شرکت یا اتحادیه تعاونی پس از انحلال باید تصفیه شود. تصفیه عبارت است از انجام امور مربوط به شرکت یا اتحادیه تعاونی منحل شده، به شرح ذیل :
- خاتمه دادن به کارهای جاری ؛
- اجرای تعهدات موجود ؛
- وصول مطالبات ؛
- تعیین بدهی ها ؛
- تقسیم دارایی .
هر گاه انحلال شرکت تعاونی در اثر ورشکستگی باشد، تصفیه طبق مقررات قانون تجارت و مقررات قانون اداره تصفیه امور ورشکستگی و آیین نامه آن صورت می گیرد. ورشکستگی شرکت یا اتحادیه تعاونی به حکم دادگاه حاصل می شود. به موجب قانون تجارت ، دادگاه در ضمن حکم ورشکستگی یا نهایتاَ ظرف پنج روز پس از صدور حکم ، یک نفر را به سمت مدیریت تصفیه تعیین می کند؛ علاوه بر این به موجب حکمی که طبق آن ورشکستگی تعاونی مقرر می شود، دادگاه یک نفر را به سمت عضو ناظر معین می کند. مدیرتصفیه کار تصفیه را با نظارت عضو ناظر بر عهده می گیرد.
در نقاطی که " اداره تصفیه امور ورشکستگی " دایر شده باشد، به جای اینکه مدیر تصفیه و عضو ناظر عهده دار امور تصفیه و نظارت شوند، این اداره کار تصفیه را تصدی می کند. اداره مذکور به موجب ماده 1 " قانون اداره تصفیه امور ورشکستگی " ، مصوب 1318 تشکیل شده است و در حال حاضر زیر نظر رئیس قوه قضاییه کار می کند و علاوه بر تهران، در چند شهر ، از جمله تبریز ، مشهد ، اصفهان و کرمانشاه دایر است. بنابراین در این نقاط اداره تصفیه امور ورشکستگی و در سایر نقاط کشور مدیر تصفیه و عضو ناظر تعیین شده از طرف دادگاه متصدی کار تصفیه اند. فی الواقع اداره تصفیه در نقاطی که دایر شده است، وظایف مدیر تصفیه و عضو ناظر را بر عهده دارد. همین که حکم دادگاه دایر بر ورشکستگی، قابل اجرا شد، رونوشت آن به اداره تصفیه فرستاده می شود و از این تاریخ، وظایف اداره تصفیه شروع می شود.

• تصفیه اختصاری

هر گاه به نظر اداره تصفیه ، وجوه حاصل از فروش اموالی که صورت برداری شده اند، برای پرداخت هزینه ورشکستگی کافی نباشد این اداره اقدام به " تصفیه اختصاری " می کند. هر یک از طلبکاران می تواند درخواست کند که کار تصفیه بر طبق مقررات " تصفیه عادی " جریان پیدا کند ؛ در این صورت طلبکار درخواست کننده باید هزینه کار را قبلاَ پرداخت کند. برای تصفیه اختصاری، اداره تصفیه در روزنامه رسمی و روزنامه کثیرالانتشار دوبار به فاصله ده روز آگهی می کند که چون اموال ورشکسته برای هزینه ورشکستگی کافی نیست ، هر کس هر گونه ادعایی دارد ، باید ظرف چهل روز از تاریخ نشر آخرین آگهی اعلام کند. پس از انقضای این مهلت ، اداره تصفیه به هر ترتیب که منافع طلبکاران اقتضا کند، بدون رعایت تشریفات اموال را به فروش می گذارد و حاصل آن را بین طلبکارانی که به موقع ادعای خود را اظهار کرده اند، تقسیم و ختم عمل تصفیه را اعلام می کند. آیین نامه مربوط در مورد تصفیه اختصاری می گوید : طلبکاران برای تشکیل جلسه دعوت نمی شوند؛ با این حال هر گاه اداره تصفیه مقتضی بداند، ممکن است برای جلب نظر آن ها تشکیل جلسه دهد؛ ولی در صورتی که ورشکسته پیشنهاد قرارداد ارفاقی داده باشد، باید جلسه طلبکاران تشکیل شود . در هر موقع بدون هیچ گونه شرطی ممکن است از طریق عادی یا مزایده به فروش اموال ورشکسته اقدام شود. در صورتی که خریداری برای خرید اموال به بهای ارزیابی شده نباشد، مزایده مجدد برگزار نمی شود و اداره تصفیه به نحو مقتضی برای فروش اموال عمل خواهد کرد. وجوه حاصل از فروش اموال بین طلبکاران تقسیم می شود و برای طلبکارانی که تمام طلب آن ها پرداخت نشده است، سند عدم کفایت دارایی صادر می شود.
در انتها لازم به یادآوری است ، دفاتر و اسناد و مدارک شرکت یا اتحادیه تعاونی تصفیه شده باید تا ده سال از تاریخ اعلام ختم تصفیه محفوظ بماند، به این منظور هیئت تصفیه باید مقارن اعلام ختم تصفیه به مرجع ثبت مربوط، دفاتر و اسناد و مدارک را نیز به مرجع ثبت تحویل دهد تا در آنجا نگهداری شود و برای مراجعه اشخاص ذی نفع در دسترس باشد.

• حق الزحمه اداره تصفیه و مدیر تصفیه

حق الزحمه اداره تصفیه و مدیر تصفیه و عضو ناظر، از اموال شخص ورشکسته پرداخت می شود. میزان حق الزحمه اداره تصفیه طبق مقررات جاری تعیین می شود و حق الزحمه مدیر تصفیه و عضو ناظر و میزان آن را از دادگاه تعیین می کند.
در صورت نیاز به هرگونه مشاوره با ما تماس حاصل فرمایید.
همکاران ما در ثبت شرکت فکر برتر، با افتخار در خدمت شما خواهند بود.