وفق ماده 20 قانون ثبت اختراعات، طرح های صنعتی و علائم تجاری ایران مصوب 1386 ، " هر گونه ترکیب خطوط یا رنگ ها و هر گونه شکل سه بعدی با خطوط، رنگ ها و یا بدون آن، به گونه ای که ترکیب یا شکل یک فرآورده صنعتی یا محصولی از صنایع دستی را تغییر دهد طرح صنعتی است".  در یک طرح صنعتی تنها دسترسی به یک نتیجه فنی بدون تغییر ظاهری مشمول حمایت از این قانون نمی باشد.
به بیانی دیگر، طرح صنعتی به معنای ویژگی های مربوط به شکل، ساختار، نقش و تزیینات به کار رفته در یک کالا به واسطه یک فرایند صنعتی است به نحوی که در کالای نهایی و خاتمه یافته ( کالایی که مراحل ساختش به اتمام رسیده است ) ایجاد چشم اندازی و جذابیت نماید.
همانند اختراعات چنانچه طرح های صنعتی مطابق قانون در کشور به ثبت برسد، صاحب آن این حق را بدست می آورد که اشخاص ثالث را از نسخه برداری غیرمجاز یا تقلید طرح ثبت شده منع کند. در واقع، حمایت از یک طرح در قالب ثبت آن می تواند از تقلید و نسخه برداری غیرمجاز آن توسط رقبا جلوگیری کند و این امر باعث می شود که موضع رقابتی طراح یا صاحب محصول تقویت گردد و بدین طریق بتواند از بازگشت مالی سرمایه گذاری انجام شده اطمینان حاصل کند.بدین ترتیب، طراح که طرح صنعتی را مطابق قانون به ثبت می رساند از حق انحصاری جلوگیری از نسخه برداری غیرمجاز یا تقلید توسط اشخاص ثالث برخوردار می شود و به استناد آن می تواند علیه ناقضین حقوق خود به مراجع ذیصلاح قضایی اعلام شکایت کند.
مصادیق حقوق انحصاری ناشی از ثبت طرح صنعتی در قوانین ملی کشورها پیش بینی شده است.
در قانون ایران همانطور که در بند ( ب ) ماده 28 قانون مصوب 1386آمده است ، حقوق انحصاری ناشی از ثبت طرح صنعتی عبارتند از :
ساخت : صاحب طرح صنعتی ثبت شده می تواند سایرین را از ساخت هر محصولی که طرح وی در آن به کار رفته یا گنجانده شده است جلوگیری کند.
فروش : حق فروش نیاز به کسب اجازه از صاحب طرح دارد.
حق واردات : با توجه به حق یاد شده صاحب طرح می تواند مانع ورود کالاهایی شود که بدون اجازه او و با استفاده از طرح او ساخته شده و به کشور وارد شده است.
بنابراین اگر کسی بدون اجازه مالک طرح صنعتی هر کدام از افعال فوق را انجام دهد یا مرتکب عملی شود که عادتاَ موجبات تجاوز آینده را فراهم آورد، قابل تعقیب در دادگاه ذیصلاح است.
شایان ذکر است، قانون مصوب 1386 ایران همانند قوانین ملی خیلی از کشورها در کنار حقوق مالی طراح برای وی حقوق معنوی که همانا حق ذکر نام وی در گواهینامه طرح صنعتی است پیش بینی کرده است؛ که به لحاظ اینکه این قبیل حقوق معرف و تجلی شخصیت پدید آورنده است و وابستگی شدیدی با شخصیت طراح دارد، غیرقابل انتقال و دائمی معرفی شده است.

• نقض غیرمستقیم حقوق ناشی از ثبت طرح صنعتی

علاوه بر اشخاصی که به طور مستقیم مبادرت به ساخت ، تولید و فروش و وارد کردن اقلام حاوی طرح صنعتی می نمایند، اشخاصی که مرتکب اعمالی شوند که عادتاَ موجبات تجاوز آینده را فراهم آورند نیز به عنوان ناقص حق قابل تعقیب می باشند. بنابراین اگر شخص اقدام به ساخت ققلتک چاپ با اقتباس از طرح ثبت شده به منظور تولید پوشاک نماید به طور غیرمستقیم به حقوق انحصاری دارنده حق طرح تجاوز کرده است؛ زیرا زمینه تولید پارچه حاوی نقوش به کار رفته در طرح او را فراهم کرده است و یا شخصی که اقدام به ساخت قطعاتی می کند که با روی هم قرار گرفتن آن ها زمینه ساخت کالاهای حاوی طرح ثبت شده فراهم می گردد نیز به طور غیرمستقیم حقوق مالک طرح را نقض کرده است، لذا به مالک طرح در اکثر نظام های ملی اجازه داده شده است قبل از تولید طرحی مشابه طرح او اقدام به توقیف عملیات تجاوزکارانه نماید.
در قانون مصوب 1386 ایران نیز به صراحت حق طراح برای تعقیب کسی که مرتکب عملی شود که عادتاَ موجبات تجاوز آینده را فراهم آورده، پیش بینی شده است. بر اساس بند ( ج ) ماده 28 قانون ، مالک طرح صنعتی ثبت شده، می تواند علیه هر شخصی که بدون موافقت او افعال مذکور در بند ( ب ) این ماده را انجام دهد یا مرتکب عملی شود که عادتاَ موجبات تجاوز آینده را فراهم آورد، در دادگاه اقامه دعوی نماید.
از همراهیتان سپاسگزاریم.
موسسه حقوقی فکر برتر، افتخار دارد با استفاده از توان بالای کادر مجرب خود ، در کوتاه ترین زمان ممکن اقدامات حقوقی و ثبتی لازم را جهت ثبت  شرکت، ثبت برند و علامت تجاری ،ثبت طرح صنعتی به عمل آورد.
برای این منظور، می توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
مرکز مشاوره و اطلاع رسانی فکر برتر
42143-021