167 آیین نامه ثبت اختراعات و غیره به مرجع ثبت تسلیم نماید.تاریخ وصول اظهارنامه یا تاریخ داده پیام، تاریخ اظهارنامه تلقی می گردد.
⃰  ماده 167 آیین نامه ثبت اختراعات وغیره – مرجع ثبت مکلف است با تجهیز امکانات فنی نسبت به الکترونیکی کردن کلیه مراحل اعم از ثبت داخلی یا بین المللی اختراعات، طرح های صنعتی وعلائم، از قبیل تسلیم ،بررسی، اصلاح وثبت اظهارنامه، انتشار آگهی وثبت این مالکیت ها وتمدید اعتبار آن یا اعمال هرگونه تغییرات وانتقالات وهم چنین پرداخت های مقرر، اقدامات مقتضی را معمول دارد.
تبصره : تبادل اطلاعات مربوط به ثبت اختراعات، طرح های صنعتی وعلائم با سازمان ها وموسسات ذی ربط می تواند به صورت الکترونیکی انجام شود.
• مواردی که باید در اظهارنامه قید شود :
اظهارنامه طرح صنعتی باید حاوی نکات زیر باشد :
1- اسم، نشانی، کد پستی، شماره ملی، تابعیت، و سمت متقاضی یا نماینده قانونی وی و در صورتی که متقاضی شخص حقوقی است، ذکر نام، نوع فعالیت، اقامتگاه، محل و شماره ثبت، تابعیت، مرکز اصلی و عنداللزوم هر شناسه دیگر الزامی است؛
2- اسم، اقامتگاه و کد پستی شخص یا اشخاصی که صلاحیت دریافت ابلاغ ها در ایران را دارند، در صورتی که متقاضی مقیم ایران نباشد؛
3- اسم و اقامتگاه طراح در صورتی که متقاضی همان طراح نباشد؛
4- ذکر کالا و طبقه ای که متقاضی در خواست ثبت طرح برای آن را دارد؛
5- تاریخ، محل و شماره اظهارنامه یا گواهی نامه طرح صنعتی در خارج، در صورت درخواست حق تقدم؛
6- تعیین ضمایم.
تبصره1- در صورت تسلیم اظهارنامه و سایر اسناد مربوط توسط اشخاص حقوقی، امضای آنها از طرف اشخاص مجاز، ضروری است.
تبصره2- اسم و نشانی متقاضی مقیم خارج از کشور علاوه بر فارسی باید به حروف لاتین باشد و با همان حروف نیز ثبت و آگهی شود.(ماده 70 آیین نامه قانون ثبت اختراع و غیره)
• مدارکی که باید ضمیمه اظهارنامه شود :
طبق ماده 73 آیین نامه ، مدارک زیر باید ضمیمه اظهارنامه شوند :
1- مدارک مثبت هویت متقاضی و طراح
2- مدارک نمایندگی، در صورتی که تقاضا توسط نماینده قانونی به عمل آید.
3- اگر طرح صنعتی دو بعدی باشد، پنج نمونه از شکل یا تصویر گرافیکی یا پنج نمونه از طرح ترسیم شده به عنوان نمونه
4- اگر طرح صنعتی سه بعدی باشد، پنج نمونه از شکل یا تصویر گرافیکی یا پنج نمونه از طرح ترسیم شده از تمامی جوانب طرح
5- در طرح صنعتی سه بعدی، مرجع ثبت می تواند ماکتی از آن را به همراه اظهارنامه درخواست نماید، اندازه ماکتی که متقاضی از مدل طرح خود ارائه می دهد، باید حداکثر 20×20×20 سانتی متر و وزن آن حداکثر 2 کیلو گرم و از ماده ای با دوام و غیر فاسد شدنی باشد.شکل های گرافیکی و ترسیم شده باید حداکثر در ابعاد 10×20 سانتی متر بوده و قابل نصب بر چهار صفحه مقوا در قطع A4 و با جوهر مشکی باشد.
6- درخواست کتبی به تاخیر انداختن انتشار آگهی ثبت طرح صنعتی و تعیین مدت آن، در صورت تمایل.
7- درخواست کتبی مبنی بر عدم ذکر اسم طراح، چنانچه طراح نخواهد اسم وی ذکر شود.
8- رسید مربوط به پرداخت هزینه اظهارنامه و در صورتی که اظهارنامه شامل دو یا چند طرح صنعتی است، رسید مربوط به پرداخت هزینه های اضافی
9- مدارک مربوط به حق تقدم که باید همزمان به تسلیم اظهارنامه یا حداکثر ظرف مدت 15 روز از آن تاریخ تسلیم شود.
توضیح 1- طرح چاپ شده اشکال و تصاویر گرافیکی یا ترسیم شده، موضوع بندهای3 و4 فوق باید حداکثر در ابعاد 20×20 سانتی متر باشد و در آن رنگی بودن یا نبودن اشکال و تصاویر تصریح گردد.
توضیح 2- در صورت ارائه ماکتی از مدل طرح، مرجع ثبت می تواند ماکت مزبور را ممهور به مهر و تاریخ نموده به متقاضی اعاده (بازگشت) نماید.
توضیح 3- در فرضی که اظهارنامه حاوی طرح های صنعتی متعدد باشد، تصاویر یا اشکال یا مدل ها به صورت جداگانه ارائه شده و به وسیله شماره از یکدیگر متمایز می گردند.
• اعلام وصول اظهارنامه :
مرجع ثبت مقدمتا صحت تنظیم اظهارنامه را از لحاظ شناسایی هویت متقاضی و نمایش گرافیکی طرح صنعتی مورد رسیدگی قرار داده و پس از وارد نمودن اظهارنامه در دفتر ثبت، نسخه دوم آن را همراه ضمائم که دارای همان مشخصات نسخه اصلی است بعد از امضاء و مهر و قید تاریخ (ساعت، روز، ماه و سال) وصول آن با تمام حروف، به عنوان رسید به متقاضی مسترد (برگردانده) خواهد کرد.
تبصره- در خصوص اظهارنامه هایی که با پست سفارشی ارسال می شوند، در صورت ثبت اظهارنامه ها، نسخه دوم آن ها همراه ضمائم به هزینه مرجع ثبت با پست سفارشی، به عنوان رسید به متقاضیان مسترد خواهد شد؛در صورت عدم ثبت نیز مراتب به همین ترتیب به اطلاع متقاضیان خواهد رسید. پاسخ اظهارنامه های واصله در چارچوب ماده 167، آیین نامه به صوت الکترونیکی خواهد بود. (ماده 81 قانون ثبت اختراعات و غیره)
• بررسی اظهارنامه و اخطار رفع نقص :
مرجع ثبت ظرف 60 روز از تاریخ وصول، اظهارنامه و ضمائم آن را از لحاظ رعایت جنبه های شکلی و سایر شرایط مقرر در قانون آیین نامه ثبت اختراعات و غیره، و همچنین تطبیق طبقه یا طبقات اعلامی با طبقه بندی بین المللی، مورد بررسی قرار می دهد.
مرجع ثبت چنانچه پس از بررسی، ایرادات و نواقصی را در اظهارنامه و ضمایم آن مشاهده نماید، مراتب را به صورت مکتوب و با قید جزئیات به متقاضی ابلاغ تا ظرف مهلت مقرر در این آیین نامه اقدام به رفع نقص نماید.
چنانچه متقاضی در مهلت مقرر قانونی به هر علتی نتواند نقایص اعلامی را رفع نماید مرجع ثبت اظهارنامه را رد و مراتب را کتبا با ذکر علت یا علل رد به متقاضی ثبت ابلاغ خواهد کرد.
توضیح- مهلت رفع نقص برای متقاضیان ایرانی تا 30 روز و برای متقاضیان مقیم خارج از کشور تا 60 روز از تاریخ ابلاغ محاسبه می شود.(مواد 82 و83 آیین نامه قانون ثبت اختراعات و غیره)
• درخواست حق تقدم :
مطابق ماده 74 آیین نامه ثبت اختراعات و غیره در صورتی که متقاضی طبق ماده 9 قانون ثبت اختراعات و غیره، درخواست حق تقدم کرده باشد؛هنگام تقاضای ثبت طرح صنعتی باید درخواست خود را حاکی از این حق باشد، به مرجع ثبت تسلیم نماید.این درخواست باید مشتمل بر نکات ذیل باشد:
1- تاریخ و شماره اظهارنامه اصلی
2- طبقه بندی بین المللی مرتبط با اظهارنامه اصلی
کشور یا کشورهایی که اظهارنامه اصلی در آنجا تسلیم شده است و چانچه اظهارنامه منطقه ای یا بین المللی مبنای حق تقدم باشد،ذکرماخذ آن .
در صورتی که متقاضی مدعی دو یا چند اظهارنامه پیشین باشد، مدت حق تقدم از زمان مقدم ترین آنها محاسبه می شود. (ماده 75 آیین نامه)
⃰  ماده 76 آیین نامه - مدت زمان حق تقدم در ثبت طرح صنعتی،6ماه از تاریخ تسلیم اظهارنامه اصلی خواهد بود. در این مورد روز تسلیم جزء مدت محسوب نخواهد شد و اگر آخرین روز مصادف با روز تعطیل باشد، این مدت تا آخرین ساعت اولین روز اداری بعد از روز تعطیل محاسبه خواهد شد.
• اصلاح، استرداد و انتقال اظهارنامه :
وفق ماده 78 آیین نامه ثبت اختراعات و غیره، متقاضی می تواند تا قبل از ثبت طرح صنعتی، اظهارنامه خود را اصلاح کند، مشروط بر اینکه از حدود اظهارنامه نخست تجاوز ننماید. درخواست اصلاح با پرداخت هزینه مقرر انجام می پذیرد.
متقاضی یا نماینده قانونی او درهرزمان قبل از ثبت طرح صنعتی می تواند ضمن تسلیم درخواست کتبی به مرجع ثبت، اظهارنامه خود را مسترد دارد.
در صورت استرداد اظهارنامه، هزینه های پرداختی مسترد نخواهد شد.( ماده 79 آیین نامه)
⃰  ماده80 آیین نامه ثبت اختراعات وغیره- انتقال حق مالکیت ناشی از تسلیم اظهارنامه یا اعطای هر گونه اجازه بهره برداری از آن باید به درخواست کتبی هر ذینفع به مرجع ثبت اعلام و در پرونده مربوط درج گردد.اعمال این تغییر منوط به پرداخت هزینه خواهد بود.
• پرداخت هزینه ها و ثبت طرح صنعتی :
به موجب ماده 85 آیین نامه هر گاه تقاضای ثبت طرح صنعتی مورد پذیرش مرجع قرار بگیرد،مراتب کتبا به متقاضی اعلام شده و وی باید ظرف 30 روز پس از تاریخ اعلام، جهت پرداخت هزینه های مربوط به ثبت طرح صنعتی و انتشار آگهی موضوع ماده 86، آیین نامه ثبت اختراعات و غیره، اقدام نماید. در صورت عدم پرداخت هزینه ها در مهلت مقرر فوق، اظهارنامه کان لم یکن تلقی می گردد. این مهلت برای متقاضیان مقیم خارج از کشور 60 روز می باشد.
• انتشار آگهی و اعطای گواهینامه :
مرجع ثبت پس از ثبت طرح صنعتی، مراتب را ظرف 30 روز جهت اطلاع عموم در روزنامه رسمی آگهی می نماید. (ماده 86آیین نامه)
ماده 88 آیین نامه قانون ثبت اختراع وغیره- پس از ثبت طرح صنعتی و انتشار آگهی مربوط به آن و تحویل نسخه منتشر شده یا منعکس در سایت روزنامه رسمی به مرجع ثبت، گواهینامه ثبت طرح صنعتی با الصاق تصویر یک نمونه کامل از طرح و منگنه و ممهور کردن آن، به مالک طرح یا نماینده قانونی وی تسلیم می شود.
کلیه امور ثبتی و اداری خود را به ما بسپارید.
"آنچه در تخصص ماست جلب رضایت کامل متقاضیان با ارائه مناسب ترین خدمات است"