برای تاسیس هر تعاونی – اعم از " شرکت تعاونی " یا " اتحادیه تعاونی " – باید هیئتی به نام " هیئت موسس " تشکیل شود. قانون بخش تعاونی می گوید : " هیئت موسس عبارت است از عده ای از افراد واجد شرایط عضویت در تعاونی مربوط که اقدام به تاسیس تعاونی می نمایند ".
هیئت موسس باید طرحی به عنوان " طرح توجیهی " یا " طرح پیشنهادی " تهیه کند. این طرح مشتمل بر بیان ضرورت تاسیس تعاونی و ذکر دلایل توجیهی مبتنی بر امور ذیل خواهد بود :
1. تناسب هدف های تشکیل تعاونی با هدف ها و برنامه های مصوب دولت ؛
2. میزان سرمایه ثابت و در گردش مورد نیاز ؛
3. تعداد و مشخصات داوطلبان ، سوابق و مهارت های آنان در رشته فعالیت مورد نظر ؛
4. مبلغ لازم التادیه ( مبلغی که برای خرید هر سهم باید پرداخت شود. این مبلغ نباید از یک سوم قیمت هر سهم کم تر باشد ).
5. میزان و نحوه سرمایه گذاری و مشارکت دستگاه های دولتی یا عمومی ( در صورتی که طرح توجیهی برای تشکیل شرکت تعاونی باشد و دستگاه های مذکور سرمایه گذاری و مشارکت در آن را پذیرفته باشند ).
یادآوری می شود : اولاَ شرکت های تعاونی تولیدی یا توزیعی ، علاوه بر گرفتن مجوز تشکیل از وزارت تعاون برای انجام فعالیت حسب قوانین و مقررات مربوط ، موظف به گرفتن مجوز لازم از دستگاه های ذی ربط نیز می باشند.
ثالثاَ هیئت موسس داوطلب تاسیس هر یک از اتحادیه های تعاونی ، مکلف است تعداد و مشخصات کامل تعاونی های داوطلب عضویت در اتحادیه و طرح توجیهی تاسیس این اتحادیه را با تقاضانامه تاسیس به وزارت تعاون تسلیم نماید. تعیین حداقل و حداکثر تعداد تعاونی برای تاسیس هر یک از اتحادیه ها ، با وزارت مزبور می باشد.
ثالثاَ هیئت موسس باید نماینده تام الاختیاری برای معرفی به وزارت تعاون تعیین کند.
- معافیت های قانون مالیات های مستقیم
در قانون تجارت ، شرکت سهامی به دو نوع تقسیم شده است :
1- شرکت سهامی عام
شرکتی است که موسسین آن قسمتی از سرمایه شرکت را از طریق فروش سهام به مردم تامین می کنند . برای تشکیل شرکت سهامی عام ، وجود افرادی که اصطلاحاَ هیات موسس یا موسسین نامیده می شوند ، الزامی است .
بر اساس قانون تجارت ، هیات موسس باید قبلاَ 20 درصد سرمایه را خودشان تعهد کرده و از این مبلغ 35 درصد را نقداَ در حسابی نزد بانک برای شرکت در شرف تاسیس سپرده ، سپس اظهارنامه ای به ضمیمه طرح اساسنامه شرکت و طرح اعلامیه پذیره نویسی سهام ، به مراجع ثبت شرکت ها تسلیم نمایند.
موارد اساسی و مهم در شرکت های سهامی عام از این قرار است :