ملاک های تشخیص نقض بین دو طرح صنعتی

ستاره فعالستاره فعالستاره فعالستاره فعالستاره فعال
 

در اینکه برای تشخیص نقض بین دو طرح صنعتی چه ملاک هایی می تواند تاثیر داشته باشد در قوانین و مقررات ایران به طور روشن مطلبی نیامده است. واضعین آیین نامه مصوب 1387 رئیس قوه قضاییه در ماده 84 آیین نامه در خصوص مورد ملاک هایی را ارائه داده اند و به طور کلی نظر یک کاربر آگاه را در تشخیص تفاوت دو طرح ملاک دانسته اند. در اینکه منظور از کاربر آگاه چه کسی است در آیین نامه ملاک یا ملاک هایی نیامده است. در ذیل، با توجه به رویه کشورها، به ویژگی های شخصی که نظر او تاثیر بسزایی در تشخیص نقض دارد می پردازیم :
کاربر غیر از مصرف کننده عادی یا معمولی است که نظر او در رابطه با نقض علامت تجاری از اهمیت بسزایی برخوردار است. کاربر در مقایسه با مصرف کننده عادی یا معمولی و از حیث اطلاعات و آگاهی ها، دارای دانش وسیع تر و همچنین ادراک بالاتری است بالاخص او نسبت به مسائل مربوط به طرح صنعتی دید بازتری دارد و به اندازه کافی به آن ها آگاهی دارد.
بعلاوه قید " مطلع یا آگاه " بدین معناست که استفاده کننده، بدون اینکه طراح یا کارشناس فنی باشد انواع طرح های موجود در بخش مربوطه را می شناسد و درجه ای از دانش و معلومات را در خصوص ویژگی هایی که معمولاَ آن طرح ها دارا می باشند در اختیار دارد و در نتیجه با توجه به علاقه ای که نسبت به محصولات مرتبط دارد به هنگام استفاده از آن ها درجه نسبتاَ بالایی از توجه ها را به آن ها نشان می دهد.
با توجه به مراتب فوق به طور کلی باید گفت که یک استفاده کننده آگاه نه یک تولید کننده و نه یک فروشنده محصولاتی است که قرار است طرح های صنعتی در آن ها تبلور یابد و یا در آن ها به کار گرفته شود. یک استفاده کننده آگاه و مطلع یک ناظر و بیننده تیز و دقیق است. او دارای برخی آگاهی درباره وضعیت دانش پیشین یعتی طرح های قبلی مربوط به محصولات مورد نظری است که در تاریخ تسلیم اظهارنامه طرح مورد مناقشه افشاء شده اند، به علاوه مراد از استفاده کننده شخصی است که محصولی که در آن طرح صنعتی تعبیه شده را بر طبق هدف مورد نظر آن محصول مورد استفاده قرار می دهد.
البته لازم به ذکر است که کاربر آگاه ضرورت ندارد که نسبت به جنبه های کارکردی و فنی طرح و محصول مربوط دارای اطلاعات باشد.
محاکم در این خصوص عمدتاَ با توجه به نظر کارشناس یا هیات کارشناسی مبادرت به اتخاذ تصمیم می نمایند. در یکی از آراء صادره از سوی محاکم آمده است :
نقطه آغازین برای هر بحث درباره قانون اختزاعات طرح صنعتی تصمیم دیوانعالی کشور درباره دعوای  Gorham co.v.white,8lu.s.511,201.Ed.731( 1871 ) است. آن دعوا راجع به یک اختراع طرح صنعتی برای دسته قاشق و چنگال غذاخوری است. دادگاه در تجزیه و تحلیل خود درباره ادعای نقض متذکر شده است که آزمون موفق همسانی و یکسانی یک طرح صنعتی مستلزم احراز همانند بودن شکل ظاهر است و صرف وجود تفاوت در خطوط مربوط به نقشه یا طراحی... یا تفاوت های جزئی در شکل ظاهری یا ریخت و ترکیب و قواره ...، همانندی و یکسانی اساسی را از بین نمی برد. 27-Id.at-526 دادگاه در این تصمیم شرح داده است که همسانی و یکسانی یا همانندی اثر و تاثیر بر قوه باصره عمده ترین آزمون و بررسی درباره یکسانی طرح است. لازم نیست که هر دو طرح از دیدگاه و منظر قوه باصره دقیقاَ همانند یکدیگر باشند زیرا اگر چنین باشد، هرگز موضوع سرقت یک اختراع طرح صنعتی موضوعیت پیدا نمی کند، چرا که نبوغ و ابتکار بشری هرگز تاکنون طرحی را تولید نکرده است که تا آن اندازه از هر حیث و از لحاظ همه جزئیات دقیقاَ شبیه طرح دیگر باشد و یک کارشناس و متخصص نتواند آن ها را از یکدیگر تشخیص دهد.
دادگاه Gorham در ادامه به بررسی که در بسیاری از دعاوی بعدی به آن اشاره شده پرداخته است : اگر از دید و منظر یک ناظر معمولی ( غیرکارشناس ) که توجه او نظیر توجهی باشد که یک خریدار معمولاَ دارد دو طرح به طور اساسی همانند باشند و این شباهت به اندازه ای باشد که چنین ناظری را فریب دهد و او را تشویق نماید که یکی را به جای دیگری خریداری نماید با این تصور که آن را خریده همانست که می خواسته آن را خریداری بکند بنابراین آن طرح ثبت شده ای را که خریداری نمی نماید و به جای آن طرح دیگری را خریداری کرده است به وسیله طرحی که خریداری شده نقض شده است 81u.s.at 528 دادگاه درباره دعوای مطرح شده در نزد خود نتیجه گیری نمود که علیرغم تفاوت هایی که ممکن است بین طرح خواهان و طرح خوانده از بابت تزیین وجود داشته باشد، مع ذلک هر دو طرح در شکل کلی ظاهری و تاثیر همانند هستند و این همانندی به اندازه ای است که در بازار و بین خریداران به عنوان یک چیز تلقی می شوند. تا آن اندازه همانند که حتی اشخاص دست اندر کار در کار تجارت نیز در خطر فریب خوردن قرار می گیرند.
با توجه به مراتب فوق و به منظور دستیابی به رویه متحدالشکل در رابطه با نحوه ارزیابی دو طرح ذکر نکات ذیل ضروری به نظر می رسد :
1- در اینکه کاربر آگاه کارشناس به معنایی که در نظام حقوق ایران آمده است نمی باشد شکی نیست.
2- در نظام ملی آمریکا برای تشخیص مشابهت دو طرح نظر یک بیننده معمولی ملاک است و بیننده معمولی غیر از کارشناس است زیرا یک کارشناس با توجه به تخصص بالایی که دارد همیشه قادر به تشخیص تمایز بین دو طرح می باشد در حالیکه یک بیننده معمولی ممکن است قادر به تشخیص چنین تفاوتی نباشد. بنابر این همینکه یک بیننده معمولی نتواند بین دو طرح پیشین و طرح جدید تمایز اساسی قایل شود معلوم می گردد که این دو طرح شبیه یکدیگرند و در واقع طرح موخر طرح مقدم را نقض کرده است.
3- در نظام حقوقی اتحادیه اروپا نگاه یک استفاده کننده مطلع ملاک است ککه این شخص همانطور که گفتیم می تواند غیر از کارشناس باشد، و در واقع کسی است که با توجه به دانش پیشین در حوزه طرح مورد بررسی، دارای اطلاعات، آگاهی ها و ادراک وسیع تری در مقایسه با مصرف کننده عادی یا معمولی است البته به حد کارشناس نمی رسد و چنانچه از دید و منظر چنین شخصی دو طرح مورد مقایسه، به طور اساسی همانند باشند به نحوی که تحریک به خرید محصول نقضی به جای خرید محصول اصیل نماید در این فرض نقض حق صورت گرفته است. در اینجا شخص مطلع به نمای کلی طرح توجه دارد و باید دقت کند که آیا محصول مورد دعوا یک تاثیر کلی متفاوت از تاثیری که طرح های قبلی داشته اند برای او ایجاد می نماید یا خیر. به عبارت دیگر تعارض بین دو طرح صنعتی مورد مقایسه زمانی حادث می شود که هر دو همان تاثیر کلی را بر روی یک استفاده کننده آگاه ایجاد نمایند. البته چون طرح فقط ظاهر تمام یا قسمتی از محصول است بنابراین باید گفت که تاثیر کلی باید یک تاثیر کلی دیداری باشد. خلاصه اینکه با توجه به رویه قضایی در اتحادیه اروپا، زمانی یک طرح جامعه اروپا در تعارض با یک طرح صنعتی قبلی قرار دارد که با در نظر گرفتن آزادی طراح در طراحی و ایجاد طرح جامعه اروپا آن طرح نزد یک استفاده کننده آگاه ، یک تاثیر کلی متفاوت با آنچه که طرح قبلی برای او ایجاد می کند را ایجاد نماید.
4- به نظر می رسد که در نظام بررسی طرح صنعتی ایران نظر کاربر آگاه که غیر از مصرف کننده عادی و کارشناس متخصص است برای تشخیص تفاوت بین دو طرح ضروری باشد و ملاک تشخیص هم همان تاثیر کلی متفاوت بصری است که دو طرح بر روی کاربر آگاه می گذارند. به عبارت دیگر چنانچه تاثیرکلی دیداری که طرح مورد ادعا برروی یک کاربر آگاه می گذارد با توجه به دانش پیشین در حوزه طرح، متفاوت با طرح های قبلی موجود باشد در این صورت نقض حقی صورت نگرفته است اما چنانچه این تاثیر یکسان و همانند باشد یقیناَ نقض حقی صورت نگرفته است اما چنانچه این تاثیر یکسان و همانند باشد یقیناَ نقض حق صورت گرفته است. با این استنباط می توان گفت که رویه محاکم ایران در تشخیص نقض و ارجاع امر به کارشناس و ملاک یا ملاک هایی که کارشناس در تشخیص نقض اعمال می نماید نمی تواند مبنای قانونی داشته باشد.
5- همانطور که گفتیم کاربر آگاه در تشخیص مشابهت بین دو طرح باید به ویژگی های ظاهری طرح توجه داشته باشد و عواملی از قبیل مواد بکار رفته، ویژگی ها ی کاربردی، روش های ساخت و تولید نمی تواند در این تشخیص تاثیری داشته باشد؛ زیرا آنچه که در یک طرح اهمیت دارد خصوصیات مربوط به شکل و ساختار در بعد خارجی آن و همچنین نقوش و تزیینات به کار رفته در آن است که همواره جنبه ظاهری دارند.
6- در تشخیص تعارض بین دو طرح کاربر باید نوع طرح، دانش خریداران نسبت به طرح و همچنین روشی که کالا حاوی طرح در معرض دید خریداران قرار می گیرد را نیز مورد توجه قرار دهد.
7- دادگاه باید با توجه به محتویات پرونده و اسناد و مدارک مضبوطط در آن عینک کاربر آگاه به چشم بگذارد و دو طرح را مورد مقایسه قرار دهد و در نهایت تصمیم مقتضی اتخاذ کند.

واحدهای ثبتی

تغییرات: 09129352517
تاسیس: 09128578441
عمان: 09128330765
برند: 09129350317
کارت بازرگانی: 09120907459
کد اقتصادی و ارزش افزوده: 09128348466
طرح صنعتی: 09128394102
اختراع و دانش بنیان: 09128579331

تماس با ما

جردن بالاتر از اسفندیار پ۱۴۱ طبقه سوم (جهت مراجعه حضوری)
تهران، خیابان فاطمی، روبروی سازمان آب، پلاک 223، ساختمان فکر برتر
تلفن: 42143-021
021-42017
021-42037000
09128330765

بهینه سازی و سئو توسط شرکت سئو ایران