سامانه استعلام شرکت در ثبت شرکت دانش بنیان حاوی لیست تمامی شرکت هایی است که با ارزیابی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری موفق به کسی اعتبارنامه دانش بنیان می شوند. تاکنون حدود هزارو دویست شرکت ثبت شده در سامانه وجود دارد که امکان استعلام نام آن ها برای افراد فراهم است. در واقع، سرمایه دارانی که قصد خرید شرکت را دارند می توانند با آگاهی از نام و نوع فعالیت شرکت از طریق سامانه دانش بنیان بودن آن را تشخیص دهند. توجه داشته باشید که این شرکت ها حق استفاده از حمایت ها و تسهیلات قانونی دولت را دارند.

روش های استعلام شرکت دانش بنیان

برای دسترسی به اطلاعات و چگونگی تشکیل شرکت دانش بنیان در اختیار داشتن نام شرکت یا شناسه ملی آن ضروری است. روش کار نیز به این صورت است که با استعلام نام شرکت یا استعلام شناسه ملی شرکتها در سامانه استعلام شرکت دانش بنیان به این اطلاعات دسترسی پیدا می کنید. البته، امکان مرتب کردن فهرست بر اساس فیلترهای دیگر نیز در این سامانه وجود دارد که در ادامه به شرح آن ها می پردازیم:

نام شرکت: سامانه استعلام امکانی را فراهم می‌ آورد تا بتوان به واسطه آن نام شرکت های مختلف را بر اساس حروف الفبا مرتب کرد.

نوع مجوز: توجه داشته باشید که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برای شرکت های دانش بنیان بر اساس نوع محصول یا خدمت آن ها گواهی مخصوصی ارائه می دهد. بنابراین شرکت هایی که در دسته شرکت های نوع اول قرار دارند، در ابتدای فهرست سامانه قابل مشاهده هستند.

استان: در سامانه استعلام می توان دسته بندی شرکت ها را بر اساس استان اصلی محل فعالیت آن ها مشاهده نمود.

حوزه فناوری: شرکت های دانش بنیان به طور معمول در ۹ زمینه مختلف می توانند تاییدیه دریافت کنند. بنابراین، این مسئله فاکتوری برای مرتب کردن شرکت های مختلف است.

تاریخ تایید: یکی دیگر از معیارهای تغییر فهرست سامانه استعلام تغییر از طریق تاریخ تایید شرکت هاست. از طریق این گزینه می توان تعداد شرکت های تایید شده در هر بازه زمانی را مشخص نمود و یا اینکه اطلاعات آخرین شرکت های تایید شده را دریافت کرد.

فهرست شرکت های دانش بنیان چه ویژگی هایی دارد؟

توجه داشته باشید که فهرست شرکت های دانش بنیان تنها مرجع عمومی برای تعیین دانش بنیان بودن یا نبودن یک شرکت تلقی می شود. بنابراین، حضور هر شرکتی در این فهرست نشان می دهد که آن شرکت دارای گواهی رسمی دانش بنیان از مجموعه‌های زیربط است.

نکته مهم اینجاست که شرکت های دانش بنیانی که به تازگی موفق به دریافت تاییدیه می شوند، ابتدا باید منتظر پیامی از طرف معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بمانند. سپس، آن ها از لحظه دریافت این پیامک در فهرست شرکت های دانش بنیان قرار می گیرند. بدین ترتیب اطلاعات عمومی آن ها برای سایر افراد قابل مشاهده می گردد.

گاهی اوقات مدیران برخی شرکت ها به دلیل در دسترس قرار گرفتن اطلاعاتشان در اختیار دیگران اظهار نگرانی می کنند. این در حالی است که سامانه استعلام ثبت شرکت های دانش بنیان با وجود نمایش کلی اطلاعات شرکت ها درباره نوع محصولی که تاییدیه دریافت کرده است، اطلاعاتی ارائه نمی دهد. این اطلاعات اسراری هستند که فقط معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری از آن اطلاع دارد.

نوع اطلاعات ارائه شده از شرکت های دانش بنیان در سامانه استعلام

یکی از اطلاعات مهمی که از طریق سامانه استعلام ثبت شرکت می توان به آن دسترسی پیدا کرد، آمار بروز و آنلاین حوزه دانش بنیان است. این آمار به صورت نمودار و عدد در اختیار کاربران قرار می گیرد. توجه داشته باشید که این قسمت از اطلاعات سامانه به جهت اینکه برخی از شرکت ها مشمولیت تاییدیه خود را در تمدید و بررسی مجدد گواهی از دست می دهند، اهمیت بالایی دارد. در ادامه نوع اطلاعات آماری ارائه شده عنوان شده است:

• تعداد شرکت های دانش بنیان به تفکیک نوع مجوز
• تعداد شرکت های دانش بنیان در هرکدام از حوزه های نه گانه فناوری
• تعداد کل شرکت های دانش بنیان در عصر حاضر

با توجه به اطلاعات این قسمت از سایت می توان تمایل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری را برای تایید محصولات دانش بنیان مورد بررسی قرار داد. چرا که معاونت به شرح بعضی توضیحات در این خصوص می پردازد.

علاوه بر آن، اطلاعات دیگر ارائه شده توسط سامانه استعلام شماره ثبت شرکتها نوع مجوز دریافتی توسط آنهاست. این شیوه تفکیک می تواند اطلاعات بسیار مهمی درباره نوع تسهیلات دریافتی شرکت های دانش بنیان در اختیار عموم قرار دهد. به عنوان مثال شرکت هایی با مجوز نوع ۲ در شرایطی خاص قادر به دریافت معافیت مالیاتی درجه اول هستند. توجه داشته باشید که در حالت کلی محصولاتی که مشمول دریافت گواهی می شوند، سخت گیری های کمتری نسبت به آن ها اعمال می شود.

همانطور که در این مقاه شرح آن گذشت، یکی دیگر از موارد تفکیک فهرست در سامانه تفکیک از طریق حوزه فناوری است. در این رابطه بهتر است بدانید که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، حوزه های فناوری و تجهیزات پیشرفته را از مهمترین گروه محصولات تاییدی می پندارند. به همین دلیل این دو حوزه به دلیل تعدد بالای تاییدیه قادرند به آسانی گواهی دریافت کنند. این در حالی است که محصولات قرار گرفته در حوزه‌های صنایع خلاق، صنایع فرهنگی، علوم انسانی و اجتماعی معمولا تاییدیه کمتری دریافت می کنند. بنابراین، سخت گیری ها در خصوص محصولات تولیدی شرکت های دانش بنیان بسیار بالاست که باید مدنظر قرار بگیرد.

سازمان های مربوط به شرکت ها و موسسات دانش بنیان

مجلس شورای اسلامی در اواخر سال ۱۳۸۹ اقدام به تصویب قانونی برای حمایت از شرکت ها و موسسات دانش بنیان نمود. سپس، از آن تاریخ تا اواخر دوره دهم ریاست جمهوری وظیفه بررسی شرکت ها و موسسات دانش بنیان بر عهده وزارت علوم قرار گرفت. از آن دوره به بعد و با شروع دوره یازدهم ریاست جمهوری  وظیفه اعطای تاییده بر عهده معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری گذاشته شد.

سپس، در ادامه تغییرات صندوقی با عنوان صندوق نوآوری و شکوفایی ایجاد شد تا به ارائه تسهیلات و حمایت از شرکت ها و موسسات دانش بنیان بپردازد. در مرحله بعد نیز شورای عالی عتف به وجود آمد تا به رهبری و ارتقای توسعه علمی و فناوری کشور بپردازد. البته، این شورا مسئولیت های دیگری نیز بر عهده دارد که عبارتند از: رسیدگی به شکایات شَرکت های دانش بنیان، دریافت تاییدیه دانش بنیان. هرکدام از این موارد از مزایای ثبت شرکت دانش بنیان به شمار می روند.

 در ادامه درباره هرکدام از سازمان های مورد نظر توضیحاتی ارائه خواهیم کرد:

معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

در این معاونت شانزده ستاد و هفت معاونت زیرمجموعه فعالیت می کنند که مهمترین وظیفه های آنها توسعه فناوری، تقویت فرایندهای تجاری سازی شرکت های دانش بنیان و حمایت از موسسات و شرکت های دانش بنیان است. به همین دلیل این کارگزاری های رسمی هستند که ارزیابی شرکت های دانش بنیان را بر عهده می گیرند.

صندوق نوآوری و شکوفایی

تاکنون تلاش های بسیاری برای تحقق اقتصاد دانش بنیان و تکمیل زنجیره تفکر اولیه تا ورود آن به بازار انجام شده است. همین تلاش ها باعث شده است که کشورمان از وابستگی به اقتصاد نفتی جدا و به سمت اقتصاد توسعه و تولید ارزش افزوده حرکت کند. بر همین اساس نهادی مالی به نام صندوق مالی و شکوفایی ماده ۵ اصل ۴۴ قانون اساسی را تاسیس کردند تا ماموریت تجاری سازی نوآوری ها و اختراعات، کاربردی کردن دانش و دستاوردهای پژوهشی و تکمیل زنجیره فکر اولیه تا ورود محصول به بازار را با رویکرد حمایتی از شرکت های دانش بنیان را عهده دار شود.

علاوه بر آن، این نهاد وظیفه ارائه تسهیلات و خدمات مالی را برای موسسات و شرکت های دانش بنیان بر عهده گرفت. به طور کلی هدف اصلی از ایجاد نهاد موردنظر دسترسی به موارد ذیل بود:

شکوفایی اقتصادی، کمک به اجرایی شدن اقتصاد مقاومتی و رونق اقتصادی کشور با تمرکز بر شرکت های دانش بنیان و فناوری های برتر‌.

شورای عالی عتف

ماموریت این شورا رهبری و ارتقای توسعه علمی و فناوری کشور بود که تشکیل آن نیز بر پایه هدف سیاست گذاری و نظارت فرابخشی و هماهنگی بین بخش ها در حوزه های علمی، فناوری و تحقیقاتی کشور استوار بود. به طور کلی تاسیس این شورا با استناد بر ماده ۳ قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بود. آیین نامه سازمان وظایف شورای عالی عتف را چنین توصیف می کند:

رسیدگی به اعتراضات و شکایت های دانش بنیان، متقاضی دریافت تاییدیه دانش بنیان. 

تعریف شرکت های دانش بنیان

به طور کلی شرکت های دانش بنیان به شرکت هایی اطلاق می شود که به صورت موسسات خصوصی یا تعاونی با هدف افزایش علم و ثروت، توسعه اقتصادی بر پایه دانش و تحقق اهداف علمی و اقتصادی تشکیل می شوند. این شرکت ها همچنین اهدافی مانند تجاری سازی نتایج تحقیق و توسعه در حوزه فناوری های برتر و با ارزش فراوان را دنبال می کنند.

جالب توجه است که ترغیب به انجام اموری نظیر امور شرح داده شده در لیست زیر برعهده شرکت های دانش بنیان قرار دارد:

• ترغیب هیئت علمی دانشگاه ها و واحدهای پژوهشی برای فعالیت های بیشتر در رفع نیاز جامعه
• امکان افزایش درآمد اعضای هیئت علمی
• تجاری سازی یافته های پژوهشی

معرفی انواع شرکت های دانش بنیان

امروزه شرکت های دانش بنیان مختلفی پا به عرصه گذاشته اند که در زیر به معرفی آن ها می پردازیم:

شرکت هایی که صرفا اعضای هیئت علمی مالکیت آن را بر عهده دارند

در صورت کمتر بودن سهام دانشگاه (کمتر از ۵۰ درصد) نوع شرکت دانش بنیان خصوصی است که باید بعد از ثبت در اداره ثبت شرکت ها تحت تابعیت قانون تجارت قرار بگیرد.

شرکت هایی دانشگاه ها نیز که در مالکیت آن ها سهیم هستند.

در صورت برخورداری دانشگاه از سهام  بیش از ۵۰ درصد، نوع شرکت دانش بنیان دولتی محسوب می شود که از اصول مهم این شرکت ها می توان به اصل خدمات علمی، فنی و تحقیقات اشاره کرد.

علاوه بر معیارهای دسته بندی بالا معیارهای دیگری نیز برای تقسیم بندی شرکت های دانش بنیان وجود دارند که عبارتند از:

تقسیم بندی بر اساس اهداف شرکت

از این نظر شرکت های دانش بنیان را می توان شامل ۶ نوع زیر دانست:

شرکت های دانش بنیان نوپای نوع اول

شرکت هایی را که هیچگونه دستاورد مالی نداشته باشند و فاقد اظهارنامه مالی هستند از دسته شرکت های نوع اول قرار می گیرند. وظیفه این شرکت ها این است که به تولید محصولات خود با سطح فناوری بالا بپردازند. چرا که فقط در این صورت در گروه شرکت های دانش بنیان نوع اول قرار می گیرند.

شرکت های دانش بنیان نوپای نوع دوم

درباره این نوع از شرکت های دانش بنیان نیز مانند شرکت های نوع اول هیچگونه دستاورد مالی و اظهارنامه مالیاتی به شرکت تعلق ندارد. این شرکت ها نیز باید حتما محصولات خود را در سطح فناوری بالا تولید یا حداقل نمونه آزمایشگاهی آن را ارائه کنند.

شرکت های دانش بنیان نوع سوم

برای این شرکت ها در آخرین اظهارنامه مالیاتی بیش از یک چهارم درصد از درآمد نوشته شده است. این شرکت ها قادر به تولید محصولات خود برای دریافت خدمات دانش بنیان هستند.

شرکت های دانش بنیان نوع چهارم

شرکت های مورد نظر شامل سه گروه مختلف زیر هستند که عبارتند از:

شرکت هایی که محصولات خود را با سطح فناوری بالا تولید کرده اند و از گروه خدمات دانش بنیان به شمار می روند.

شرکت هایی با فعالیت های مهندسی و پیمانکاری که حداقل ده درصد از کار آنها را معیارهای شرکت دانش بنیان تشکیل می دهد.

شرکت هایی با محصولات تولیدی با فناوری بالا که شامل خدمات شرکت های دانش بنیان نوع دو هستند.

شرکت های دانش بنیان فرایندی و خدماتی

این شرکت ها شرکت هایی هستند که با به کار بستن تجهیزات و فرایندهای ذکر شده در آیین نامه ارزیابی و تشخیص شرکت های دانش بنیان محصولات غیر دانش بنیان تولید می کنند. شرکت های مزبور قادر به دریافت تاییدیه دانش بنیان نوع دو یا صنعتی را دارند. توجه داشته باشید که تنها تفاوت میان شرکت های دانش بنیان نوع یک و دو تنها در عدم برخورداری از معافیت مالیاتی است.

شرکت های دانش بنیان نرم و هویت ساز

ایجاد این نوع شرکت در طی سال های اخیر 

با پیگیری های مداوم حمایت های معاونت علمی رئیس جمهور انجام شده است و آیین نامه آن در این خصوص تدوین شده است. این نوع شرکت ها همانند سایر شرکت های دانش بنیان باید تکنولوژی پیچیده و سطح فناوری بالایی داشته باشند. علاوه بر آن، ویژگی هایی نظیر ویژگی های مالی، فنی و تحقیق و توسعه در آن ها بررسی شود.

شرکت های دانش بنیان حوزه EPC

درآمد این شرکت ها به طور معمول از اجرای پروژه های مهندسی، پیمانکاری و ساخت EPC تامین می شود. بنابراین باید حداقل ۱۰ درصد از پروژه های آن ها را شرکت های دانش بنیان تشکیل دهند. چون تنها در این صورت قادر به دریافت اظهارنامه مالیاتی خواهند بود.

خصوصیات شرکت های دانش بنیان

وظیفه این شرکت ها اصولا تولید کالا نیست و به همین دلیل دارای زمین یا ماشین آلات به خصوصی هم نیستند. در واقع، در این شرکت ها معمولا افراد تحصیلکرده ای حضور دارند که تولیدات آن ها اطلاعات مفیدی هستند که درآمدزایی بالایی هم دارند. این شرکت ها به طور معمول درباره بحث طرح های صنعتی و مالکیت معنوی محصولات دغدغه دارند. بنابراین حفظ حقوق معنوی اطلاعات از مهمترین مسائل پیرامون شرکت های دانش بنیان است. چرا که این دارایی هه معمولا قابل لمس نیستند.

زمینه های فعالیت

شرکت های دانش بنیان در زمینه های مختلفی قادر به فعالیت هستند که برخی از آن ها عبارتند از:

• انجام تحقیقات کاربردی
• ارائه خدمات تخصصی و مشاوره ای نظیر خدمات علمی و تحقیقات و فنی
• تولید محصولات و فناوری نوین
• انجام خدمات نظارتی بر تحقیقات پژوهشی، اجرایی و مشاوره ای
• ارائه خدمات توسعه کارآفرینی
• ایجاد مراکز رشد و خدمات ایجاد و توسعه کسب و کار
• ارائه خدمات تولید محصول جدید
• ارائه خدمات ورود کسب و کار به بازار بین المللی و جهانی کردن آن ها
• برنامه ریزی و اجرای طرح های توسعه کارآفرینی در سطوح ملی، منطقه ای و محلی

شاخص های تشخیص شرکت های دانش بنیان

درباره ثبت شرکت های دانش بنیان داشتن شرایط عمومی و تخصصی الزامی است. به همین دلیل ما در این مقاله شاخص های تشخیص شرکت دانش بنیان را که شامل شاخص های عمومی و تخصصی هستند، شرح داده ایم:

شاخص های عمومی

در این مورد حداقل  دو سوم از اعضای هیئت مدیره شرکت باید دارای ویژگی های زیر باشند:

حداقل مدرک کارشناسی دریافت کرده باشند.

حداقل دارای سه سال فعالیت کاری یا علمی در زمینه فعالیت شرکت داشته و یا سابقه مدیریتی داشته باشند.

در حوزه کاری خود حداقل یک اختراع ثبت شده و ارزیابی شده داخلی یا بیت المللی داشته باشند.

در طی یک سال از فعالیت کاری خود حدود نیمی از درآمد شرکت یا بیشتر را از زمینه فروش فناوری، کالا یا خدمات دانش بنیان و از طریق قرارداد کسب کنند.

برای حداقل سه نفر از کارکنان تمام وقت شرکت به میزان حداقل ۶ ماه بیمه پرداخت کرده باشند.

شاخص های اختصاصی

دارا بودن برخی شاخص های اقتصادی نیز جدا از شاخص های عمومی برای اطلاع از نحوه ثبت شرکت دانش بنیان الزامی است‌. در این مورد بهتر است بدانید که شرکت های تولید کننده کالاهای دانش بنیان در اولویت قرار می گیرند. شما می توانید در صورت ارتباط با مجموعه ثبت شرکت فکر برتر از راهنمای جامع ثبت شرکت دانش بنیان بهره مند شوید.

حاصل سخن

شرکت های دانش بنیان از جمله شرکت هایی هستند که ثبت آن ها نیاز به دانش بالایی دارد. بسیاری از افراد با وجود توانایی علمی خود در زمینه تولید کالاهای دانش بنیان به دلیل عدم آشنایی با مراحل ثبت نام اینترنتی شرکتهای دانش بنیان این مسئله را پیگیری نمی کنند. به همین دلیل کارشناسان مجموعه ثبت شرکت فکر برتر گرد هم آمده اند تا با مشاوره های تخصصی خود در خدمت این عزیزان باشند. این مجموعه از تمامی امور مربوط به استعلام ثبت شرکت های دانش بنیان و مدارک لازم برای ثبت شرکتهای دانش بنیان آگاهی دارد.