• عدم نیاز به ثبت اظهارنامه یا طرح صنعتی در اداره مبدا

در نظام لاهه برخلاف نظام مادرید برای ثبت بین المللی علائم تجاری، نیازی نیست که متقاضی قبلاَ در اداره ملی اظهارنامه ثبت طرح صنعتی یا طرح صنعتی خود را به ثبت رسانده باشد و در واقع نیاز نیست که اظهارنامه بین المللی برای ثبت طرح صنعتی مبتنی بر ثبت اظهارنامه یا طرح صنعتی در اداره مبدا متقاضی باشد و برای اولین بار می توان اظهارنامه بین المللی برای ثبت طرح صنعتی را به دبیرخانه بین المللی سازمان جهانی مالکیت معنوی تقدیم کرد.
همان طور که گفتیم ، نظام لاهه در این خصوص دارای تفاوت اساسی با نظام مادرید برای ثبت بین المللی علائم تجاری است. در نظام مادرید بر اساس موافقتنامه مادرید متقاضی قبلاَ باید علامت تجاری خود را در اداره مبدا به ثبت برساند تا بر اساس آن ثبت بتواند اظهارنامه بین المللی برای ثبت بین المللی را تقدیم نماید. یا بر اساس پروتکل مادرید اظهارنامه بین المللی ثبت علامت می تواند بر اساس ثبت اظهارنامه در اداره مبدا صورت گیرد. بدیهی است که فرآیند فوق متفاوت از فرآیند ثبت در نظام لاهه است که بر اساس آن نیازی نیست که متقاضی ابتدا اظهارنامه ثبت طرح را در اداره مبدا تقدیم کند و بر اساس آن مبادرت به ثبت بین المللی طرح نماید و همچنین به طریق اولی نیازی نیست در این نظام ، ثبت بین المللی طرح بر اساس یک ثبت طرح در اداره مبدا باشد.
همچنین بر اساس این نظام با یک اظهارنامه تحت شرایطی می توان چندین طرح صنعتی را تقاضای ثبت کرد. این تعداد می تواند تا 100 طرح صنعتی را شامل شود.
اظهارنامه بین المللی همچنین می تواند در قالب فرم خاص یا به صورت الکترونیکی تسلیم شود.
متقاضی با توجه به تمایل خود می تواند اظهارنامه بین المللی را به زبان های انگلیسی فرانسه یا اسپانیولی تدوین نماید و به صورت کاغذی یا الکترونیکی به دبیرخانه بین المللی تسلیم کند.
نکته قابل ذکر در این قسمت این است که بر اساس سند 1960 یک کشور عضو حق دارد که در صورتی که کشور مبدا قرار گیرد اظهارنامه بین المللی ثبت طرح صنعتی را از طریق اداره ملی به دبیرخانه وایپو ارسال کند، البته در این صورت این اداره صرفاَ می تواند از فرم کاغذی استفاده کند نه الکترونیکی.
بر حسب درخواست متقاضی انتشار اظهارنامه بین المللی می تواند برای یک مدت دوازده ماهه بر اساس سند 1960 یا 30 ماهه بر اساس سند 1999 به تاخیر افتد. ابتدای این مدت تاخیر، تاریخ ثبت اظهارنامه یا در مواردی که تقاضای حق تقدم شده است از تاریخ آن خواهد بود.
اظهارنامه بین المللی موضوع پرداخت ها و هزینه ها متفاوت خواهد بود. هزینه های اساسی، انتشار از جمله این هزینه ها خواهد بود. علاوه بر هزینه های فوق هزینه دیگری نیز از متقاضی دریافت می شود که مبلغ آن با توجه به مقررات کشورهایی که حمایت در آن ها مورد نظر است می تواند به صورت استاندارد و ثابت یا هزینه اختصاصی باشد که آن کشور تحت شرایطی شخصاَ تعیین می نماید.
بعد از تکمیل اظهارنامه و پرداخت هزینه های مرتبط و ارسال اظهارنامه به دبیرخانه، دبیرخانه صرفاَ اظهارنامه را از نظر شکلی مورد بررسی قرار می دهد و در صورت احراز شرایط شکلی و عدم درخواست متقاضی برای تاخیر انتشار مراتب ثبت طرح را در بولتن بین المللی مربوط به طرح صنعتی منتشر می کند و مراتب ثبت این طرح ها از طریق الکترونیکی نیز برای کشورها قابل دسترسی است.
با توجه به مراتب فوق روشن است که دبیرخانه بین المللی به هیچوجه مورد درخواست ثبت را از حیث احراز شرایط ماهوی از قبیل جدید بودن یا اصیل بودن مورد بررسی قرار نمی دهد و تنها در صورتی که شرایط شکلی مقرره برای ثبت اظهارنامه بین المللی را احراز کند مبادرت به ثبت طرح و انتشار آن در بولتن می نماید.
با ثبت و انتشار طرح در بولتن کشورهای تعیین شده می توانند با توجه به قوانین ملی خود قابلیت ثبت طرح را مورد بررسی قرار داده و در صورتی که با توجه به قوانین و مقررات ملی آن را قابل ثبت بدانند، طرح مورد درخواست حمایت را ثبت کنند.
نکته قابل ذکر در این قسمت این است که کشورهای تعیین شده نمی توانند با استناد به این دلیل که شرایط شکلی اظهارنامه رعایت نشده است، آن را رد کنند چون این بررسی از جمله وظایف دبیرخانه است که قبلاَ احراز شده است و کشور یا کشورهای تعیین شده حق ورود در این قسمت را ندارند. همچنین باید به این نکته توجه کرد که اگرچه دبیرخانه بین المللی حق بررسی مورد درخواست ثبت را از حیث ماهوی ندارد لیکن این حق برای کشورهای تعیین شده محفوظ است که بر اساس قوانین ملی خود طرح مورد درخواست حمایت در سرزمین خود را از حیث ماهوی مورد بررسی قرار دهند و تنها در صورت احراز شرایط ماهوی از قبیل اصالت یا جدید بودن آن را مورد ثبت و حمایت قرار دهند.
کشورهای تعیین شده می توانند در ظرف مهلت شش ماه از تاریخ انتشار ثبت طرح توسط دبیرخانه اعلام کنند که طرح مورد درخواست ثبت در سرزمین خود را رد می کنند. البته بر اساس سند 1999 کشورهای عضو که برای ثبت طرح دارای نظام بررسی هستند یا امکان اعتراض به اعطای طرح در قوانین ملی آن ها پیش بینی شده است ، می توانند مهلت دوازده ماهه را جایگزین شش ماه برای اعلام رد نمایند. به عبارت دیگر در این قبیل کشورها مهلت دوازده ماهه می تواند جایگزین مهلت شش ماهه برای اعلام رد شود.
در صورت رد اظهارنامه در کشورهای تعیین شده متقاضی دارای همان حقوقی است که در صورت تسلیم اظهارنامه ثبت طرح در کشورهای مورد نظر و تعیین شده دارا بوده است. به عبارت دیگر متقاضی می تواند در کشورهای یاد شده و در چارچوب قوانین و مقررات داخلی آن ها نسبت به رد ثبت طرح اعتراض کند و فرآیند اداری و قضایی مربوط را طی کند.
بر عکس برای قبول درخواست ثبت نیازی نیست که کشورهای تعیین شده مراتب قبول را اعلام کنند همینکه در مهلت تعیین شده اعلامیه رد واصل نشود یا این اعلامیه مسترد گردد، طرح صنعتی در کشورهای یاد شده قابل حمایت خواهد بود و کلیه آثاری که ثبت طرح صنعتی در کشورهای تعیین شده داراست برای ثبت بین المللی نیز قابل اجراء و تسری خواهد بود.
مدت حمایت از طرح صنعتی حداقل پنج سال است و این مدت با توجه به قوانین ملی کشورهای تعیین شده می تواند برای یک یا دو دوره پنج ساله دیگر نیز مورد تمدید قرار گیرد.
تغییرات در ثبت بین المللی نیز در قالب نظام لاهه طی فرآیند و تشریفات آسان صورت می گیرد ؛ در این نظام تغییر در نام ، آدرس صاحب حق یا نماینده او ، تغییر در مالکیت ثبت بین المللی، اعراض از طرح های موضوع ثبت بین المللی و محدودیت برخی یاز طرح های صنعتی موضوع اظهارنامه بین المللی با ارائه درخواست به دبیرخانه بین المللی در چارچوب فرم های مربوط و با پرداخت هزینه های مرتبط قابل انجام است.
در خاتمه این مقاله لازم به ذکر است که کمیته دائم علائم تجاری، طرح های صنعتی و نشانه های جغرافیایی وایپو تلاش دارد که معاهده جدیدی را تحت عنوان " معاهده حقوق طرح صنعتی " به تصویب برساند.
از انتخابتان متشکریم.
خوانندگان عزیز ، می توانند سوالات خود را از طرق ذیل با ما در میان بگذارند :

• شماره تماس:42143-021
• سامانه ی پیامکی: 100042143
• تماس با مشاوران ارشد از طریق شماره های مندرج در سامانه